Start van hoofdcontent

AT5 onderzoekt

nl

Dit weet je nog niet over de gijzeling in de Apple Store

30 maart 2024, 12.00 uur · Aangepast 31 maart 2024, 19.34 uur
Door Roos Gerritsen · Foto: Martin Damen

De politie overwoog slaapmiddel in het water van de gijzelnemer te doen en de muziek in de Apple Store is harder gezet om de veiligheid van de gegijzelden te garanderen. Tijdens de vijf uur durende gijzeling op 22 februari 2022, deed de politie alles om de eenmansactie van Abdel A. te beëindigen. AT5 reconstrueerde de aangrijpende gebeurtenis in de documentaire 'De gijzeling in de Apple Store', die vorige maand uitkwam en vandaag herhaald wordt. Maar daarin konden we niet alles kwijt.

"Ik zag de kogel in het geweer zitten en zei tegen iedereen bukken, want ik dacht hij gaat naar ons schieten", vertelt Alex Manuputty die doodsangsten uitstaat als hij in de loop van het geweer van de gijzelnemer kijkt. De Apple-medewerker vlucht en belandt samen met drie klanten in een kast. In de kast brandt op dat moment het licht, maar dat zou mogelijk niet lang meer duren. "Het was tegen sluitingstijd en ik weet dat tegen die tijd de lichten automatisch uitgaan." In het telefoongesprek vertelt Alex aan de politie dat de lichten aan moeten blijven.

Uren belt hij met de politie en om ervoor te zorgen dat de gijzelnemer hem niet hoort, fluistert hij. De politie doet ondertussen alles om de gegijzelden te bevrijden. Zo is er contact met het hoofdkantoor van Apple. Ze regelen op afstand wat er in de winkel gebeurt.

"Er moet even gecheckt worden, want volgens mij gaat de muziek over een uur uit", zegt Alex aan de telefoon tegen de politieonderhandelaar. Normaliter gaat de muziek uit via een tijdslot, vertelt Alex. Met behulp van de inzet van de politie is de muziek in de winkel aan blijven staan. "Dat heeft ons gered", zegt Alex. "Zonder de muziek had hij alles gehoord en ons gevonden."

Handschoenen, twee vuurwapens en een USB-stick

De gijzelnemer leek wellicht roekeloos, maar toch had hij over veel nagedacht. "Hij neemt een week verlof op en sluit zich op in zijn kamer. Hij heeft dingen opgezocht", vertelt Johan van de afdeling CTER (Contraterrorisme, Extremisme en Radicalisering) in de documentaire.

Dat de gijzelnemer voorbereid te werk is gegaan, blijkt ook uit de spullen die hij had meegenomen. Zo heeft hij een grote shopper en een zwarte sporttas bij zich met twee vuurwapens, extra munitie, jammers en 30 zelfgemaakte handboeien in de vorm van tiewraps. Daarnaast heeft hij een voorraadje Red Bull mee, en een USB-stick. Uit onderzoek blijkt later dat op deze USB-stick een gedicht staat genaamd 'The man of double deed'.  Naast het gedicht heeft de gijzelnemer een lijstje gemaakt met voorwaarden die hij tijdens de gijzeling wil bespreken.

Quote

"Zonder de muziek had hij alles gehoord en ons gevonden"

Alex Manuputty - slachtoffer gijzeling Apple Store

Uit de voorbereide zinnen blijkt dat de gijzelnemer heeft nagedacht over het contact met een onderhandelaar. Zo schrijft hij: "Hier spreekt de opperbevelhebber. De eis is heel simpel, Bitcoins. Het exacte aantal zal ik met de bemiddelaar bespreken." Hij verwijst in de tekst, die op de USB-stick wordt aangetroffen, naar een Bitcoin-expert en schrijft dat iedereen lang en gelukkig zal leven als ze zich aan de procedure houden. Daarbij heeft hij ook dreigende zinnen uitgeschreven: "Geniepige acties zullen een overspanningseffect met zich meebrengen. Foute boel! :@"

"Waarschuwingsschoten"

Urenlang is de gijzelnemer aan de telefoon met de politie. Eerst praat hij met een vrouwelijke onderhandelaar. De gesprekken gaan onder andere over zijn eis, en de gijzelnemer deelt 10 Bitcoin Wallets waarop hij de 200 miljoen wil ontvangen. Ook laat hij weten dat hij niet bewust op iemand zijn wapen heeft gericht. "Dat zijn waarschuwingsschoten", zegt hij tegen de onderhandelaar.

Quote

"Zolang men zich aan de procedure houdt, zal iedereen lang en gelukkig blijven leven"

Gijzelnemer

Na een telefoongesprek van ongeveer 45 minuten vraagt de gijzelnemer om een mannelijke onderhandelaar. Deze krijgt hij aan de lijn en aan hem vertelt hij meer over zichzelf. "Financieel zit het gewoon tegen, weet je. Ik ben altijd aan het werk geweest, maar eindstand is dat het niet zo goed is gegaan."

Hij vertelt dat hij een geboren en getogen Amsterdammer is en over zijn woede op het Openbaar Ministerie, de politie en de overheid. "Jullie hebben mij onrecht aangedaan en dit is mijn wraak. Ik heb jullie genoeg kansen gegeven om over gevoel te praten. Ik heb het opgegeven."

AT5

De onderhandelaar gaat ook in gesprek met de gegijzelde, een 44-jarige Bulgaarse man, die zich steeds beroerder begint te voelen. De onderhandelaar onderzoekt of hij medicatie nodig heeft: "Do you need a doctor?" zegt hij tegen de gegijzelde. Waarop de gegijzelde aangeeft vooral frisse lucht te willen en de gijzelnemer neemt hem vervolgens mee naar buiten.

Slaapmiddel

Na een urenlange gijzeling vraagt de gijzelnemer om water. Met een robot bezorgt de politie water aan de deur van de Apple Store. De politie wil slaapmiddel in het water doen, om de gijzelnemer te drogeren. Maar dat blijkt geen optie. Op het moment dat de gijzelnemer onwel zou worden, zou dat het ontstekingsmiddel beïnvloeden en mogelijk voor een explosie zorgen. Dit plan kan niet door de politie uitgevoerd worden, maar dan volgt een onverwachtse ontknoping. Bij het pakken van het water, zet de gegijzelde het op een rennen en dit zorgt voor de aanrijding van de gijzelnemer.

Voor zijn optreden ontving de Bulgaarse gegijzelde, samen met de mensen in de kast, een heldenspeld. Burgemeester Halsema noemde zijn actie destijds een heldendaad. "Met gevaar voor eigen leven. Zijn heldendaad is ongelofelijk moedig, ook al ziet hij zichzelf niet als held."

Na de gijzeling heeft AT5 contact opgenomen met de betrokkenen. Zo ook met de Bulgaarse gegijzelde. Hij heeft ervoor gekozen om buiten de media te blijven en zijn verhaal niet in het openbaar te doen.

Heb jij 'De gijzeling in de Apple Store' nog niet gezien?

Kijk dit paasweekend de documentaire op AT5. Zondagavond vanaf 21.00 uur is de documentaire in twee delen te zien op AT5 of online te streamen op Videoland.

AT5

Heb je een (anonieme) tip, ervaring of informatie die je graag zou willen delen? Klik hier om rechtstreeks contact op te nemen met journalist Roos Gerritsen of mail naar [email protected].


Deze productie is mede tot stand gekomen met behulp van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek