Start van hoofdcontent

Cultuur

nl

50 jaar Melkweg: tien concerten waar 'iets mee was'

16 juli 2020, 21.00 uur · Aangepast 17 juli 2020, 13.39 uur · Door Alex van Schagen

Vrijdag bestaat de Melkweg 50 jaar. In al die jaren is daar natuurlijk ontzettend veel gebeurd. Cor Schlösser is Mister Melkweg, onder zijn leiding is de oude melkfabriek omgetoverd tot een centrum waar op cultureel gebied echt alles kan. Van de oprichting in 1970 tot en met 2011 was Cor daar de baas en je kunt je voorstellen dat er wel wat momenten zijn die hij niet meer vergeet. Hieronder de top 10 van Cor met concerten was 'iets mee was'. 

The Damned, The Police, Wayne County en The Flying Spiderz

- 17 oktober 1977

Het eerste punkconcert in de Melkweg. Ik had alleen The Damned geboekt, maar op de dag zelf kwamen er nog drie bands aanzetten die beweerden dat ze ook bij ons gingen spelen. Wayne County kende ik, The Police, ja, ook wel eens van gehoord. Ze hadden net hun tweede single uit, Roxanne. En The Flying Spiderz waren de eerste zelfbenoemde Nederlandse punkband en kwamen uit Eindhoven.

Over hoe het kon dat er opeens vier bands voor de deur stonden zei de boeker: 'Tsja, wat maakt het uit, is toch leuk voor het publiek?'. Ik heb de technici verteld dat inderdaad dus alle vier de bands gingen spelen, dat vonden ze niet leuk. Het was een genoeglijke avond waarover in een Amsterdams undergroundblaadje een vernietigende recensie verscheen, afgedrukt in het boekje naar aanleiding van het tienjarig bestaan van de Melkweg in 1980.

Klacht was onder andere dat de meeste bezoekers de bands niet konden zien, maar alleen horen, omdat een deel van het publiek op het 40 centimeter hoge podium, midden in de zaal, voor een theatervoorstelling eerder op de avond stond. Voor het volgende punkconcert met The Boys, heeft de technische dienst toen een verhoogd podium gebouwd, waarbij 's middags bleek dat de bandleden met hun hoofd tussen de spots aan het plafond stonden.

Later is alles goed gekomen, al doende leert men...

Quote

'Ze stonden daar maar'

bono, een tikje onzeker, na z'n eerste concert in de melkweg

U2

- van 15 op 16 oktober 1980

Het eerste optreden van U2 buiten Ierland en het Verenigd Koninkrijk was in de Melkweg. De twee data geven aan dat het concert na 24 uur begon, omdat de band eerst in Hilversum in de KRO-radiostudio had opgetreden voor het programma Rocktempel.

Er waren 350 bezoekers en de mensen kenden de muziek niet, omdat''Boy' -de eerste lp- nog moest verschijnen. Het was dan ook geen legendarisch concert. Na afloop in de kleedkamer was de band lichtelijk aangeslagen.

Zanger Bono dacht dat het publiek er niets aan gevonden had. Een van de Melkweg-technici verzekerde hem dat het fantastisch was geweest, waarop Bono zei: 'Ze stonden daar maar.' De ad remme technicus vertelde Bono dat de bezoekers 'hier normaal op de grond zitten of liggen'.

Quote

'Na afloop was iedereen weg en ben ik met een envelop met 22.000 gulden naar het Pulitzer Hotel gelopen'

the grateful dead is vergeten af te rekenen

The Grateful Dead

- op 15 en 16 oktober 1981

Jerry Garcia en Bob Weir waren een paar dagen eerder te gast op de slotdag van het One World Poetry Festival, omdat hun vriend Ken Kesey, de schrijver van One Flew over the Cuckoos Nest daar ook was. Na hun korte akoestische optreden was het feest in het kantoor, de loungeruimte destijds.

Garcia, een beleefde Amerikaan ('please call me Jerry'), verzekerde mij dat Bob en hij dankbaar waren dat ze hadden mogen optreden en dat hij dolgraag met 'the band' zou langskomen. 'Anytime', zeg je dan, einde gesprek. Door het uitvallen van een show in Frankrijk later die week was er de volgende dag, maandag, een telefoontje van de tourmanager, dat de hele band en entourage dolgraag naar Amsterdam wilden komen en dat de band dan ook in de Melkweg wilde optreden.

Op woensdagavond na middernacht wandelden zo’n dertig vrolijke 'groovy, wonderful' Amerikanen de Melkweg binnen die twee weken gesloten was voor onderhoud en waar stapels balken en ander bouwmateriaal midden in de zaal lagen met het TL-licht aan.

