Het is december en dat betekent dat we weer terugblikken op het jaar en de woongebouwen die dit jaar in de stad zijn opgeleverd. Daarbij worden de hoogstandjes in Amsterdam jaarlijks beloond met allerlei prijzen. Zo worden onder meer de Zuiderkerkprijs, Amsterdamse Nieuwbouwprijs en de Amsterdamse Architectuurprijs uitgereikt als bekroning van die kwaliteit. Maar… wat maakt nou eigenlijk een goed woongebouw? Welke eigenschappen zorgen ervoor dat experts en inwoners van de stad een woongebouw waarderen? Bouw Woon Leef zoekt dat deze maand uit.
In 2022 wordt de Zuiderkerkprijs voor de 25e keer uitgereikt. Ook de Amsterdamse Architectuurprijs en de Amsterdamse Nieuwbouwprijs gaan al een tijdje mee; die vieren dit jaar de 15e editie. Als we iets kunnen leren van de Amsterdamse gebouwen die door de jaren heen in de prijzen vielen, dan is het wel dat kwaliteit verder gaat dan alleen esthetiek. Met andere woorden: een gebouw moet dus niet alleen mooi of indrukwekkend zijn om te zien, het moet ook qua woonconcept en functies genoeg te bieden hebben. Daar zijn zowel de professionals als de Amsterdammers het over eens.
In het geval van de Zuiderkerkprijs is het een vakjury die de prijswinnaar bepaalt. Daarbij wordt gekeken naar het maatschappelijk belang van een woongebouw: wat voor functies en faciliteiten brengt het mee naar de buurt? Is daarvoor een openbare ruimte ontworpen? En hoe is het woonprogramma ingericht; is dat wel divers (bijvoorbeeld een mix met verschillende woningtypen- en plattegronden) genoeg? Maar ook de Amsterdamse Nieuwbouwprijs, waarbij de winnaar wordt gekozen door de ‘gewone’ Amsterdammer, zegt natuurlijk veel over wat we beschouwen als een kwalitatief goed woongebouw. Uiteindelijk moet het natuurlijk ook gewoon prettig wonen zijn! Als je kijkt naar de prijswinnaars door de jaren heen, zul je zien dat hun meningen helemaal niet zoveel verschillen van de professionals.
Kwaliteit volgens experts én Amsterdammers: de Kraaipan in Oost
Een voorbeeld dat meer dan eens werd gewaardeerd én geprezen is de Kraaipan in de Transvaalbuurt, Amsterdam-Oost. Zo won de Kraaipanschool - een complex met zestig sociale huurwoningen, zorg- en buurtvoorzieningen - in 2014 de Amsterdamse Nieuwbouwprijs. Een jaar daarvoor won het gebouw ook al de Zuiderkerkprijs. De waardering voor de Kraaipan is ook nu nog te zien: zo wordt er in de Houthavens een sociaal wooncomplex gebouwd dat is gebaseerd op het wooncomplex in de Transvaalbuurt.
Iets recenter wist ook nieuwbouwproject Spaarndammerhart de dubbelklapper in de wacht te slepen. In 2021 won het de Zuiderkerkprijs en in de zomer van 2022 ontving het de Amsterdamse Nieuwbouwprijs.
Waar veel kwaliteitseisen altijd van belang blijven, veranderen sommige eisen ook door de jaren heen. Zo staat duurzaamheid tegenwoordig hoog in het vaandel: de gemeente Amsterdam stelt bijvoorbeeld bij alle nieuwe bouwprojecten in de stad natuurinclusiviteit als eis. Wat vinden we belangrijk aan een goed woongebouw, hoe veranderen die eisen door de jaren heen en wat zijn de nieuwste trends voor de toekomst? Dat zie je deze maand in Bouw Woon Leef.
Samen met Amsterdammers en professionals zoekt Bouw Woon Leef deze maand uit wat een kwalitatief goed woongebouw maakt, welke eigenschappen daaraan bijdragen en hoe die kwaliteit verandert (of juist niet) door de jaren heen.