Afgelopen week bracht de Rabobank naar buiten dat steeds meer Amsterdammers de stad verlaten en daar expats voor terugkomen. Dat heeft verschillende redenen, waaronder de hoge prijzen voor huizen en te weinig sociale cohesie in de buurt. Het gevolg: de middeninkomens en jonge gezinnen trekken weg.

Hoe het met de sociale cohesie in de Halsema's buurt is gesteld? "In de binnenstad wonen steeds minder mensen. Dat is ook één van de problemen. Om mij heen zijn kantoren gevestigd. Ik woon nauwelijks meer in een buurt. In Amsterdam-Oost, waar ik vroeger woonde, dat was natuurlijk heel anders wonen. Daar kende ik mijn buren, de straat, gingen mijn kinderen naar school. Dat is heel anders dan hier. Ik maak ook wel eens de grap dat er weinig plekken in Nederland zijn waar ik zo weinig wordt herkend als in de binnenstad."

Middengroepen

De constatering in het Rabobankrapport noemt de burgemeester 'heel slecht'. Volgens Halsema heeft Amsterdam de middengroep nodig. "Dat zijn je verplegers, politieagenten, en leraren. Dat betekent dat een belangrijk deel van je bevolkingsopbouw kwetsbaarder wordt, dat is echt niet goed voor de stad. De tegenstellingen tussen mensen worden ook groter. Dat willen wij niet. Amsterdam is van oudsher een stad met veel verschillende soorten mensen. Dat willen we houden en ook versterken."

Halsema erkent dat de stad maar beperkt kan ingrijpen. "We kunnen bouwen. We doen dat hier met records. Elk jaar tussen de zeven- en achtduizend woningen. Die moeten wel toegankelijk zijn. In het rapport wordt aangegeven dat daar waar veel mensen klagen over het beperkt aantal vierkante meters, ze wel gedeelde voorzieningen willen hebben. Wij zien dat op de sociale markt steeds kleiner gebouwd wordt. Dat is slecht, er moeten namelijk ook jonge gezinnen kunnen wonen. Het moeten niet alleen eenheden worden die geschikt zijn voor alleenstaanden. We zijn hierover met woningcorporaties in gesprek."

De economische welvaart moet in de ogen van Halsema meer in dienst komen te staan van publieke voorzieningen. "Met de economische welvaart gaat het heel goed mee. Maar met de brede welvaart, het geld dat beschikbaar is voor bijvoorbeeld goede openbare ruimte, jeugdzorg, goed onderwijs, dat is krap. Daar heb je niet perse minder groei voor nodig."

Gemeentefonds

Juist nu is er een oproep om meer geld voor het platteland vrij te maken in Den Haag. Halsema zegt dat Amsterdam niet een concurrent is van deze plaatsen. "Net als heel veel andere gemeentes, zowel op het platteland als in de grote steden, zou het Rijk daar beter naar moeten dan nu het geval. Ik vraag mij af of het verstandig is om minder geld beschikbaar te stellen voor het gemeentefonds. Mensen wonen niet in het Torentje in Den Haag, maar in wijken en moeten daar goed kunnen leven, of het nou op het platteland is of in de grote stad."

Ze vervolgt: "We hebben als hoofdstad ook een grote verantwoordelijkheid om te knokken voor het platteland en kleine gemeentes. Ik ben vaak in Twente, waar mijn vader nog steeds woont. Ik zie het daar ook; de armoede in publieke voorzieningen. We hebben eigenlijk hetzelfde doel. Het is onze plicht of als lokaal bestuur, maar ook landelijk, dat mensen in omstandigheden kunnen leven en wonen die genoeg kwaliteit heeft."

Expats

Halsema is geen voorstander van een maximum aantal expats in de stad. "Amsterdam is een internationale stad. Ik wil niet de boodschap afgeven dat internationals hier niet meer welkom zijn. Er is vrij verkeer van personen. Ik kan en wil niet zeggen dat er een maximum op moet komen. Wat ik wel wil zeggen: als je een international bent en in deze stad komt wonen voor een langere periode; aard hier ook echt. Zorg dat je je inzet voor je buurt. Maak deel uit van ons gemeenschappelijk leven, ga niet in je eigen bubbel zitten. Word een Amsterdammer. Dat is van belang. Bekommer je ook om de mensen in je stad die het veel minder hebben. Denk aan de voedselbanken, zet je ook in als vrijwilliger of geef geld."

Ze besluit: "Er wordt natuurlijk met name in het centrum Engels gesproken, dat is niet een ontwikkeling die je zomaar keert. Ik weet dat Rita Verdonk ooit riep: spreek Nederlands op straat. Zover gaat de macht van het bestuur niet, dat is maar goed ook. Tegelijkertijd is het wel een deugd als je de taal van je land leert spreken."

Bekijk hieronder de hele uitzending van Het Gesprek met de Burgemeester, waarin Halsema ook ingaat op haar besluit om zeven souvenirwinkels in de stad te sluiten. Ook blikt ze vooruit op de komende vieringen en herdenkingen.