In 2023 werd begonnen met het bouwen van 5000 woningen, terwijl dat er 7500 hadden moeten zijn. Het hardst werd het middensegment geraakt: er werden slechts 314 sleutels overhandigd, terwijl dat er 3000 hadden moeten zijn.

Van Dantzig: "Er zijn lichtpuntjes, we hebben in echt hele moeilijke omstandigheden toch nog relatief veel woningen gebouwd. Twee derde van wat we beoogd hadden. Tegelijkertijd is elke woning die niet gebouwd wordt iemand die niet van die zolderkamer weg kan, of kan verhuizen met zijn gezin naar een grotere woning."

In het middenhuursegment is sprake van een bloedbad, zegt Van Dantzig. "We doen er van alles aan om het er doorheen te trekken, maar 314 middenhuur is veel te weinig. We zetten alles op alles dat weer te laten vliegen, maar daar hebben we ook de wet betaalbare huur voor nodig. Die opdracht ligt bij het kabinet. Ik kijk ook echt naar al die partijen zoals NSC en PVV die bestaanszekerheid belangrijk vinden. Wat is bestaanszekerder dan een betaalbare huurwoning? Maar uiteindelijk moeten we ook zo eerlijk zijn dat als er niks verandert, dat het voor middeninkomens nagenoeg onmogelijk wordt in de stad."

Marktdenken overboord

Volgens Van Dantzig is het de hoogste tijd dat de markt uit wonen wordt gehaald. "We moeten concluderen dat de afgelopen tien jaar de woningmarkt compleet gefaald heeft. Huizen zijn duurder en kleiner geworden. Het hele marktdenken moet overboord gegooid worden. Met vereende krachten moeten we zeggen: we hebben volkshuisvesting nodig."

Van Dantzig roept Den Haag op snel met beleid te komen. "Wat weten we van het nieuwe kabinet? We weten dat Geert Wilders geen premier wordt en dat er twee nieuwe formateurs zijn. Verder staat er nog geen letter inhoud op papier, er zit een hoop in de ijskast. Ik heb hoop en ben optimistisch. Dit is de gouden kans voor al die stemmers, die geloven dat deze partijen hun leven beter gaan maken. Ik geloof het niet en vind dat het kabinet er niet moet komen, er zijn betere opties. Voor al die stemmers die dit dachten zijn betaalbare huren de sleutel naar een fijner leven."

Wet betaalbare huur

Hij besluit: "Er zijn lichtpuntjes. Volgend jaar en dit jaar - 2024 - zal wel nog steeds een dramatisch jaar worden. Voor de sociale huur nemen corporaties hun verantwoordelijkheid. Maar als er bij de rijksoverheid niks verandert, dan wordt het heel erg ingewikkeld. Mijn hoop is dat de Tweede Kamer binnenkort positief stemt over de wet betaalbare huur, dat levert 30.000 gereguleerde middenhuurwoningen op. Dat geeft vertrouwen om daar weer in te investeren. Mijn hoop is dat bij de formatie wordt gezegd dat volkshuisvesting niet zonder geld kan, en dat we in Europa regelen dat corporaties meer mogen bouwen voor het middensegment."

Bekijk hieronder het hele gesprek met Reinier van Dantzig, waarin hij ook ingaat op de ambitie om verder te verdichten in Amsterdam en de botsende belangen tussen bedrijven en woningbouw.