December is normaal gesproken een maand vol festiviteiten. Maar de coronacrisis lijkt roet in het eten te gooien. Kunnen we Sinterklaas, kerst of oud en nieuw dan nog wel vieren dit jaar? We vroegen de AT5-panelleden hoe ze hier tegenaan kijken. 

Begrip voor huidige maatregelen

Ruim 1600 Amsterdammers deden mee aan het onderzoek. Ondanks dat de coronamaatregelen diep ingrijpen in ons leven, zegt een ruime meerderheid nog altijd begrip te hebben voor de huidige regels. Ze hopen dat het virus daardoor ingedamd wordt en dat het zorgpersoneel weer wat ademruimte krijgt. 'Als iedereen zich eraan zou houden zijn we sneller van corona af', aldus één van hen.

Deelnemers die moeite hebben met de maatregelen wijzen op de financiële consequenties voor onder meer de cultuur- en horecasector. 'We moeten allemaal iets inleveren, maar sommige mensen en sectoren worden onevenredig hard getroffen en daar wordt te weinig steun aan geboden.'

Ook vindt een deel van hen de maatregelen te willekeurig, of dat deze niet duidelijk gecommuniceerd worden. 'Wel vliegen en naar de Media Markt en Ikea waar het overvol is, en niet naar musea waar het wel goed geregeld is.'

Digitaal vieren

Maar hoe worden de feestdagen nu dan gevierd? Opvallend is dat toch nog 40 procent van de ondervraagden niet denkt de Sinterklaas-plannen te wijzigen. Belangrijk om daarbij te vermelden is dat een deel van hen normaliter ook geen pakjesavond organiseert. Degenen die dat wél doen, maken bijvoorbeeld gebruik van een videoverbinding. 'We vieren het misschien digitaal, dat alle partijen tegelijk een piet voor de deur hebben staan', vertelt één van hen.

Of ze houden het gezelschap klein. Grootouders worden bijvoorbeeld dit jaar niet uitgenodigd, omdat zij te veel risico zouden lopen. Een panellid geeft aan dat de kinderen wél pakjes krijgen, maar dat 'het volwassen dobbelgedeelte wordt overgeslagen.' 

Ook tijdens de kerstdagen worden er minder familieleden en vrienden uitgenodigd. Maar liefst 69 procent zegt kerst met een kleiner gezelschap te vieren dan normaal. Voor de één is dat wel 'relaxed', voor anderen verpest dat de kerstgedachte toch wel een beetje. 'Leuk is het toch al niet. Zodra er een vaccin is, vieren we het nog een keer', geeft een panellid aan. 

Maximaal twee personen

Daarmee houden de meeste panelleden zich aan het advies van de overheid. Nederlanders mogen officieel namelijk maar twee mensen thuis uitnodigen, exclusief het eigen huishouden en kinderen tot en met 12 jaar. Of de maatregel tijdens de feestdagen wordt versoepeld, is nog niet duidelijk.

Niet iedereen is daarentegen van plan om dit dringende advies ook tijdens kerst op te volgen. 'Twee personen thuis is belachelijk', vindt een panellid. Een ander durft simpelweg niet te weigeren. 'Wij worden bij familie verwacht, het is geen ruzie waard. Ik zou dus niet snel afzeggen.'

Maar de meeste ondervraagden zullen kerst dit jaar toch echt op een andere manier vieren. Al is nog niet iedereen erover uit. 16 procent van de ondervraagden zegt nog niet te weten hoe zij de kerstdagen door gaan brengen. 'We hopen nog op een verruiming van de groepsgrootte thuis.'

Voor 31 procent van de respondenten verandert er dit jaar niet zoveel. Sommige Amsterdammers vieren nou eenmaal geen kerst, bijvoorbeeld vanwege hun religie. Daarnaast geeft een aantal respondenten aan de kerstdagen altijd over te slaan. 'Ik ben toch alleen', geven zij aan. 

Voor de horeca zijn de decembermaanden normaal gesproken hoogtijdagen. 132 deelnemers aan het panel zijn zelf werkzaam in de horeca of een aanverwante branche. Hun café of restaurant moet in elk geval nog tot half december dichtblijven.

Voor de huidige maatregelen heeft 44 procent van hen 'alle begrip'; 55 procent heeft er minder begrip voor. 'Ze maken de hele branche kapot. Het blijft rommelen in de marge voor ondernemers. Met name restaurants kunnen prima coronaproof werken. Laat mensen zelf bepalen of ze extra risico willen lopen', aldus een panellid.

De tijdelijke sluiting kan voor veel horecabedrijven dan ook de genadeklap betekenen. Maar liefst 66 procent geeft aan dat de kans bestaat dat hun horecabedrijf de huidige crisis niet overleefd. 'Ik verlies vanaf maart 94 procent omzet', zegt een deelnemer, 'en krijg loonsteun van het UWV, maar loonbelasting over de niet gewerkte uren moet ik toch betalen. De pot is bijna leeg , en dan is het over.'

Vanwege de huidige maatregelen blijven veel mensen in elk geval voorlopig thuis. Dat is ook met oud en nieuw het geval. Het merendeel van de panelleden zegt het nieuwe jaar thuis in te luiden. 

Anderen vieren de jaarwisseling bijvoorbeeld bij vrienden of familie (16 procent) of op een kleinschalig feest - mits dat is toegestaan (4 procent). Sommige ondervraagden moeten werken, of zoeken de rust op in Drenthe. Iemand geeft bovendien aan een illegale rave te willen bezoeken.

Buitenland

Slechts een klein deel van de panelleden gaat tijdens oud en nieuw naar het buitenland (bijna 3 procent). Het wordt dan ook dringend geadviseerd om tot medio januari geen reizen naar het buitenland te maken, tenzij dat strikt noodzakelijk is. Familiebezoek en vakantie vallen daar niet onder, benadrukt het kabinet.

76 procent van de ondervraagden zegt begrip te hebben voor dat advies. 'Hoe minder er gereisd wordt, hoe minder de kans dat het virus doorgegeven wordt', legt één van hen uit.

Sommige panelleden hebben daardoor wel hun vakantieplannen moeten annuleren. 29 procent had namelijk al een reisje geboekt. Maar voor de meesten van hen gaf het negatieve reisadvies de doorslag om in Nederland te blijven. 

Anderen zijn daar minder van onder de indruk. 'Waar ik naartoe ga, is niks aan de hand', luidt iemands verklaring. Een ander panellid is in oktober al op vakantie gegaan. 'Ik zat al maanden binnen en moest er echt even uit.' Ook wil een deel van hen graag familie in het buitenland te bezoeken.

'Als het kan, ben ik weg'

Daarnaast is 13 procent van de ondervraagden helemaal niet van plan om zich de komende tijd aan het negatieve reisadvies te houden. 'Kerstvakantie doorbrengen in the middle of nowhere in Frankrijk of Italië is volgens mij prima', denkt iemand. Een ander geeft aan de regels van de overheid - en het beoogde doel - niet te begrijpen. 

'Als het ergens geel is en het kan, dan ben ik weg uit deze kutzooi', vat een panellid samen.