Op 4 en 5 mei herdenken we de oorlogsslachtoffers en vieren we de vrijheid. Dit jaar net iets anders dan andere jaren. Zo heeft de stille tocht naar de Dam een nieuwe route en is voor het eerst het 'bevrijdingsvliegtuigje' te bewonderen.
Elk jaar lopen honderden Amsterdammers op 4 mei de stille tocht naar de Nationale Herdenking op de Dam. De tocht begint niet meer op het Museumplein maar op het Waterlooplein en loopt door het hart van de oude joodse buurt naar de Dam. Vooraf is er een voorprogramma met theater en speeches.
De stoet trekt daarna onder meer langs het Jonas Daniel Meijerplein, de plek van de eerste razzia's en de Februaristaking en de Nieuwe Keizersgracht, waar de namen van 200 joden die daar zijn weggevoerd in de kade staan gegraveerd.
Bevrijdingsvliegtuigje voor eerst te zien
Ook nieuw is het bevrijdingsvliegtuigje. Het toestel dat op 5 mei 1945 landde op de Stadionkade is nu voor het eerst te bezichtigen. Dat kan op 5 mei op het Museumplein.
De oud-directeur van het luchtvaartmuseum Aviodrome, Arno van der Holst, stuitte vorig jaar toevallig op een Nederlands tweepersoonsvliegtuigje (Auster) dat werd ingezet voor verkenningsvluchten. Het bleek hét toestel te zijn dat op 5 mei 1945 landde in Amsterdam, als een van de eerste concrete tekenen dat de bevrijding van de stad eraan kwam.
Salsa, hiphop en moderne dans
Op het Museumplein vindt dit jaar op Bevrijdingsdag de eerste editie van de Bevrijdingsdans plaats. Er zijn verschillende dansoptredens, van salsa en moderne dans tot hiphop, en bezoekers kunnen meedansen onder de Bevrijdingsboom. Een van de dansers die meedoet is de Syrische danser Ahmad Joudeh, bekend van de documentaire Dance or Die.
Gratis Vrijheidsmaaltijden
Uiteraard zijn er ook weer negentig vrijheidsmaaltijden in de stad. Zo'n tienduizend Amsterdammers zullen op 5 mei met elkaar de vrijheid vieren door samen te eten. Om de maaltijden in te luiden klinken om 18.00 uur de klokken van vijftien kerken in de stad. De grootste gezamenlijke maaltijd is op het Museumplein. Daar is plek voor 2000 mensen. Deelnemen is gratis. Een maaltijd in Zuidoost heeft als thema het Arubaans verzet: een ode aan de Arubaanse verzetsstrijder Boy Ecury.
Open Joodse Huizen
Een ander terugkerende activiteit zijn de Open Joodse Huizen - Huizen van Verzet. In woonkamers, klaslokalen, café's of andere plekken worden verhalen verteld over het joodse leven en het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Zo vertelt kleinzoon Onno Hennis op 5 mei in hotel Schiller over de rol van zijn grootvader en oud-oom in het familiebedrijf in de oorlog. De één collaboreerde en de ander zat in het verzet.
Herdenkingen, festival en concert
Behalve bij het nationaal monument op de Dam vinden op allerlei plekken in de stad op 4 mei herdenkingen plaats. Het grote bevrijdingsfestival van de stad, het Vrije Westen, is op 5 mei op het terrein van de Westergasfabriek. Onder meer De Jeugd van Tegenwoordig treedt op.
Bevrijdingsdag wordt traditiegetrouw afgesloten met het concert op de Amstel. Dit jaar speelt het Metropole Orkest, danst Het Nationale Ballet en zingen de acteurs van de musical Soldaat van Oranje. Ook van de partij zijn zanger Roel van Velzen, harpist Remy van Kesteren, zangeres Joy Wielkens en gospelkoor ZO!.
Meer weten over herdenkingen en feesten in de stad? AT5 maakte een selectie van 17 evenementen. Check de kaart hieronder:
