Minder ramen, verplaatsen of nieuwe sekswerkplekken; Halsema lanceert Wallenscenario’s

Het is één van de gevoeligste dossiers waar Halsema sinds haar installatie als burgemeester vorig jaar mee aan de slag is gegaan: het prostitutiebeleid op de Wallen. Het kost geen moeite om meningen van betrokkenen te verzamelen en die zijn vaak zeer uitgesproken. Mensen met een financieel belang in het gebied zien het liefst dat er niks verandert, bewoners - die overlast ervaren van de aanzuigende werking die de Wallen hebben op toeristen - hopen vaak dat er radicaal wordt ingegrepen door de gemeente. Nu komt de burgemeester met een aantal scenario's voor de toekomst.

Scenario's
Binnen alle scenario’s wordt er een standpunt geformuleerd over het aantal ramen op de Wallen, de locatie van (raam)prostitutie, de zichtbaarheid van prostitutie en de toegang tot de Wallen. De vier scenario’s behelzen alle mogelijk denkbare opties voor de toekomst van het gebied: van meer ramen tot geen ramen en alles daar tussenin. 

Vier scenario's
Welke vier scenario's stelt Halsema voor, wat zijn de gevolgen hiervan en de aandachtspunten volgens de gemeente? Lees ze hier.

Zo wordt bij scenario één voorgesteld om alle gordijnen dicht te doen op de Wallen. Bij scenario twee zouden de werkplekken verplaatst worden en komt er minder raamprostitutie op de Wallen. Bij scenario drie wordt de verplaatsing van prostitutie naar nieuwe locatie(s) in Amsterdam bepleit. Scenario vier, de meest onwaarschijnlijke, stelt meer ramen voor op de Wallen.

Halsema in interview: 'Ik ga mijn voorkeur nog niet uitspreken'

Lees ook: Onderzoek: steeds meer Amsterdammers klaar met de Wallen

Halsema is zich zeer bewust van de gevoeligheid van het dossier, zo blijkt uit de brief die zij vandaag naar de gemeenteraad heeft gestuurd. 'Elke beleidswijziging wordt op de voet gevolgd en leidt dikwijls tot felle discussies bij sekswerkers, exploitanten, buurtbewoners en geïnteresseerde Amsterdammers. Het is dan verleidelijk om te kiezen voor de status quo en om prostitutie te laten voor wat het is', schrijft ze.

'Situatie is nijpend'
Die weg, van niks doen, wil de burgemeester niet bewandelen. Halsema benadrukt dat de situatie in de binnenstad 'nijpend' is door de aanhoudende vermoedens van mensenhandel en de groei van onvergunde prostitutie. 'Het dwingt ons om het prostitutiebeleid opnieuw te agenderen', zo stelt ze.

Maar wat Halsema nu écht gaat doen, blijft nog onduidelijk. Wel stelt ze dat elke verandering in de prostitutiebranche ten dienste moet staan van 1) Versterking van de mensenrechten, 2) Het terugdringen van misdaad en 3) Het verminderen van de overlast in de binnenstad. Deze uitgangspunten zijn voor de burgemeester in beton gegoten en niet-onderhandelbaar. 

Lees ook: Halsema: snel maatregelen om situatie op de Wallen te beheersen

Al begin dit jaar zei Halsema in een uitgebreid interview met AT5 en Het Parool dat de huidige situatie rondom de sekswerkers op de Wallen niet houdbaar is. Prostituees worden namelijk door toeristen steeds vaker als attractie gezien. Het stijgend aantal toeristen zorgt daarnaast voor een enorme druk op het gebied met uitpuilende grachten op piekmomenten. Bijkomend neveneffect hiervan is dat het aantal klanten voor de sekswerkers daalt, omdat het voor een afnemer van de diensten steeds moeilijker is om anoniem te blijven: zij worden zelfs met enige regelmaat joelend opgewacht zodra ze een peeskamer verlaten.

Discussie met de stad
Vanwege de gevoeligheid van het onderwerp en het feit dat er veel sentiment rond het gebied hangt, stelt Halsema nu voor om samen met de stad na te denken over de toekomst van het gebied. 'De scenario's moeten mensen in staat stellen hun mening te vormen en actief mee te denken over verbetering van het beleid.'

Lees ook: Ombudsman Arre Zuurmond: 'Amsterdam moet af van alles-kan-imago'

Voor de volledigheid heeft Halsema ook het scenario van 'niks doen' - het 0-scenario - meegenomen. De kans dat hiervoor uiteindelijk gekozen wordt, is nihil. Bij het opstellen heeft Halsema advies gevraagd aan Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen Herman Bolhaar, plaatsvervangend eenheidschef van de Amsterdamse politie Jan Pronker en de Amsterdamse ombudsman Arre Zuurmond.

Historische verandering
Elke politieke beslissing zal zorgen voor een historische nieuwe invulling van het bekendste gebied van Amsterdam. Het is volgens Halsema onvermijdelijk dat nieuw beleid effect zal hebben op andere delen van de stad. 'Mocht uit de publieke en politieke discussie volgen dat het aantal ramen op de Wallen verder wordt teruggedrongen, dan kan dat betekenen dat zich elders in de stad (bij de Ruysdaelkade bijvoorbeeld, red.) toeristen verzamelen.'

De scenario's hebben mogelijk ook negatieve bij-effecten, zo erkent de burgemeester. Volgens haar is het daarom noodzakelijk om zogeheten flankerende maatregelen te nemen. Hiermee wordt beleid bedoeld om deze negatieve effecten van de scenario's weg te nemen of te verminderen. Zo kan in sommige scenario’s extra handhaving en toezicht in de vergunde en onvergunde sector nodig zijn, of intensivering van de geboden zorg.

Bijeenkomsten
Volgende week woensdag en vrijdag (10 en 12 juli) organiseert de gemeente al in het Compagnietheater bijeenkomsten voor belanghebbenden en andere geïnteresseerden. De hele zomer zal een verkenner op bezoek gaan op De Wallen en in het Singelgebied en een open spreekuur houden. 

Lees ook: Reiniging en handhaving pakken samen overlast op De Wallen aan

Eind 2019 komt Halsema met een beperkter aantal scenario’s. Deze zullen dan wél financieel en juridisch uitgewerkt zijn. Daarna zullen wederom gesprekken volgen met de stad en de gemeenteraad. Wanneer er daadwerkelijk een besluit wordt genomen, is nog onduidelijk.

Waarheen met de Wallen?
Begin dit jaar maakte AT5 samen met Het Parool de driedelige serie 'Waarheen met de Wallen?'. In de eerste aflevering stonden de gevolgen van de drukte centraal. In aflevering twee spreken we met betrokkenen over de kwetsbare positie van sekswerkers. In de derde aflevering sprak Halsema over het aankomende beleid en hoe zij tegen de huidige situatie op de Wallen aankijkt.