Kinderartsen en andere specialisten willen dat het overplaatsen van pasgeboren baby's op gespecialiseerde intensive care-afdelingen beter wordt gestroomlijnd. Dat hebben zij met elkaar besproken in een speciaal overleg over het tekort aan capaciteit op de afdelingen. Onlangs moest een zwangere vrouw worden overgeplaatst naar een ziekenhuis in Gent, omdat er geen plek meer was in Amsterdam.
Het Amsterdamse UMC (zowel locatie AMC als VUmc) is een van de tien Nederlandse ziekenhuizen met een zogenoemde Neonatale Intensive Care Unit (NICU). Een paar keer per week is er te weinig capaciteit op de afdeling. 'Maar dat komt vaker door het gebrek aan personeel, dan aan het gebrek aan ruimte', legt een woordvoerder uit.
Lees ook: Operatiekamers leeg door personeelstekort: wachtlijsten lopen op
Slechts in uitzonderlijke gevallen moeten vrouwen naar het buitenland worden overgeplaatst. 'Het gaat dan om een ziekenhuis in Duitsland of België.'
'Niet ernstiger dan afgelopen jaren'
Toch was het bericht over de zwangere vrouw die alleen terecht kon in Gent, opvallend genoeg om de situatie nog eens nader te bekijken. Vandaar dat de ziekenhuizen met een NICU-afdelng vandaag in conclaaf gingen. Uit het overleg blijkt dat er nog geen reden is tot zorg, stelt voorzitter Jan van Lith van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG).
'We hebben niet de indruk dat de situatie ernstiger is dan de afgelopen jaren', vertelt Van Lith. 'Het is altijd wat drukker in de zomer. Daarnaast worden zwangeren al jarenlang naar andere regio's verplaatst. Want je wilt niet vijftig plekken creëren in Amsterdam, als er maar twintig worden bezet.'
Zeventien zwangeren naar het buitenland
Wel is het in principe niet de bedoeling dat zwangere vrouwen naar het buitenland moeten uitwijken. Maar volgens Van Lith gaat het om een uitzondering. 'In 2018 werden er zeventien zwangeren overgebracht naar het buitenland, in 2017 waren dat er veertien. Daar zitten ook mensen bij die in Maastricht wonen. Dan is Aken bijvoorbeeld dichterbij dan Amsterdam.'
De voorzitter kan het zich goed voorstellen dat het vervelend is om te moeten verplaatsen. 'Maar hetzelfde geldt als je van Amsterdam naar Utrecht moet. Alle centra doen daarom hun stinkende best om een plekje in de eigen regio te vinden.'
Lees ook: Gemiddeld een vijfde van spoedafdelingen vol, ambulances rijden om
De meeste vrouwen bevallen volgens hem niet in de stad waar ze heen worden gebracht. 'Voor die tijd zijn ze alweer terug', stelt hij. Bovendien is het volgens de voorzitter gewoon veilig. 'Anders gaan ze niet op transport.'
Gent in je paspoort
Maar wat als je toch geboren wordt in het buitenland, krijg je dan een andere nationaliteit? 'Je moet in principe aangifte doen in de stad waar je kind geboren is. Dan zou er dus 'Gent' komen te staan. Maar ik weet niet precies hoe dat in België zit', aldus Van Lith.
Lees ook: 'Drukte op kraamafdelingen kan gevaarlijke situaties opleveren'
Het valt in elk geval niet te ontkennen dat overplaatsing naar het buitenland zorgt voor complicaties. Ziekenhuizen willen dat dan ook vooral voorkomen. Het overleg was daarom gericht op betere afstemming binnen regio's, ook komt er extra aandacht voor de onderlinge communicatie.
Voor aankomende vrijdag staat er opnieuw een landelijk overleg gepland. Daarbij sluiten ook ziekenhuizen zonder NICU zich aan. 'Dan kunnen we het beleid ook beter met deze ziekenhuizen afstemmen. Er zijn zo'n tachtig ziekenhuizen in Nederland, dus je bent er niet door gewoon even een telefoontje te plegen.'