Een op de vijf Amsterdammers heeft last van prikangst. Ze zijn bang om een prik te halen of durven zich niet te laten vaccineren. Dat is lastig, zeker nu in coronatijd. Op priklocaties zijn speciale maatregelen genomen om mensen met prikangst er met zachte hand doorheen te loodsen. De makers van het AT5-programma Vaccinatie Vragen gaan een prik halen met Lola, die tot voor kort een paniekaanval kreeg bij het zien van een naald.
AT5
''Die prik mocht echt niet bij me in de buurt komen, dat was echt een no-go.''
Voor GGD-arts Siri Homburg is prikangst een bekend fenomeen. ''Prikangst komt heel vaak voor, het is dat mensen bang zijn voor naalden. Het kan heel gevarieerd zijn, mensen die een beetje bang zijn vlak voordat ze geprikt worden of mensen die er zo bang voor zijn dat ze daarom bijvoorbeeld niet naar de arts durven om zich te laten hechten na een wondje, of bijvoorbeeld te laten vaccineren.'' Homburg benadrukt dat deze mensen zich niet hoeven te schamen. ''Een heleboel mensen zijn bang voor iets. Voor sommige mensen is dat naalden, voor andere mensen is dat spinnen, dus allereerst wil ik meegeven: het is niks om je voor te schamen. Het is vaak ook een beetje een lichamelijke reactie die mensen krijgen.''
''Een heleboel mensen zijn bang voor iets. Voor sommige mensen is dat naalden, voor andere mensen is dat spinnen.''
Lola Pruijssers heeft al zeven jaar last van prikangst en weet alles van zo'n lichamelijke reactie op een priklocatie of in het ziekenhuis. ''Als ik daar was dan kwam de paniek opzetten. En dan was het flinke paniek die gepaard ging met het huilen en echt weg willen en af en toe en beetje schreeuwen. En die prik mocht echt niet bij me in de buurt komen. Nee, dat was echt een no-go.'' Na een intensieve driedaagse therapie heeft ze die paniek onder controle. We volgen Lola bij het halen van haar tweede corona-vaccinatie, wat ze nog steeds wel spannend vindt.
''Als ik daar was dan kwam de paniek opzetten. En dan was het flinke paniek die gepaard ging met het huilen en echt weg willen en af en toe schreeuwen.''
Op de priklocatie zijn verschillende maatregelen genomen om mensen met prikangst te helpen. ''We proberen iemand direct een beetje meer gerust te stellen, dat we de tijd nemen voor iemand'', vertelt Homburg. 'We hebben hokjes waar iedereen gevaccineerd wordt dus dat loopt wat sneller en we hebben hokjes waar wat meer rust en ruimte is, je kan daar bijvoorbeeld liggend geprikt worden. En we hebben ook een aantal vaccineerders die daar heel goed mee zijn.''
Tips
Homburg geeft verschillende tips die mensen met prikangst zouden kunnen helpen, bijvoorbeeld goed eten en drinken tevoren, je arm ontspannen houden en bij binnenkomst van de priklocatie meteen aangeven dat je angstig bent zodat daar rekening mee gehouden wordt.
Tot slot, soms komt het voor dat iemand, ondanks de speciale maatregelen, op het laatste moment toch besluit niet geprikt te willen worden. Zowel Homburg als prikker Marianne Lourijssen (op foto hierboven) benadrukken met klem dat mensen in zo'n geval nooit gedwongen worden om het toch te doen.
Dat geeft Amsterdammers met prikangst die twijfelen misschien wat lucht.
Wil je meer weten over de hulp die je kunt krijgen bij het overwinnen van je prikangst, kijk dan op: ggd.amsterdam.nl/prikangst