'Ok, shall we do it?' En zo trad deze legendarische band, dezelfde avond, donderdag en vrijdag op. Eén akoestische avond en een elektrische, net als hun twee live lp’s die net verschenen waren. 'The Oops concerts', zo verscheen op de t-shirts die in de Melkweg-zeefdrukkerij snel vervaardigd werden. Geweldige concerten voor de fans die erbij waren en op talloze bootlegs verschenen.

Na afloop van het tweede optreden was iedereen weg en ben ik met een enveloppe met 22.000 gulden naar het Pulitzer Hotel gewandeld om deze daar aan de bar aan de tourmanager te overhandigen. Zonder de envelop open te maken stopte hij hem in zijn binnenzak en schudde mijn hand: 'It was great doing business with you'. Andere tijden.

Quote

'Nou ja, de wereld vergaat niet als Nirvana niet in de Melkweg speelt'

concert nirvana verplaatst naar paradiso

Nirvana

- 5 november 1989 en 25 november 1991 (niet)

Het eerste optreden van Nirvana in de Melkweg was nog met Chad Channing als drummer, Dave Grohl kwam er in 1990 bij. De band was nog niet bekend en speelde niet veel nummers uit hun latere repertoire, maar wel een cover van Love Buzz van Shocking Blue.

Twee jaar later was de band veel bekender geworden, maar werd routinematig weer in de Melkweg geboekt, een zaal met een bezoekerscapaciteit van 750 toen, de Max kwam pas in oktober 1995. Wel was het optreden snel uitverkocht, mede omdat één nummer een hit aan het worden was, inderdaad: 'Smells Like Teen Spirit'.

Nog een week voor het optreden stond er een pagina grote advertentie in muziekblad Oor, niet omdat er nog tickets waren, maar omdat destijds getoerd werd om bekend te worden en dan zoveel mogelijk cd’s te verkopen.

Daarna sloeg het noodlot toe.

Bij de overburen van Paradiso viel plotseling een optreden uit op 25 november en omdat daar toen 1250 bezoekers in konden, kwam de Melkweg onder enorme druk te staan om het concert daar naartoe te verplaatsen. En dat, terwijl de gekte zo groot geworden was, dat er wel tienduizend kaartjes verkocht hadden kunnen worden, dus wat maken die extra 500 nou uit?

Tja, er is op mijn gemoed gepeeld, wil jij verantwoordelijk zijn dat je 500 mensen dit optreden gaat onthouden, he, he?

Nou ja, de wereld vergaat niet als Nirvana niet in de Melkweg speelt, dus doe maar!

Quote

'Een bezoeker van het Pearl Jam concert in 1992 heeft een stagedivende man op haar hoofd gekregen'

negen jaar na een optreden van pearl jam

Pearl Jam

- 12 februari 1992

Het eerste concert van Pearl Jam in Nederland. Lang van te voren uitverkocht. 'Ten' was al uit, 'Once' was al een hit. Eigenlijk begon toen de trend die nog steeds voortduurt, dat bands al beroemd zijn bij zo'n eerste club optreden in Nederland. Het was een fantastisch concert met een superenthousiast en uitgelaten publiek.

Zoals in die dagen gebruikelijk werd er ook vrolijk gestagedived. Negen jaar later kreeg ik een telefoontje van de directeur van het boekingskantoor destijds. Cor, moet je luisteren, er is een vervelende brief van onze jurist naar jullie onderweg, vandaar dat ik dat even persoonlijk wil melden.

Een bezoeker van het Pearl Jam concert in 1992 heeft destijds een stagedivende man op haar hoofd gekregen, heeft daar nog steeds last van en een advocaat heeft zich bij ons gemeld met een schadeclaim. Er zijn getuigen… Maar omdat de Melkweg als organisator van het concert de facto aansprakelijk was werd de advocaat van het slachtoffer naar ons doorgestuurd.

Na even oprechte verontwaardiging, hoezo pas na negen jaar je melden en hoe is dan aantoonbaar dat bij het incident in 1992 het huidige probleem ontstaan is, wees mijn collega erop dat we toch niet voor niks verzekerd zijn. De brief van de advocaat hebben we doorgestuurd, ik dacht de verzekeraar stuurt hem vast met een kluitje in negen jaar riet en vervolgens heb ik er nooit meer aan gedacht.

