Honderden Amsterdammers maken zich zorgen over de staat van hun huurwoning. Dat blijkt uit een bewonersenquête van De Balie Live Journalism en AT5 waarin naar ervaringen werd gevraagd. Respondenten spreken over tocht, geluidsoverlast, scheuren, schimmel en houtrot. Maar er zijn ook zorgen over de afhandeling van klachten en gezondheidsrisico’s.
In deze peiling werden Amsterdammers die wonen in slecht onderhouden woningen opgeroepen te reageren. Binnen drie weken kwamen er ruim duizend reacties binnen.
Meer dan één probleem
Vrijwel iedereen gaf aan meerdere gebreken in huis aan te hebben. Slechte isolatie, geluidsoverlast, hittewoningen en scheuren in plafond, vloeren of schoorsteen werden het vaakst genoemd, gevolgd door houtrot, achterstallig schilderwerk, ongedierte, lekkages en schimmel.
Als reden voor meerdere gebreken wordt genoemd dat het één tot het ander leidt. Een te laat of niet verholpen lekkage leidt bijvoorbeeld tot schimmel of houtrot in de kozijnen.
Schadelijk voor de gezondheid
Dat leidt tot stress, onrust en onzekerheid. Bijna een derde van de respondenten geeft aan dat de gebreken schadelijk zijn voor de gezondheid. Bijna 30% zegt dat het gebrek erger wordt of steeds terugkomt en een kwart weet niet hoe ernstig de gebreken zijn, maar zegt zich wel zorgen te maken. Een op de tien huurders maakt zich helemaal niet druk en heeft er geen last van problemen aan het huis.
Bewoners voeren actie voor beter onderhoud aan hun woning
Verspreid over de hele stad
Wat opvalt is dat mensen uit alle leeftijdscategorieën en uit alle hoeken van de stad ontevreden zijn over hun woning en de afhandeling van reparatieverzoeken. Ze wonen op zichzelf (39%), in een gezin met kinderen (28%), zijn samenwonend (23%) of student (4%). Noord, de Baarsjes, de Rivierenbuurt, De Pijp, Centrum/Jordaan, Bos en Lommer en Buitenveldert worden het meest genoemd.
Ook opmerkelijk is dat 39% huurt van een particuliere verhuurder. Makelaar Rappange wordt door twaalf procent van de respondenten, die van een particulier huurt, genoemd. Maar ook DVM Makelaars, Draijer Makelaardij en Vastgoed, Dijkhuis Vastgoed Management en Keij & Stefels en Aham Vastgoed worden vaak genoemd.
De overige zestig procent zijn meldingen van corporatiehuurders, waarbij woningcorporatie Ymere met bijna 16% aan kop gaat, gevolgd door Eigen Haard (13%), de Key, Rochdale en Stadgenoot met ieder circa 10%.
De enquête is inmiddels gesloten. Maandagavond organiseert De Balie de eerste bijeenkomst 'Huren met Kuren' over huizen met achterstallig onderhoud in Amsterdam. Hier worden de resultaten van de enquête verder toegelicht en spreken we met onder meer politici, stichting !WOON en met elkaar over de staat van de huizen in Amsterdam. U kunt zich hier (gratis) aanmelden.
Zelf achter problemen aan
Van de respondenten zegt 60% een melding te hebben gemaakt bij de verhuurder, zonder dat de klacht verholpen werd. Een kleine 3% kreeg de verhuurder zover de gebreken wel te verhelpen en 14 procent wacht nog op een reactie, maar heeft de klacht wel in behandeling.
Een vaak gehoorde klacht is dat er wel iemand langskomt om de problemen op te nemen, maar dat de huurder vervolgens niets meer hoort. Of de oplossing wordt bij de bewoner zelf gelegd. Zo'n 10 procent van de respondenten wil, of durft, geen melding te doen uit angst voor een slechte relatie met de verhuurder.
,,Je moet steeds zelf aan de bel trekken"
'Je meldt dat er schimmel is – en ik had meer dan dertig tot veertig centimeter schimmel in de muur – en krijgt het advies dat je beter moet ventileren', aldus Eric Bolhoven, huurder van een appartement in een complex van corporatie Rochdale in Buitenveldert en voorzitter van de bewonerscommissie. 'Of je hoort helemaal niets meer. Dat is om doodmoe van te worden.'
Knullige reparaties
Klachten die wel worden gehoord, worden soms knullig verholpen. Zo had een respondent uit de Rivierenbuurt te maken met een aannemer die een asbestpijp op haar zolder doormidden zaagde. Waarop ze van een door haarzelf ingeschakeld asbestbedrijf het advies kreeg die zolder niet meer te betreden.
,,Maak de douchemuren niet te nat, kreeg ik te horen"
Een andere aannemer schilderde de ramen dicht, waardoor die niet meer open gingen en ze kreeg het advies 'de douchemuren niet te nat te maken', om de schimmel op de buitenmuur te beperken. De zwammen onder de woningvloer zijn inmiddels verwijderd, maar de wastafel is daardoor niet meer bruikbaar, omdat de afvoer weg is gehaald.
Wel is ze 'heel blij' met het nieuwe toilet. 'Heb ik wel heel lang op moeten wachten.' De huurder - die niet met haar naam genoemd wil worden om de relatie met haar (particuliere) verhuurder niet te verstoren, weigerde huurverhoging en is nu in gesprek met de verhuurder. 
Een protestactie tegen schimmelwoningen in de Haarlemmerbuurt
Klagen helpt (soms), maar veel mensen doen het niet
Van de respondenten stapte circa 12% naar de huurcommissie, 12% naar Stichting !WOON, de instantie die huurders helpt met het melden van onderhoudsklachten. In een handvol gevallen leidde dat tot een huurverlaging, in een aantal zaken loopt het onderzoek nog. Een kleine 8% speelde het via de bewonerscommissie of een huurdersvereniging. En 2% startte een protestactie, zoals in de Columbuspleinbuurt of Dobbebuurt, waarvan een aantal de media haalde.
Opvallend is verder dat 70% geen melding heeft gemaakt bij een van deze partijen. Veel huurders hebben het gevoel 'klem' te zitten, omdat doorstromen naar een andere huurwoning in Amsterdam als gevolg van de krapte op de woningmarkt en hoge huurprijzen moeilijk is.
Omdat er specifiek gevraagd werd naar Amsterdammers in slecht onderhouden huurwoningen is de enquête geen representatieve steekproef van de gehele stad. Maar de enquête laat wel zien dat een grote groep Amsterdammers zich zorgen maakt. Reacties op deze resultaten lees je later vandaag op AT5.nl.