Start van hoofdcontent

Koopkrachtcrisis

nl

Stijging erfpacht wekt wrevel: "Waarom geen plafond, net als bij huren?"

8 december 2022, 07.00 uur · Aangepast 8 december 2022, 09.43 uur · Door Michiel Klaassen

De jaarlijkse indexatie van de erfpachtcanon leidt tot kopzorgen bij 160.000 Amsterdamse erfpachters. De gemeente laat de grondhuur meegroeien met de inflatie en stelt de stijging voor komend jaar vast op 8,6 procent. Huiseigenaren en belangenbehartigers roepen het college op coulance te tonen - maar de Stopera geeft geen sjoege.

AT5

"Oh, ik heb er absoluut een weekje over moeten slapen." Bert Kamps ging niet over één nacht ijs toen hij en zijn vrouw tekenden voor een zelfbouwproject in Oost. Want: het huis zou gebouwd worden op grond van de gemeente. En dat betekent dat zij, net als ruim een derde van de huishoudens in de hoofdstad, geld moeten betalen aan de gemeente voor het gebruik van de grond.

Inflatie

Deze zogeheten erfpachtcanon stijgt jaarlijks mee met de inflatie. Kamps: "Destijds keek ik naar de inflatie, die was laag. Komt ook door het beleid van de Europese Centrale Bank." De ECB streeft ernaar om die inflatie op of onder de twee procent te houden. Met dat in het achterhoofd ging Kamps akkoord en in 2017 werd begonnen met de bouw.

Kamps en zijn buren waren een van de eersten die vielen onder het nieuwe systeem, het zogeheten eeuwigdurende erfpachtstelsel. Afkopen was een optie. "De gemeente vertelde ons dat dit over de hele dertig jaar goedkoper zou zijn." Maar dan moest Kamps wel in één keer ruim zes ton betalen. "Dat was geen optie, natuurlijk."

Rente op rente

Anderhalf jaar geleden betrok de familie het nieuwe huis in de Watergraafsmeer - en niet lang daarna begon de rente te stijgen. "En dat is niet alleen een probleem voor dit jaar", zegt Koen de Lange, voorzitter van de Stichting Erfpachters Belang Amsterdam (SEBA). "Volgend jaar wordt het bedrag weer verhoogd, en het jaar daarop weer. Rente op rente dus. Dat is al heel gauw niet meer op te brengen."

Voor Kamps komt het bedrag van volgend jaar neer op 12.677 euro, ruim duizend euro per maand. "Buren van ons zitten daar al overheen, die gaan meer dan 20.000 euro betalen."

En dat kan alleen nog maar verder stijgen: de gemeente heeft gezorgd dat een negatieve inflatie - deflatie - niet resulteert in een lagere erfpacht. "Zo komt al het risico dus bij de burger terecht", vindt De Lange. Daardoor vreest de SEBA dat huizen met erfpacht in de toekomst nog maar moeilijk verkocht zullen worden. "De huizenmarkt in de stad raakt zo nog verder op slot."

Bescherming 

De hoge inflatie heeft op verschillende terreinen al geleid tot overheidsingrijpen. De landelijke regering kwam eerder dit jaar onder meer met een tegemoetkoming van de gestegen energieprijzen. En huurders in de vrije sector worden in een nieuwe wet beschermd tegen de grillen van de markt: huurstijging is niet meer gekoppeld aan inflatie, maar aan de stijging van de lonen.

Maar als grondeigenaar bepaalt de gemeente de verandering van erfpachtstijging, niet Den Haag. Reinier van Dantzig (D66), wethouder van Woningbouw, stelt geen plafond voor de canonstijging - ook niet eenmalig. In raadsvergaderingen wees Van Dantzig op het gemeentelijke begrotingstekort en op de andere manieren waarop Amsterdammers tegemoet worden gekomen. Wel komt er een betalingsregeling voor erfpachters die in de problemen raken door de hogere erfpacht.

Kamps heeft dat gelukkig niet nodig - nóg niet. "Het is ook niet zo dat hier op het plein directeuren en advocaten wonen, de meesten zijn gewoon in loondienst. Gewone gezinnen worden op deze manier naar de randen van de stad gejaagd, naar Diemen en Weesp. De rest wordt onbetaalbaar."

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938