Tot mijn collega weer bijna een jaar later met een raadselachtige glimlach mijn kantoor binnenkreeg. Herinner je nog… De verzekeraar bleek de zaak geschikt te hebben voor een serieus bedrag.

Quote

'Na een half uur wordt duidelijk, hij vergaat van de pijn, het concert moet gestopt worden'

green day kan niet verder spelen

Green Day

- 02 mei 1994 en 13 oktober 1994

Bij het eerste concert van Green Day in mei 1994 waren er precies 137 betalende bezoekers en naar schatting zo’n 30 journalisten. Een geweldig concert van een snel opkomende band, 2000 gulden verlies, maar je wist dat het goed zat.

Typisch zo’n avond waarvan je denkt, hier doen we het voor, nieuwe onbekende bands boeken, weliswaar een beetje te vroeg, maar 137 dolenthousiaste bezoekers en een stroom van superpositieve recensies. En dan lukt het ook nog om ze vijf maanden later terug te boeken en inmiddels was Dookie, hun derde lp die al in januari was uitgekomen dankzij Basket Case wel tot een groter publiek doorgedrongen en was de Melkweg dus nu stijf uitverkocht met bezoekers die zinderend van spanning op hun helden stonden te wachten.

Ook zanger Billy Joe Armstrong was superenthousiast, wat een verschil, ook voor de band, de aanblik van dezelfde zaal, nauwelijks vijf maanden na het eerste optreden.

En toen ging het mis.

In het tweede nummer springt Billy Joe weer eens met gitaar en al in de lucht en komt verkeerd neer. Pijnlijke enkel, op naar de kleedkamer met de rest van de band. Na een half uur wordt duidelijk, hij vergaat van de pijn, het concert moet gestopt worden.

Het inmiddels trouwe publiek accepteerde de uitleg en vertrok langzaam met de belofte dat het entreebewijs van de avond toegang zou geven bij een volgend concert van de band in de Melkweg of…

Die belofte heeft jarenlang boven elke komst van Green Day naar Nederland gehangen, maar hangt daar volgens mij nog steeds...

Quote

'But not drunk enough yet to perform'

ol' dirty bastard kan nog even niet optreden

Wu Tang Clan

- 26 april 1997

Eindelijk was daar dan de Wu Tang Clan in de Melkweg, zou je denken, maar het ging even duren. Dit was een optreden ter promotie van hun tweede cd, Wu-Tang Forever. Pijnlijk was dat ik met een vriendin naar de film moest, agendafoutje, niks aan te doen.

Na de film nog even naar de Melkweg om de sfeer na het concert te proeven. Nou, dat was niet mogelijk, want het optreden moest nog beginnen. Ongeveer twee en een half uur na het geplande aanvangstijdstip van 22 uur kwam Ol' Dirty Bastard even uit de kleedkamer naar beneden om op het podium het publiek te verzekeren dat ze er allemaal waren, 'but not drunk enough yet to perform'.

Rond 1.30 uur begon een nogal rommelig optreden met als dieptepunt het onderdeel: presentatie nieuwe cd. Dat bleek namelijk te bestaan uit het via de p.a. afspelen van een vijftal nummers, waar de bandleden goedkeurend bij zaten te knikken of over het podium keuvelden.

Maar de heren hadden een positieve toegift in petto, zo bleek om 3.30 uur. In ongeveer 25 minuten speelden ze een perfecte medley van zo ongeveer alle hiphophits uit die tijd. Goed om dit te vertellen, want niet alle bezoekers hebben dit meegemaakt.

Quote

'Langzaam verschenen alle muzikanten bijna ongemerkt weer op het podium'

manu chao weet van geen stoppen

Manu Chao

- 11 juni 2003

Mano Negra speelde in februari 1990 in de Melkweg en nu vele jaren later, na drie geweldige solo albums speelde zanger Manu Chao hier weer. Het verwachtingspatroon was dus hooggespannen. Zoals zo vaak betekende dat ook dat het erg druk was in de zaal. De Max, met toen een capaciteit van 1000 bezoekers was erg vol…

Het concert duurde ruim twee uur, met onder anderen een van de eerste keren een sit-down, waarbij Manu het publiek vroeg om te gaan zitten. Dat gebeurde inderdaad, terwijl je zou denken dat dat fysiek onmogelijk was. Na afloop was iedereen blij en voldaan. Nadat ongeveer de helft van het publiek was afgedropen kwam een half uur later de pianist terug op het podium en begon een beetje op zijn piano te spelen.

