Hij moet de politie diverser maken: "Als je vindt dat wij het slecht doen, laat ons zien hoe het anders kan"

Chejjar - 23 jaar werkzaam bij de politie en nu teamchef Slotermeer/Overtoomse Veld - is naast projectleider diversiteit ook één van de voorzitters van het Marokkaanse netwerk binnen de Amsterdamse politie. Chejjar onderschrijft de recente terugloop van het aandeel aspiranten met een migratieachtergrond, wat blijkt uit onderzoek van AT5.  

"Laten we eerlijk zijn: ons imago zag er de afgelopen twee jaar ook niet zo goed uit. Bepaalde casuïstiek speelde daarbij een rol.” Chejjar noemt als voorbeeld het schandaal rondom racistische app-groepen binnen de Rotterdamse politie. “Ik zeg niet dat dat imago terecht is. Ik kan mij daar iets bij voorstellen."

Ondanks incidenten verdedigt hij juist het imago van zijn organisatie. "Zeg ik dat we alles goed doen? Zeker niet. Kan het beter? Zeker. Maken we fouten? Ja, we zijn mensen."

"Tegelijkertijd: ik werk nu 23 jaar bij dezelfde organisatie en ik ken geen collega die ‘s ochtends opstaat en zegt: vandaag ga ik iemand in elkaar slaan of: vandaag ga ik iemand discrimineren. Zullen er uitzonderingen zijn? Ja, kan. Ik ken ze nog niet, maar die zullen er zeker zijn."

Aan Mourad Chejjar de ingewikkelde taak de Amsterdamse politie-organisatie ‘diverser’ te maken. Het korps streeft al jaren naar het doel een betere afspiegeling te zijn van de bevolking, maar de realiteit blijkt weerbarstig: het instroomproces verloopt stroef, de uitstroom onder agenten met een migratieachtergrond loopt niet terug en het aantal plekken voor nieuwe agenten is beperkt. 

Toch is Chejjar gemotiveerd. Hij is pas net begonnen, maar vertelt dat hij van plan is jongeren al in een vroeg stadium (16 tot 18 jaar) warm te maken voor het vak van politieagent. "Het is een zaadje planten, waarvan je hoopt dat het zich jaren later uitbetaalt."

Daarom werkt hij met een externe organisatie aan een pilot om jongeren uit Nieuw-West te selecteren voor een baan bij de politie. "Ze gaan hen drie maanden klaarstomen en uitleggen wat de politie-organisatie inhoudt, wat ze kunnen verwachten, ook qua ambities. Vervolgens doen ze mee aan de selectieprocedure."

Hij hoopt dat een deel rolmodel kan worden voor andere jongeren: "Ik hoop dat op die manier iets anders ontstaat in die wijken dan alleen snel geld maken en de politie die als vijand wordt gezien". Fel: "Je mag ook een rol spelen, hè. Als je vindt dat wij het slecht doen en je wil het verschil maken, kom binnen en laat ons zien hoe het anders kan. Gezamenlijk kunnen we misschien wel iets in beweging krijgen."

Voor de werving van cultureel diverse aspiranten roept Chejjar de hulp in van zijn collega’s binnen de netwerken. "Iedereen is er vol van, maar hoe gaan we het werkelijk doen? Daarom doe ik een beroep op alle mensen in de organisatie: als je zegt dat je diversiteit zo belangrijk vindt, dan moet je ook campagne gaan voeren om mensen bewust te maken dat ze welkom zijn bij de politie."

Hij schetst de bijna onmogelijke opgave die de politie zichzelf heeft gesteld. Voor 2021 en 2022 verwacht de Amsterdamse politie per jaar tussen de 300 en 350 instromers. Verdeeld over 4 instroommomenten per jaar zoekt Chejjar met zijn collega’s dus tussen 150 en 175 aanstaande agenten met een migratieachtergrond. En van die 50 procent moet volgens Chejjar dan weer 30 procent een niet-westerse en 20 procent een westerse achtergrond hebben, volgens hem ongeveer gelijk aan de Amsterdamse beroepsbevolking. 

"Als je de Amsterdammer vraagt waar hij vandaan komt, zal hij altijd zeggen: Amsterdam. Dus de discussie wordt soms een beetje uit z’n verband getrokken. Voor ons is het belangrijk dat we die Amsterdammer zien als Amsterdammer. Het gaat om het stukje sensitiviteit dat diegene meebrengt: kennis van een cultuur, niet zozeer omdat hij of zij een bepaalde komaf heeft, maar omdat iemand wezenlijke bijdrage levert in het begrijpen van bepaalde problematiek en een rolmodel kan zijn."

Chejjar is zich bewust van de uitstroom onder agenten met een migratieachtergrond. “We willen dat iedere nieuwe aspirant met een diverse achtergrond een soort buddy krijgt vanuit de bestaande netwerken. We willen diegene aan de organisatie binden en blijven volgen, ook als het minder gaat." 

Makkelijk zal het niet worden. Op dit moment bestaat de eenheid Amsterdam volgens Chejjar voor 80% uit Nederlanders, 8% agenten met een Westerse achtergrond en 12 % met een niet-Westerse achtergrond. “Het liefst wil ik die 8% naar 20% en die 12% naar 30% hebben. Dan kom ik op de helft uit.” 

"Maar voor de beeldvorming: als ik die berekening maak, met per jaar 300 mensen, dat zijn dus 150 mensen per jaar, dan zijn we 30 jaar verder voordat ik mijn target voor de hele eenheid haal. En ondertussen is de bevolkingssamenstelling van Amsterdam alweer veranderd." Overigens wijst Chejjar erop dat de Amsterdamse politie ook verantwoordelijk is voor omliggende gemeentes, zoals Amstelveen en Uithoorn. 

Chejjar focust zich - samen met een aantal collega's van de dienst IDU (In-, Door- en Uitstroom) daarom voorlopig op de streefcijfers voor de nieuwkomers. Zijn uiteindelijk doel is dat de politie een volledige afspiegeling is van Amsterdam. “Het is een lange adem. “Het gaat niet zo snel. Mensen hebben niet altijd zicht op wat het inhoudt. Het is weerbarstig, niet ondoenlijk, maar het kost gewoon veel tijd.”