Eigenlijk zou op het Archimedesplantsoen in de Watergraafsmeer al volop gebouwd moeten worden aan een van de eerste woningcoöperaties van de stad. Een door de leden van de Nieuwe Meent zelf ontworpen en gefinancierde woning, die ze vervolgens aan zichzelf zouden verhuren. "We hadden alles al voor elkaar", vertelt voorzitter Lauri Schippers. "Een contract met een aannemer, een mooi stuk grond, een omgevingsvergunning en een crowdlending van 450.000 euro."

Toch zit de wooncoöperatie in zwaar weer. Door een onjuiste erfpachtberekening van de gemeente en een vertraagde vergunningsprocedure liep het project vertraging op. "In die maanden is er veel gebeurd. De oorlog in Oekraïne, inflatie, hogere bouwkosten en een stijgende rente. Toen hadden we opeens geen sluitende businesscase meer. Al die externe factoren zijn niemands fout, maar het is wel een ongelukkige samenloop van omstandigheden waardoor we nu geen lening van de bank kunnen krijgen."

Volgens Schippers is er een oplossing mogelijk als de gemeente de voorwaarden van het stimuleringsfonds voor wooncoöperaties iets anders zou interpreteren. "Als de aflossingstermijn verhoogd wordt van 20 naar 30 jaar kunnen wij een lening krijgen van de Duitse GLS bank. Alleen is de gemeente is op dit moment niet bereid om dat te doen", vertelt ze. 

Een woordvoerder van wethouder Reinier van Dantzig laat weten dat dit inderdaad niet mogelijk is. "Het verlengen naar 30 jaar is binnen in de huidige verordening onmogelijk. Het bieden van overheidsfinanciering is gebonden aan wet en regelgeving. Daarnaast zal de gemeente ook moeten afwegen of deze financiering doelmatig, doeltreffend en financierbaar is", schrijft hij. 

Hoge ambities

Volgens Clemens Mol van Stichting !WOON zijn de ambities van de gemeente op het gebied van wooncoöperaties hoog. "Ze willen dat in 2040, 10% van de woonvoorraad uit wooncoöperaties bestaat en ze hebben veel kavels in de stad hiervoor gereserveerd. Op die manier kunnen er blijvend betaalbare huurwoningen worden gerealiseerd die door Amsterdammers zelf geregeld zijn. Mede hierom begrijp ik niet waarom de gemeente niet wat meer met de Nieuwe Meent meedenkt."

De woordvoerder laat weten zich al maximaal flexibel te hebben opgesteld. "De gemeente heeft alles op alles gezet om het voor elkaar te krijgen, maar er zijn grenzen aan wat mogelijk is. De gemeente is al lang en met regelmaat in gesprek met deze wooncoöperatie en is die ook al ruim tegemoet gekomen, ruimer dan de andere initiatieven." 

Andere initiatieven

Mol voorziet dat een eventueel faillissement van de Nieuwe Meent een domper zou zijn voor nieuwe en bestaande initiatieven. "Het zou fijn zijn als ze toch zouden slagen want dat bemoedigt nieuwe wooncoöperaties ook weer. Als het de Nieuwe Meent al niet zou lukken, met zo’n goed plan wat echt iets toevoegt aan de stad, geeft dat toch een signaal af dat het risicovol is om te investeren in zo'n project."

"Het beleid voor wooncoöperaties is voor de oorlog in Oekraïne bedacht. Dat was op dat moment best passend. Er zijn nu gewoon andere omstandigheden." Volgens Mol vragen die veranderende omstandigheden om nieuwe, passende maatregelen. "De gemeente moet daar een keuze in maken en achter dit burgerinitiatief gaan staan."