Start van hoofdcontent

Achtergrond

nl

Amsterdammer Wim zit diep in de schulden: 'Ik heb iedere dag spanning'

28 oktober 2019, 18.32 uur

Veel Amsterdammers met problematische schulden zijn niet of veel te laat in beeld bij de schuldhulpverlening. Ze moeten zonder uitzicht op verbetering jarenlang zien te overleven. Dat moet radicaal anders, stelt de Arre Zuurmond, Ombudsman Metropool Amsterdam. Sommige Amsterdammers, zoals Wim (niet zijn echte naam) hebben daardoor levenslang.

Organisaties pikken signalen van schulden vaak niet op en overheidsinstanties die incasso's sturen of beslag leggen, werken vaak langs elkaar heen. Dat overkwam Wim. Hij heet in het echt anders, maar hij wil graag anoniem zijn verhaal doen. In 2002 verloor Wim zijn baan, werd later afgekeurd en belandde met ernstige aandoeningen in de psychiatrie. Hij kreeg bijstand maar ook een WAO uitkering, maar kon die dubbele inkomsten niet melden doordat hij in een kliniek zat. 'Ik had een vriendin die alles voor me zou regelen, maar ze regelde niets en liet het op z'n beloop. Normaal wordt zo'n schuld na 5 jaar kwijtgescholden, maar ze bestempelden het als fraude.'

'Iedere dag spanning'
Dat had voorkomen kunnen worden als de instanties elkaars gegevens hadden uitgewisseld en de bedragen onderling hadden verrekend. Nu zit Wim al jaren in een uitzichtloze situatie. 'Het gaat slecht, maar heb geluk dat m'n dochter me helpt, anders had ik niet meer geleefd. Soms durf ik mn dochter niet te bellen, en ga ik met honger naar bed. Ik heb elke dag spanning', zegt hij. 

Lees ook: Amsterdamse ombudsman: meeste mensen met schulden zijn helemaal niet in beeld

Wim is één van de vele mensen met grote schulden die de stad telt. 'Vergeleken met de rest van Nederland is het in Amsterdam best goed geregeld', zegt ombudsman Arre Zuurmond. 'Maar er is een grote groep, die het hulptraject niet inkomt en zo steeds verder afglijdt.' Zuurmond bezocht samen met hulpverleners 150 Amsterdammers met problematische schulden. 'Schuldhulpverlenenrs beschikken vaak niet over de benodigde informatie om een huisbezoek te benutten. Dan blijft noodzakelijke hulp uit.

Betere samenwerking
De overheid blijkt ook zelf vaak bij te dragen aan het ontstaan van en het verergeren van schulden. Doordat verschillende instanties los van elkaar incassotrajecten inzetten, beslag leggen of overwegen voorzieningen af te sluiten.' De privacywet helpt in dit geval niet mee, vindt Zuurmond. Maar hij vindt dat er wel beter samengewerkt moet worden door instanties. Landelijke regels verhinderen adequate hulp, constateert hij. 'Een radicale oplossing is noodzakelijk. Denk daarbij aan kwijtschelding van schulden na meer dan vijf jaar onder strikte voorwaarden en goede begeleiding. 'Soms moet je een vorm van genade toekennen.'

Wethouder Armoede Marjolein Moorman is blij met de aanbevelingen uit het rapport. Met de uitwerking van een aantal plannen is ze overigens al bezig, laat ze in een reactie weten.