Halsema beriep zich bij haar ingreep op het noodbevel, artikel 175 uit de gemeentewet. "De rechtbank zegt 'je hebt een beroep gedaan als burgemeester op een artikel uit de gemeentewet en dat is niet het juiste artikel", beschrijft hoogleraar Uzman. "Dat is niet geschikt om mensen tijdelijk van hun vrijheid te beroven. "

Onprettig en onveilig gevoel

De demonstratie op 21 september 2020 was er een in een reeks acties van Extinction Rebellion. Hannah Prins was aanwezig bij het protest op de Europaboulevard en werd meegenomen. "Je wordt weggesleept, je wordt gefouilleerd, je spullen worden even afgepakt", vertelt ze over de bestuurlijke verplaatsing. "En dan word je in een grote bus gezet met 80 anderen en ga je rijden, maar je weet niet waarheen. Uiteindelijk word je ergens op een industrieterrein gedumpt. Het geeft een heel onprettig en onveilig gevoel." 

En dus stapten de demonstranten naar de rechter. Die stelde hen in het gelijk. "Ja, daar zijn we heel blij mee", aldus Prins. "Ze zijn expres naar een meervoudige kamer gegaan, omdat ze er heel goed en lang naar wilden kijken. De hele zaak heeft ook twee jaar geduurd. We zijn heel dankbaar dat we samen met onze advocaat Wil Eikelboom deze zaak hebben gewonnen."

Andere bepalingen

Dat de uitspraak betekent dat een 'bestuurlijke verplaatsing' niet meer ingezet zal en kan worden, betwijfelt hoogleraar Uzman. "Er zijn ook nog andere bepalingen, met name een ander artikel uit dezelfde gemeentewet die het wel mogelijk lijkt te maken om mensen bestuurlijk op te houden zoals dat heet", legt hij uit. "Ik vermoed dat burgemeesters in toenemende mate dat artikel in gaan roepen. Dus ik denk in ieder geval dat het laatste woord hier nog niet over gezegd is."

Burgemeester Halsema bestudeert de uitspraak nog samen met politie en justitie. De driehoek kan nog in hoger beroep gaan. Uzman vindt het een goede zaak dat deze ingreep tegen het licht is gehouden door de rechtbank. "Burgemeesters zullen in de toekomst waarschijnlijk wel iets zwaardere procedures moeten volgen om demonstranten in bussen te zetten", geeft hij aan. "Daarnaast is het terecht dat de rechtbank nu heel duidelijk heeft gezegd dat het noodbevel, want daar gaat het om in deze zaak, niet geschikt is om mensen te verplaatsen."