Gemeenteambtenaren maken al in de vroege ochtend een begin aan hun ronde langs de loodsen. Daar vegen huurders de laatste rommel naar buiten en na goedkeuring wordt de sleutel definitief overhandigd.

De controleronde bij Nico de Jong, bijna 40 jaar lang huurder, verloopt soepel. "De laatste keer", zegt hij wanneer hij de deur dichttrekt en op slot draait. "Ik heb een mooie sleutel voor u. Ik heb mijn best gedaan en succes verder." Zo eindigt voor hem het havenstraattijdperk. 

Kruis met 'R.I.P.'

En of hij emotioneel is? "Nou, tranen niet, maar je hebt wel een gevoel erbij", geeft De Jong aan. "Ik heb hier toch 40 jaar rond gehobbeld." En daar plakt huurder van het eerste uur, Arthur van Oest, nog eens tien jaar aan vast. "Hier stonden mijn 500 vierkante meter aan loodsen en dat is allemaal weg", vertelt hij op een kale plek op het terrein.

 "Het is heel triest. Ik zou er bijna een kruis op zetten met R.I.P. " Met zijn bedrijf, waar hij special effects maakte voor films van Dick Maas en Steven Spielberg, zag hij het terrein veranderen, maar tegelijkertijd bleef veel hetzelfde.

De wil en noodzaak van huurders om te investeren ontbrak namelijk, want vanaf de start stond een verblijf voor langere tijd onder druk. Altijd kwamen de Havenstraters in verzet, maar nu is hun lot definitief. Het plan voor de Havenstraat is dat er vijfhonderd nieuwe woningen komen, een basisschool en bedrijfsruimtes. Ook komt er een nieuwe tramloods voor de historische trams op het terrein.

Daar wordt na vandaag mee gestart, dan sluiten de hekken om het terrein en wordt de grond bouwklaar gemaakt. "De grond is op bepaalde delen vervuild, dat moeten we gaan saneren", aldus projectmanager Havenstraatterrein Otto Terpstra. "Ook moeten we bomen gaan kappen en de loodsen gaan slopen. Onder de grond liggen hier dikke pakketten kabels en leidingen die we moeten gaan verleggen om de nieuwe woonwijk mogelijk te maken."

Huidig buurtbewoner, Margriet Eilders, ziet de komst van de woningen nog niet zitten. Ze is vanaf haar woning aan de Zeilstraat nog één keer naar het terrein gekomen en loopt voor het laatst een rondje. "Ik vind het heel moeilijk en emotioneel", vertelt ze. "Toen ik 41 jaar geleden hierachter kwam wonen, besefte ik me helemaal niet dat het zo bijzonder was. Er waren meer van dit soort plekken in Amsterdam, veel. En dat is nou gewoon weg. Alles is weg."

En dan is er nog de vrees dat alles weg moet voor leegstand. Meerdere huurders hebben hun vraagtekens bij de periode die nu komen gaat. "De gebouwen gaan ze slopen en ik ben bang dat er over 5 jaar anderhalve meter brandnetel staat", aldus Van Oest. "Dat vind ik zo zonde, dat wij dan weg moeten en dat de stadsdeelvoorzitter heeft gezegd: 'we willen geen leegstand.' Nou, dat wil ik nog wel eens meemaken."

Afspraken

Volgens de projectmanager gaat er wel degelijk direct actie ondernomen worden en zal er volgens zijn verwachting niet worden ontruimd voor leegstand. "We hebben al afspraken gemaakt voor de bouw van de basisschool", legt Otto Terpstra uit. "We hebben afspraken gemaakt met de woningcorporatie voor het realiseren van 170 sociale huurwoningen. En begin april zullen we het contract gunnen aan de ontwikkelaar die de resterende woningen en tramloods gaat bouwen." Wie de projectontwikkelaar gaat worden kon Terpstra nog niet zeggen, daar komt hij in april op terug. 

Voor de huurders zit het er nu dus definitief op, behalve voor Remy Reyers die woont in één van de loodsen. Hij staat binnenkort tegenover de gemeente in de rechtszaal. Daar wordt bepaald of hij tóch op het terrein mag blijven wonen.