Verschillende medewerkers van het centrum van de VU hebben het in het openbaar opgenomen voor het Chinese mensenrechtenbeleid, en bijvoorbeeld ontkend dat China de Oeigoeren onderdrukt. Vanwege die uitspraken in combinatie met de financiering uit China ontstonden twijfels over de academische vrijheid die medewerkers van het centrum hebben bij uitvoering van hun onderzoek.

Schijn van afhankelijkheid

De VU benadrukt dat zelfs de 'schijn van afhankelijkheid' van het onderzoek voor haar onacceptabel is en dat daarom passende maatregelen worden genomen, waaronder het stopzetten en terugstorten van Chinese subsidie. Ook gaat de VU bekijken of de onafhankelijkheid van het onderzoek van het instituut op alle fronten gewaarborgd is gebleven.

Alles terugstorten?

In 2018, 2019 en 2020 kreeg het CCHRC, zo schrijft de NOS, een bedrag van tussen de 250.000 en 300.000 euro van de Southwest University of Political Science and Law in Chongqing. Universiteiten in China zijn nauw verbonden met de Communistische Partij. Gedurende die jaren was die Chinese universiteit bovendien de enige geldschieter van het CCHRC.

Deskundigen zetten grote vraagtekens bij die financiële constructie en de gevolgen daarvan voor de onafhankelijkheid van het onderzoekscentrum. Of de subsidie uit eerdere jaren ook wordt teruggestort, zegt de VU nog niet te hebben besloten.

Dat is afhankelijk van een onderzoek dat de VU nu zelf gaat doen naar de vraag "of de onafhankelijkheid van het onderzoek van het instituut op alle fronten gewaarborgd is gebleven".