Grote afwezige is in ieder geval Osiris Diawara. De 46-jarige Parijzenaar overleefde zijn aanhouding in een weiland bij Broek in Waterland niet. Hij werd geraakt door een politiekogel vlak boven zijn sleutelbeen, daar waar het kogelvrije vest dat hij droeg geen bescherming bood.

Op beelden getoond in de rechtszaal is te zien dat Diawara bij de bestorming van het bedrijfspand van Schöne, met shotgun in de aanslag, een sturende rol had. Al verklaren vrijwel alle verdachten maandag dat er van een duidelijke structuur in de groep geen sprake was en dat ze eigenlijk niet zo goed wisten wat er van hen werd verwacht.

Volgens Sidy S. was het wel Diawara die hem vroeg mee te doen aan de ophanden zijnde overval. De twee kenden elkaar uit de gevangenis en de klus zou hem goed uitkomen, omdat de 39-jarige Fransman nog wat uitstaande schulden had. Als de overvallers het pand aan de Meeuwenlaan verlaten en er vandoor scheuren is het S. die met zijn kalasjnikov nog een laatste salvo in de lucht schiet.

Ook in het Franse kamp, maar met de Marokkaanse nationaliteit, zit El Hachmi A. (45). Hij bestuurde de Porsche Cayenne en op bewakingsbeeld is te zien dat hij nog even tegen de toegangspoort van de Meeuwenlaan nummer 88 duwt, voordat hij die met de Porsche SUV in ramt.

Over een opdrachtgever achter de roof, in de verhoren wordt geregeld gesproken over ‘een Zwarte Afrikaan’ die bij de voorbereidingen is betrokken, wil hij niks kwijt. Zelf zegt A. er geen moeite mee te hebben om dertig jaar de cel in te gaan, maar hij heeft ook nog familie: “Die zie ik liever levend en niet gehandicapt of dood.”

Manuel T. (43), ook Fransman, deed maandag in de rechtbank voorkomen dat ook zijn rol niet overdreven moet worden. Ja, hij bracht een auto van Frankrijk naar België die gebruikt zou gaan worden voor een diefstal, en ja hij besloot daar deel te nemen aan die klus. Maar hij zegt geen idee te hebben gehad dat de bende het had gemunt op een potentiële buit van 67 miljoen euro. “Hij heeft eigenlijk niks anders gedaan dan kistjes heen en weer dragen”, zegt zijn advocaat Daniël Fontein.

De Belg Karim el G. (44) houdt buiten de wacht terwijl binnen de Brinkswagen wordt leeggehaald. Met zijn geweerschoten zorgt hij er onder andere voor dat Nadia rechtsomkeert maakt op weg naar haar onsje filet en wat kattenvoer. El G. wordt in het weiland bij Broek in Waterland geraakt in zijn been. Tijdens de zitting moet hij daarom af en toe gaan staan, omdat zijn been begint te tintelen.

Karim el G. haalde ook zijn kennis Nourdine H. (45) bij de bende, die naast zijn vriend maandag in de rechtbank zei verder niemand in de groep te kennen: “Iedereen was gemaskerd.” Zijn taak was het om de chauffeurs van het waardetransport in bedwang te houden. De twee mannen lagen op hun buik, handen vastgebonden op de rug met tiewraps en uit hun verklaringen, deels voorgelezen op zitting, blijkt dat ze vreesden voor hun leven.

Ook deze Belg werd door de politie geraakt in zijn been, twee keer zelfs, en vlak voor zijn arrestatie riep hij nog: “Belt! Explosive!” De arresterende agent dook bovenop hem, maar het bleek gelukkig loos alarm. De dreiging met een bomgordel wordt H. wel nog apart ten laste gelegd.

Valon M. (25), uit België, is een van de verdachten die niet op 19 mei vastliep in een drassig weiland in Noord-Holland, maar wel op dezelfde dag nog werd gearresteerd in Rotterdam. Justitie verdenkt hem ervan voorverkenningen te hebben verricht. Ook zou hij een vluchtauto onder een viaduct bij Diemen hebben klaargezet. En hij zou gezorgd hebben voor jerrycans vol brandstof waarmee de overvallers hun voertuigen in brand konden steken.

Leidersrol

Tot slot de rol van de 45-jarige Hamza B. Deze Fransman dicht justitie vooraf en tijdens de roof een coördinerende rol toe. Zo is hij in april al in Amsterdam om, zo vermoedt de politie, drone-beelden te maken van het Brinks-waardetransport dat op gezette tijden de Meeuwenlaan aandoet. Op 19 mei zou hij op veilige afstand toezicht hebben gehouden op de operatie en weet hij uiteindelijk zelf te ontkomen naar Frankrijk. Daar wordt hij later toch gearresteerd en uitgeleverd aan Nederland.

Volgens zijn advocaat, Serge Weening, klopt er niets van een leidersrol voor zijn cliënt. Of Hamza B. vandaag ook zelf in de rechtbank is, als zijn rol uitvoerig aan bod komt, is nog maar de vraag. Maandag zei hij liever verstek te laten gaan en anders zou hij zich beroepen op zijn zwijgrecht.