Haringboeren tussen hoop en vrees door Europese wetgeving: "Vreselijk als ik weg moet"

Bert IJsebrands staat al zestien jaar aan de Europaboulevard met zijn viskraam. Hij heeft een vergunning voor onbepaalde tijd, zo vertelt hij. Dat hij binnenkort waarschijnlijk een tijdelijke vergunning krijgt, valt rauw op zijn dak. "Willen ze me uitkopen? Of willen ze dat ik brodeloos word?", vraagt hij zich hardop af.

De gemeente doet op het moment onderzoek naar hoe ze de Europese regels kan toepassen op Amsterdam. Volgens de gemeente is er al langere tijd duidelijk dat de richtlijnen gaan gelden. In 2017 zijn de ondernemers erover ingelicht dat op een bepaald moment vergunningen voor onbepaalde tijd niet meer mogelijk zijn. Een woordvoerder laat weten dat het vormen van het beleid destijds door corona is stilgelegd, maar dat het nu weer wordt opgepakt. Eerst wordt er gefocust op toekomstige vergunningen en huidige vergunningen met een bepaalde tijd.

Haken en ogen

Visboer Nico Kras heeft een tijdelijk contract, omdat hij drie jaar geleden verhuisde naar het Kattenburgerplein, nadat hij zeventien jaar op een andere plek zat. "Ik maak me niet zo'n zorgen", zegt de 68-jarige haringverkoper. Hij heeft nog zeven jaar een vergunning en snapt ook wel dat jonge ondernemers ook een kans moeten krijgen.

Toch zitten aan die tijdelijkheid volgens hem wel wat haken en ogen. "Ik zou het natuurlijk wel vreselijk vinden als ik weg moet. En dan heb ik geen goede onderhandelingspositie, want ik móét weg. Dan kan iemand gewoon zeggen dat ik een nulletje van de prijs af moet halen."

Ook denkt Kras dat het onrust veroorzaakt bij ondernemers, omdat ze hun investeringen misschien niet terug kunnen verdienen in de tijd dat de vergunning loopt. IJsebrands vertelt dat hij net heeft geïnvesteerd in een nieuwe airconditioner, koelkast en vitrine. "Dat had ik niet gedaan als ik wist dat het misschien voor een korte tijd zou zijn."

Ook MKB-Metropool Amsterdam uit zorgen over het toekomstige beleid. "Ik vind het belachelijk als we dit overnemen van Europa", zegt voorzitter Achmed Baâdoud. "Je kunt ook niet tegen restauranthouders zeggen: 'goh, je moet eruit, want iemand anders moet een kans krijgen.' Zo werkt het niet."

Volgens Baâdoud is het vervelend voor ondernemers die ook een kraam willen, maar kan het niet betekenen dat huidige visboeren ervoor moeten wijken. "Ik stel voor dat er méér haringkramen komen in Amsterdam, nu er ook meer nieuwbouwwijken bij komen."

Schaarste

De woordvoerder van wethouder Sofyan Mbarki (Economische Zaken) laat weten dat de gemeente de zorgen en onzekerheid bij de standplaatshouders, en alle andere ondernemers die werken met schaarse vergunningen begrijpt.

"Tegelijkertijd begrijpen wij ook heel goed dat een nieuwe ondernemer óók een haringkar wil", zo valt te lezen in de reactie. "We willen niet dat er overal in de stad op elke plek in de openbare ruimte eetkramen of bijvoorbeeld bloemenventers oppoppen. Om die reden werken we met vergunningen en daarmee zijn ze automatisch schaars."

Ook staat in de reactie dat de gemeente rekening wil houden met redelijke overgangstermijnen, zodat ondernemers de gelegenheid hebben om hun investeringen terug te verdienen. Na de zomer komt er hoogstwaarschijnlijk meer duidelijkheid over de plannen.