Zuidoost is een levendig en veelzijdig stadsdeel, maar er zijn ook zorgen over de veiligheid en leefbaarheid in Bijlmer en Gaasperdam. AT5 onderzocht hoe bewoners hier zelf tegenaan kijken. Van de ruim 1200 Zuidoost-bewoners die aan het onderzoek meededen, vindt meer dan negentig procent dat het stadsdeel een slecht imago heeft. Bijna tweederde van de ondervraagden vindt dit slechte imago onterecht.
De gemeente lanceerde onlangs het Masterplan Zuidoost. Met dit plan wil de gemeente de leefbaarheid in het stadsdeel verbeteren en jongeren die opgroeien in Zuidoost een beter perspectief bieden.“Te veel bewoners hebben problemen. Vaak meer dan in de rest van de stad”, staat in het masterplan. De stad investeert daarom de komende twintig jaar op het gebied van onderwijs, veiligheid, jeugd, werk, wonen en leefbaarheid. Deze 20-jarige investering wordt begroot op ruim 446 miljoen euro.
Veiligheid
Uit onderzoek van AT5 blijkt dat bewoners van het stadsdeel veel van de zorgen delen. Zo geeft de helft van de deelnemers aan dat het qua veiligheid in de buurt de laatste tijd niet vooruit gaat. Vooral in de avond lijken bewoners zich onveilig te voelen op straat. Gemiddeld geven bewoners de veiligheid op straat in de avond een onvoldoende.
Terwijl het veiligheidsgevoel in de avond een magere 5 van de 10 scoort, krijgt de veiligheid overdag wel een dikke voldoende. In het daglicht scoort het veiligheidsgevoel gemiddeld een 8. “Ik vind het over het algemeen redelijk veilig hier. In de avond, vooral als donker is, is het minder gezellig. Veel junkies en dealers”, geeft een van de respondenten aan. Een andere deelnemer schrijft: “Als vrouw voel ik me 's nachts sowieso niet heel veilig op straat.”
Zestig procent zegt ook plekken te vermijden vanwege een onveilig gevoel. Zo geven veel respondenten aan de metro-stations, tunnels, parken en donkere plekken te mijden in de avond. “Mijn voorkeur gaat dan naar het fietspad midden door de wijk met volop stadsverlichting.” Bijna de helft van de deelnemers vindt fiets- en wandelpaden onvoldoende verlicht. Daarnaast vindt ruim de helft ook dat er onvoldoende politietoezicht is in de buurt.
“Als vrouw voel ik me 's nachts sowieso niet heel veilig op straat”
Preventief fouilleren op wapenbezit
Uit de enquête blijkt dat er ook zorgen zijn over wapenbezit onder jongeren. Ruim driekwart van de deelnemers is voorstander van preventief fouilleren om het wapenbezit terug te dringen. Toch geven veel bewoners, die vóór preventief fouilleren zijn, ook aan hun twijfels te hebben. Zo zijn er zorgen over etnisch profileren bij de politie. ”Ook eerlijke, hardwerkende mensen worden dan potentiële verdachten en worden in hun vrijheid en privacy aangetast”, stelt een bewoner.
Veilig voor kinderen?
AT5 vroeg ook aan ouders met schoolgaande kinderen of zij het stadsdeel veilig vinden voor kinderen. Slechts de helft van deze ouders vindt Zuidoost een veilige omgeving voor hun kroost. Bijna 40% vindt het ronduit onveilig. “Als ze heel jong zijn hebben ze hier de ruimte om kind te zijn. Zodra ze een puber zijn, moet je als ouder waakzaam zijn dat ze niet de verkeerde weg inslaan”, geeft een van de ouders aan.
Veel van deze ouders zijn ook bang voor wapenbezit en steekincidenten onder jongeren. “Wapens lijken normaal en ze kopiëren te makkelijk elkaars negatieve gedrag. Daar heb ik in de opvoeding van mijn kinderen echt een extra klus aan”, schrijft een ouder.
Slechts 20% van alle deelnemers vindt dat er voldoende positieve rolmodellen zijn voor kinderen en jongeren in de buurt. Bijna 40% vindt dat er te weinig rolmodellen zijn voor jongeren. De overige 40% weet het niet.