Langzaam verschenen alle muzikanten en ook Manu Chao zelf bijna ongemerkt weer op het podium. Wat uiteindelijk volgde was een extra concert van ruim een uur, waarbij Manu volhardde in percussie spelen, alle muzikanten voortdurend van instrument wisselden en de zang door een van de roadies verzorgd werd. Het extra concert deed nauwelijks onder voor de echte show, zo viel aan het publiek te horen.

Quote

'Door de rechteringang liepen we met z’n tweeën weer de hal in en daar wandelde hij al spelend de Oude Zaal in waar een vrij luide Engelse postpunkband speelde'

dick dale met gitaar aan de wandel tijdens zijn optreden

Dick Dale

- 12 september 2002 en 06 november 2006

De uitvinder van de surfgitaarmuziek, in 1959. Door Pulp Fiction, de tweede film van Quentin Tarantino in 1994, waarin Dale’s nummer 'Miserlou' te horen was kreeg het genre en ook de meester zelf een tweede leven.

Dale maakte nieuwe cd’s en toerde diverse keren over de hele wereld. Bij zijn optredens leek het of deze vriendelijke reus zonder er bij na te denken altijd de juiste klanken uit zijn gitaar wist te halen. Zo ook bij zijn tweede optreden in de Melkweg in 2006.

Zoals gebruikelijk stapte hij ook nu, ergens midden in het concert van het podium af om al spelend vriendelijk glimlachend tussen het publiek door te lopen, terwijl de drummer en de bassist op het podium geroutineerd doorspeelden. Dit keer kwam hij echter helemaal achter in de Max-zaal bij de bar uit.

Via oogcontact, wandelde ik even later met hem het gebouw uit en stonden we met z’n tweeën op de doodstille brug van de Melkweg, terwijl hij, dankzij zijn in-ear monitors rustig doorspeelde.

'Whats going on in the other hall?'

Door de rechteringang liepen we met z’n tweeën weer de hal in en daar wandelde hij al spelend de Oude Zaal in waar een vrij luide Engelse postpunkband speelde. Even kijken en luisteren, 'Not bad!', zegt Dick, uiteraard nog steeds spelend. Weer oogcontact. 'Wanna go back?' 'Ok' .

Weer buitenom naar de Max, bij de bar, knipoog en 'thanks' en daar liep hij door het publiek terug naar het podium. De ritme-sectie keek niet verbaasd, gebeurde blijkbaar wel vaker…

Quote

'Hij glipte van de handen van het publiek af en kwam met zijn hoofd op een traptrede aan de zijkant van de zaal terecht'

het gaat mis met een crowdsurfer

Snelle

- 14 december 2019

Nou, daar was ie dan, Snelle, de Nederlandse rapper/zanger die zoveel hoofden en harten van vooral jonge fans bereikt. De Max, met sinds 2009 een capaciteit van 1500 bezoekers was maanden van te voren uitverkocht.

Jonge fans betekent in het geval van Snelle vooral rond de leeftijd van twintig jaar, maar zoals in de zaal goed te zien was waren de jongste fans niet ouder dan acht. Al is stagediven dan sinds lang officieel verboden, crowdsurfen, je door het publiek op handen laten dragen is nog steeds razend populair. Zo ook deze avond.

Maar voor een superdunne crowdsurfer van rond de twintig liep dit avontuur niet goed af. Hij glipte van de handen van het publiek af en kwam met zijn hoofd op een traptrede aan de zijkant van de zaal terecht. Hevig bloedend werd hij overeind geholpen.

Snelle zag wat er gebeurde en legde onmiddellijk het concert stil. Jongen afgevoerd voor behandeling en het concert ging door. Niemand had de jongen nog terug verwacht, maar toch. Met ontbloot bovenlijf en bebloed verband om zijn hoofd mocht hij met Snelle het laatste nummer samen zingen op het podium. Iedereen blij.

Eva Ruiten/Melkweg

Om het jubileum toch een beetje feestelijk te maken ondanks corona heeft de Melkweg morgen een groot online feest. Tijdens de marathon wordt 24 uur aan programma uitgezonden met liveoptredens, talks, dans, quizzen en meer. De stream is live vanuit huis te volgen. Wie er allemaal optreden en andere info kun je hier bekijken.

Dit is deel 3 van een serie over de 50-jarige Melkweg

  • Morgenochtend, op de verjaardag van de Melkweg, om 7 uur sluiten we de serie af met bijzondere items die AT5 in de Melkweg heeft gemaakt. Met onder meer het verrassingsoptreden van Prince, vooraan bij Robbie Williams, het afscheidsconcert van de Osdorp Posse en een interview met de zangeres van Blondie, Deborah Harry.

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938