"Ik hoop gewoon dat ik leuke nieuwe kinderen ontmoet volgend jaar." Amish zit nu op de Bekkersschool in Noord. Samen met zijn moeder Natasha zit hij ruim op tijd klaar op de bank: "Ik word nu toch best wel zenuwachtig." Ook Otto, die op de Peetersschool in Zuid zit, en zijn vader Maarten wachten met spanning: "We weten al hoe het bij zijn zus ging, maar toch is het stressen."

Als de klok dan naar 15.30 uur overslaat, loggen allebei de groep 8-ers in in het portaal. Amish heeft het Sint Nicolaas op nummer 1 staan, voor Otto staat het Fons Vitae in Oud-Zuid bovenaan de lijst. Otto geeft zijn vader een dikke knuffel, hij mag naar zijn eerste keuze toe. Voor Amish is het even slikken, want zijn nummer 2 verschijnt op het telefoonscherm. Maar, eigenlijk vind hij het heel leuk: "Het is een oud gebouw, maar verder vind ik het wel goed."

In totaal is bijna 94 procent van de achtstegroepers in de stad op een top 3-school geplaatst. Voor bijna 75 procent is het zelfs de eerste keuze geworden. Er zijn dit jaar geen leerlingen die naar hun twaalfde school in de rij hoeven, één Amsterdammertje is op school nummer 11 beland.

Stijging havo en vwo

Het resultaat ligt hoger dan vorig jaar, dat is volgens Elisabeth Bootsma van Stichting Vrije Schoolkeuze Amsterdam fijn. "Maar nog steeds zijn er meer dan vierhonderd leerlingen die naar een lagere keuze toe moeten." Toen het systeem in 2015 startte, werd beloofd dat meer dan 99 procent van de leerlingen op een school uit de top 3 toe zou kunnen. "Daar zijn we echt nog lang niet."

De reden ligt volgens Bootsma bij het aanbod in de stad. "Je ziet dat het aantal adviezen voor havo en vwo gestegen is naar 60 procent. Maar je ziet dat het aanpassen van het aanbod best veel tijd kost. Daarom zien we nu dat havo en vwo vaak het slechtst wordt geloot."

Maarten, Otto's vader, heeft een paar jaar terug ook al de loting met zijn dochter meegemaakt. Zij had een lotnummer hoog in de duizendtallen, maar is inmiddels heel tevreden: "Uiteindelijk kan het dus helemaal goed komen."

Volgend jaar zonder voorrang

Vanaf volgend jaar wordt de loting aangepast. De voorrangsregels die nu nog gelden worden afgeschaft. Op dit moment krijg je voorrang op bijvoorbeeld vrij onderwijs en montessori-onderwijs als je op een basisschool van hetzelfde soort onderwijs hebt gezeten. 

"Het is fijn dat op die manier iedereen gelijk behandeld wordt", stelt Bootsma. Maar ze voorspelt ook dat volgend jaar het aantal kinderen dat op keuze 1 terecht komt kleiner is dan nu: "De kleine groep voor wie de voorrangsregeling nu zou gelden, wordt dan niet meer automatisch bovenaan de lijst geplaatst."