De gemeente heeft het nieuws over zijn overlijden op verzoek van zijn vrouw en kinderen nog die avond bekendgemaakt. Volgens hen was Van Thijn tot het einde toe betrokken, helder en geestig. 

Oorlogsverleden

Van Thijn groeide op in de Rivierenbuurt en moest tijdens de Tweede Wereldoorlog vanwege zijn Joodse afkomst op talloze locaties onderduiken. Hij zat samen met zijn moeder tot twee keer toe vast in kamp Westerbork, door een list van zijn vader wisten ze te ontsnappen. Zijn oorlogsverleden bepaalde vanzelfsprekend de identiteit van Van Thijn.

"Een Joodse politicus", noemde hij zichzelf steevast. "Maar ik wens volstrekt zélf te kunnen bepalen wat dat voor mij betekent en welke relevantie dat voor mij heeft in concrete keuze-situaties."

Via de gemeenteraad van Amsterdam in de jaren 60 schopte Van Thijn het tot Tweede Kamerlid en uiteindelijk in 1982 tot minister van Binnenlandse Zaken. Lang duurde dat niet, het tweede kabinet Van Agt kwam snel in een crisis terecht. In 1983 volgde Van Thijn in Amsterdam Wim Polak op als burgemeester.

Verbijstering bij Bijlmerramp

Een burgemeesterschap dat onlosmakelijk is verbonden met de Bijlmerramp. Een vrachttoestel van het Israëlische El Al stortte 4 oktober 1992 neer op de twee flats Groeneveen en Klein-Kruitberg in Zuidoost, 43 mensen kwamen om het leven. Ed van Thijn stond wekenlang, soms letterlijk met zijn voeten in het puin, om de hulpverlening en de nasleep te coördineren.

"Het was een verbijsterende ervaring waarbij jezelf kalm, beheerst en rationeel leiding moest geven aan wat toen moest gebeuren. Op de één of andere manier lukte mij dat", zei Van Thijn ooit in een interview. "Je moest alle knoppen omdraaien. Nu heb ik in mijn jeugd twee keer in Westerbork gezeten, dat was een goede leerschool."

Gerichte aanslag

Tijdens zijn burgemeesterschap wordt hij ook geconfronteerd met een gerichte aanslag. Van Thijn krijgt de schuld van de dood van een kraker in een politiecel. In het pand naast de ambtswoning worden twee zware brandbommen tegen de muur geplaatst ("Op een meter van mijn hoofdkussen"). De bommen worden ternauwernood onschadelijk gemaakt.

De naam van Van Thijn zal ook verbonden blijven aan de Olympische Spelen die nooit in Amsterdam werden gehouden. De strijd werd aangegaan met Barcelona, Parijs, Belgrado, Birmingham en Brisbane, men was aanvankelijk positief gestemd maar dat verdween na de eerste stemronde. Van de 85 stemmen gingen er slechts 5 naar Amsterdam. Een illusie (en 22 miljoen gulden) armer keerde men foeterend terug: "Barcelona gaf helikopters weg".

Bezoek Mandela aan Amsterdam

Feestjes waren er ook, de huldiging van het Nederlands elftal in 1988 bijvoorbeeld. Maar het hoogtepunt was ongetwijfeld de komst van Nelson Mandela naar Amsterdam, enkele maanden nadat de Zuid-Afrikaanse anti-apartheidsstrijder was vrijgelaten: "Een van de eerste steden die ik moest bezoeken, was Amsterdam", zei Mandela. Van Thijn: "Een moment van triomf en vrijheid. Mandela, de man die ik zo goed gevolgd had, stond plotseling voor me. Gewoon een man van vlees en bloed, het meest emotionele moment van mijn ambtsperiode."

"Voor mij was de apartheid een voortzetting van de oorlog met andere middelen", vond de oud-burgemeester. "Ieder mens telt als mens, ongeacht huidskleur, religie of afkomst. Dan is er nog een lange weg te gaan. Er wordt ontzettend veel gediscrimineerd, ook in Amsterdam. Dat moet eens afgelopen zijn."

Na zijn termijn als burgemeester vertrekt Van Thijn weer naar Den Haag, hij gaat in de Eerste Kamer aan de slag. Daar krijgt hij in 2005 een nacht op zijn naam, tijdens de Nacht van Van Thijn sneuvelt mede door de tegenstem van PvdA het voorstel voor een gekozen burgemeester. Toenmalig minister Thom de Graaf trekt zijn conclusies en dient de volgende dag zijn ontslag in.

Beëdiging burgemeester Halsema

De laatste keer dat Van Thijn voor een AT5-camera verscheen, was bij de beëdiging van burgemeester Halsema in 2018. "Ze is het geworden omdat ze zo'n goed CV meebrengt", zei hij. "Een burgemeester is gezichtsbepalend voor een aantal jaren. In andere tijden. Maar dat gezichtsbepalende is toch de constante factor." Hij had nog één tip voor haar: "Ze is authentiek en dat moet ze blijven. Dat is een hele moeilijke opgave."

Uitvaart

De herdenking en begrafenis zal, na de kerstdagen, rekening houdend met de coronamaatregelen, in kleine kring plaatsvinden. De gemeente zal ook een condoleanceregister openen.