"Lang heeft de Hermitage Amsterdam zich afzijdig gehouden van politieke ontwikkelingen in het Rusland van Poetin", schrijft het museum in een verklaring. "Politiek richt zich immers op de alledaagse werkelijkheid en onze oriëntatie ligt bij de kunstschatten en -stromingen die eeuwen omspannen. Door onze zorgvuldig opgebouwde banden met het State Hermitage Museum in Sint-Petersburg hadden we toegang tot een van ‘s-werelds beroemdste kunstverzamelingen waaruit wij voor onze tentoonstellingen konden putten. De recente aanval van Rusland op Oekraïne maakt deze afzijdigheid niet langer houdbaar."

'Grens overschreden'

Het museum meldt verder dat toezichthouders, directieleden en medewerkers het moeilijk hebben met het verbreken van de band met Sint-Petersburg. "De afgelopen decennia is op een harmonieuze manier met de Russische collega’s samengewerkt. Verschillen van opvatting bleken altijd overbrugbaar. Het heeft geleid tot prachtige, goed bezochte tentoonstellingen in Amsterdam. De uitdrukking ‘kunst verbindt’ karakteriseerde de relatie. Met de inval van het Russische leger in Oekraïne is een grens overschreden. Oorlog maakt alles kapot. Zo ook 30 jaar samenwerking. De Hermitage Amsterdam heeft op dit moment geen andere keuze. Zoals iedereen hopen ook wij op vrede. En op veranderingen in de toekomst in Rusland waardoor we de banden met de Hermitage Sint-Petersburg kunnen herstellen."

'Bitter en nergens voor nodig'

De tentoonstelling Russische avant-garde | Revolutie in de kunst is tot nader order gesloten. De curator van die tentoonstelling baalt van de keuze van het museum, al heeft hij er wel begrip voor.  “Ik neem het de Hermitage niet kwalijk dat ze deze beslissing in de huidige omstandigheden hebben genomen", zegt hij.

Toch had het wat hem betreft niet gehoeven. "Dat die tentoonstelling nu wordt gesloten is heel bitter en nergens voor nodig. Acht van de belangrijkste kunstenaars die in deze tentoonstelling worden getoond zijn Oekraïners. De tentoonstelling gaat over hun relatie met autoritaire macht en de manier waarop autoritaire regimes proberen om kunst te manipuleren. Het sluiten is kortzichtig en niemand is ermee geholpen.”

Halsema: 'Sta achter keuze'

Burgemeester Femke Halsema laat in een reactie weten de keuze van de Hermitage te steunen. "Ik sta achter deze ingrijpende keuze van de Hermitage Amsterdam. We hebben goed contact met hen en ondersteunen waar wij kunnen in de stappen die zij nu moeten zetten. We denken heel graag mee over de toekomstige invulling van de Hermitage, waarbij de grote betekenis van het museum voor de stad behouden blijft."

Gisteren werd al duidelijk dat het Amsterdam Museum, dat zich tijdelijk in de Hermitage vestigt, de opening op 5 maart heeft opgeschort. Het Amsterdam Musuem heeft nog niet gereageerd op de nieuwe ontwikkelingen.

De Hermitage St. Petersburg kan nu nog niet reageren. Een woordvoerder laat aan AT5/NH Amsterdam weten later met een reactie te komen.