"Zodra ze een puber zijn, moet je als ouder waakzaam zijn dat ze niet de verkeerde weg inslaan"
Te weinig betaalbare woningen
Uit het onderzoek blijkt ook dat er zorgen zijn over de betaalbaarheid van woningen in het stadsdeel. Slechts een kwart van de deelnemers vindt dat er voldoende betaalbare woningen zijn in Zuidoost. De woningschaarste, die ook in de rest van de stad te zien is, leidt ook in Zuidoost tot ongenoegen van bewoners. “Je moet of heel arm zijn en lang op de lijst staan (sociale huurwoning) of je moet een woning kunnen kopen en boven modaal inkomen hebben. De middengroep is vergeten”, geeft een respondent aan.
Ook zijn de deelnemers het er grotendeels over eens dat Zuidoost-bewoners niet meeprofiteren van de welvaart in het stadsdeel. Ondanks de vele grote hoofdkantoren die er gevestigd zijn, heeft bijna 80 procent van de bewoners niet het idee dat zij er hierdoor op vooruitgaan.
“Grote bedrijven en de kantoren zouden meer kunnen teruggeven aan de bewoners van Zuidoost”, schrijft een van de bewoners. Een andere deelnemer schrijft: “Juist mensen van buitenaf met veel geld vestigen zich hier en tonen geen bijdrage aan de buurt. Behalve dat zij in de pauze hun broodje in de buurt kopen.”
"Veel groen in de buurt is prettig"
Ondanks de zorgen zijn er volgens bewoners ook positieve aspecten aan wonen in Zuidoost. Volgens driekwart van de deelnemers maakt de aanwezigheid van veel groen in de wijk het wonen in deze buurt aantrekkelijk.
Toch plaatsen de bewoners ook hier kanttekeningen bij. “Ik vind het groen erg mooi, maar overal ligt afval”, is een veelvuldig gegeven antwoord. Op de vraag hoe schoon de buurt is, geven deelnemers een onvoldoende aan het stadsdeel: een 5. "Ophalen van vuil is een drama. Straten zitten vol met troep", schrijft een bewoner.
"Voldoende winkels, maar niet divers genoeg"
Ruim 60% van de deelnemers vindt dat er genoeg winkels in de buurt zijn. Opvallend is dat bijna hetzelfde aantal mensen de winkels niet divers genoeg vindt. Zo lichten veel deelnemers toe het aanbod eentonig is en dat veel kleinere en specialistische winkels zijn verdwenen in het centrum van Bijlmer. “Het is steeds meer eenheidsworst met de goedkopere ketens”, geeft een respondent aan. Ook stellen veel deelnemers dat zij café's, bars en restaurantjes missen in de buurt.
“Grote bedrijven en de kantoren zouden meer kunnen teruggeven aan de bewoners van Zuidoost"
AT5 vroeg de Zuidoost-bewoners ook of zij zich gehoord voelen door officiële instanties. Deelnemers geven aan zich ongehoord te voelen door zowel het stadsdeelbestuur als door de gemeente Amsterdam. Zo’n 44 procent zegt geen vertrouwen te hebben in de overheid of instanties. “Er is een hoop werk te doen door de overheid om alle bewoners echt serieus te nemen”, vindt één van de deelnemers. Ook geven sommige respondenten aan dat er niet wordt geluisterd naar inbreng van bewoners: “Met de geluiden die we laten horen op inspraakavonden wordt weinig gedaan.”
Niet dezelfde kansen
Ruim de helft van de deelnemers aan de enquête vindt dat jongeren die opgroeien in Zuidoost niet dezelfde kansen krijgen als andere jongeren uit de stad. “Kinderen uit Zuidoost krijgen sowieso een lager schooladvies“, wordt veelvuldig geantwoord door respondenten. Ook hebben veel bewoners zorgen over het imago van de buurt: “Kinderen uit Zuidoost hebben al gauw een stempel en er wordt op ze neergekeken.”
Volgens respondenten worden kinderen uit het stadsdeel “stelselmatig lager ingeschat”. Slechts 27% van de deelnemers vindt dat in Zuidoost wel dezelfde kansen zijn als in de rest van de stad. Op school wordt daar in elk geval alles aan gedaan”, geeft een bewoner aan.
Aan dit onderzoek deden 1223 Zuidoost-bewoners mee, waarvan 51% vrouw en 49% man. De gemiddelde leeftijd van deze deelnemers is 45 jaar oud. Tweederde van de respondenten woont, op het moment van dit onderzoek, ten minste tien jaar in Zuidoost.
Heb jij ook een mening over de stad? Via het AT5-panel kan iedere Amsterdammer meedenken over actuele kwesties. Klik