De Braziliaanse Marion Grace is ongedocumenteerd maar werkt al 10 jaar bij Amsterdammers thuis. Haar positie is kwetsbaar omdat zij werkt zonder contract. Misbruik ligt daardoor als snel op de loer. 'Ik werkte te veel en verdiende te weinig', vertelt ze. Marion werkte als oppasser en maakte tegelijkertijd schoon. 'Ik werkte 45 uur en verdiende duizend euro. Dat is vier a vijf euro per uur.'

Marion werkt nu bij een nieuw Amsterdams gezin met betere voorwaarden. Ze krijgt vijftien euro per uur en werd doorbetaald tijdens de coronacrisis. Uniek, want veel ongedocumenteerden verloren een groot deel van hun inkomen. 'Ze kunnen de huur niet meer betalen.'

En daar ligt een verantwoordelijkheid bij Amsterdammers met een schoonmaker.

Werkgeversplicht

'Particulieren beseffen niet altijd dat ze als ze iemand inhuren dan toch ook een soort werkgever zijn met verplichting', stelt arbeidsjurist Niels Jansen. 'Het minimumloon is gewoon van toepassing. Wat veel gezinnen ook niet weten is dat er vakantiegeld moet worden betaald.'

Ook een schoonmaker heeft recht op doorbetaling van minimaal zes weken als ze ziek zijn. 'Schoonmakers kunnen zzp'ers zijn, maar dan moet je als opdrachtgever wel een factuur krijgen. Anders is de schoonmaker gewoon een werknemer.'

Weinig kennis over eigen schoonmaker

Marion vindt dat er weinig aandacht is voor de schoonmakers in Amsterdam. AT5 polst bij de gezinnen in Noord. Velen weten wel wat over hun schoonmaker, maar veel is het niet.

Marion stoort zich aan de desinteresse van vele opdrachtgevers. 'Je heb het gevoel alsof je een gebruiksvoorwerp bent. Bij een gebruiksvoorwerp maakt het ook niet uit waarvan het is gemaakt. Je pakt het gewoon als je het nodig hebt omdat het makkelijk is.' 

 Veel Amsterdammers lijken ook niet te (willen) weten of hun hulp legaal in Nederland verblijft. 'Dat vind ik ook lastig om te vragen', zegt een bewoner in Noord. En zo zijn er natuurlijk duizenden Amsterdammers die met het inhuren van schoonmakers geen kwaad in de zin hebben. Maar de problemen blijven op deze manier wel bestaan.

Mag je een ongedocumenteerde inhuren?

Arbeidskrachten vanuit de EU mag je inhuren, maar  hoe zit het dan met mensen zonder geldige verblijfspapieren hier?  'Officiel mag je niet een ongedocumenteerde inhuren om bij jou te komen werken', vertelt Jansen. 'Er wordt alleen  nauwelijks op gecontroleerd.'  

Toch heb jij wel een controleplicht, vertelt hij. 'Je moet onderzoek doen en vragen waar diegene vandaan komt.'  De boete is 2000 euro, maar vaak wordt er eerst gewaarschuwd.