Een laatste rustplaats voor Inheemsen op Westgaarde: "Eindelijk, er is een plek"

Onder begeleiding van tromslagen en zang loopt een groep van zo'n twintig mensen over de paden van begraafplaats Westgaarde, aan de rand van Osdorp. Op een weg bij een plek met veel bomen houden ze halt. Straks zal de grond gewijd zijn volgens de tradities van de Inheemsen, de benaming voor de oorspronkelijke bewoners van Surinamers.

Abya Yala

Behalve voor Surinamers is de grond ook geschikt als laatste rustplaats voor alle inheemse volkeren van Abya Yala. "Dat is de benaming die Inheemsen hanteren voor het gehele Zuid-Amerikaanse continent", legt Olivia Biswane uit. "Die naam is dertig jaar geleden op een conferentie gekozen. 'Land in volle bloei' betekent het."

Biswane leidde als spiritueel raadsvrouw, of Pyai, de ceremonie om de grond in te wijden. Niet eerder was er in Europa een laatste rustplaats beschikbaar die zich specifiek op inheemsen richt. In de eerste plaats is de plek voor haar een erkenning. "Dat we zichtbaar mogen zijn. En niet alleen vandaag, maar dat we ook in de toekomst in alle zichtbaarheid verder zullen gaan."

Eigen rustplaats

De rustplaats biedt plek voor zes graven, legt Mala Angna uit. Als relatiemanager voor PC Uitvaart kwam zij in gesprekken met Inheemse Surinamers erachter dat zij een plek misten waar zij hun doden volgens eigen gebruik konden begraven. "Wij zijn er voor alle Amsterdammers, dus ook voor deze groep." Haar werkgever en herdenkingspark Westgaarde wilden graag meewerken aan de uitvoering van de rustplaats. "Vanaf volgende week kunnen de eerste begrafenissen plaatsvinden. Dit is een proef, en als die succesvol is, zal het aantal plekken uitgebreid worden."

Drie spiritueel leiders voltrekken de ceremonie. Met olie wordt de grond ingewijd. "Eindelijk", zegt pastor Evert van den Bosch. "Er is een plek." Voor veel Inheemsen is de nieuwe begraafplaats een uitkomst: een uitvaart volgens de eigen rituelen kan nu ook in Nederland plaatsvinden. Een reis naar Suriname, tot voor kort de enige optie om naar wens begraven te worden, is hierdoor niet meer nodig. De eerste uitvaarten volgens Inheemse riten kunnen vanaf volgende week plaatsvinden.