Start van hoofdcontent

Cultuur

nl

Artkitchen Gallery stopt er na 30 jaar mee: "Kunst is te aangeharkt, niets kan meer"

20 januari 2023, 13.00 uur · Aangepast 21 januari 2023, 00.16 uur · Door Mirjam Eeken

Van Provo tot Fluxus en van streetart tot seks, het kwam allemaal voorbij in de galerie van Jeannette Dekeukeleire. Na dertig jaar stopt ze ermee. Reden? De kunstsector is te aangeharkt en keurig geworden.

Met een supermarktkar vol wijn en mandarijnen komt Jeannette de galerie binnenlopen. De laatste week van haar Artkitchen Gallery moet natuurlijk wel goed gevierd worden ("Kijk eens wat er allemaal aan flessen doorheen gaat!"), al zal ze de komende maanden ook met een flinke boog om haar stek op de Hemonylaan heenlopen: "Zaterdag is de laatste dag. Na dertig jaar denk ik dat ik nog niet bewust ben van de leegte die ik ga krijgen, het voelt een beetje raar."

Hoewel Dekeukeleire uit eigen beweging stopt, en ze er vooral geen treurige bende van wil maken, is de reden minder hoopgevend: "Ik liep altijd voorop met mijn galerie, maar inmiddels krijg ik zoveel commentaar op de kunst dat ik er geen zin meer in heb. Je moet tegenwoordig alles dat vroeger gemaakt is uitleggen met de ogen van nu. Dan ben je jezelf constant aan het verdedigen en daar gaat kunst niet over. Ik ben daardoor veel voorzichtiger geworden, en dat wil ik niet meer."

Bedreigingen

Decennialang was ArtKitchen een ruimte voor tegendraadse en provocatieve kunst. Na een locatie op de Herengracht en aan de Haarlemmerweg kwam Dekeukeleire uiteindelijk in De Pijp uit. De eerste twintig jaar verliepen zonder problemen, maar de afgelopen tien jaar ziet ze de reacties van het publiek veranderen: "Mensen zijn veel eerder opgefokt. We leven in een tijd waarin we steeds sorry moeten zeggen, terwijl kunst daar niet over gaat."

Een tekening van Peter Pontiac van een sexy dame met een injectiespuit en daaronder een afbeelding van een moskee moest Dekeukeleire van haar gevel halen: "Hij heeft er zes jaar gestaan, maar ineens kwam er een filmpje van op TikTok. Toen kreeg ik zoveel bedreigingen dat ik tegen de islam zou zijn, dat ik de muur direct heb laten overschilderen." Ook een afbeelding van een Japans meisje met amandelvormige ogen moest het veld ruimen, nadat ze klachten over racisme had ontvangen.

Dekeukeleire: "Een kunstwerk met Ali B en Poetin aan de gevel zou gewoon moeten kunnen, dat zou voor een kunstenaar hartstikke leuk zijn, maar dat doen we nu toch maar even niet."

Quote

"Dat was helemaal niet de intentie, juist niet, maar het gebeurt wel. Zonde, vind ik dat"

Kunstenaar Maarten Mater over een van zijn werken

In deze laatste expositie zijn werken van de kunstenaars Milo en Maarten Mater te zien. Milo: "Het is tegenwoordig moeilijker om de grenzen op te zoeken, terwijl dat zo belangrijk is voor. Voor je het weet stromen de filmpjes en klachten via TikTok en Twitter binnen, dat is zo heftig en intimiderend. Ik tekende een keer een Aziatisch persoon met spleetogen, dat heb ik geweten."

Mater toont een klein beeldje van een witte Piet met zijn middelvinger omhoog: "Kijk, deze Piet was oorspronkelijk zwart. Toen kwam mijn zoon naar me toe en die zei: 'Dat kun je gewoon niet maken, daarmee beledig je mensen.' Dat was helemaal niet de intentie, juist niet, maar het gebeurt wel. Zonde, vind ik dat."

Aangeharkte commercie

Als gevolg van die afrekencultuur, zijn volgens Dekeukeleire kunstenaars zelf ook voorzichtig en commercieel geworden, zegt ze, terwijl ze naast een beeld van Aatje Veldhoen staat; uit zijn broek een stijve piemel. "Ze doen vaker wat het publiek vraagt en plegen minder verzet. De kunstwereld is daardoor zo aangeharkt en keurig geworden. Ik heb het gevoel dat ik in een gevangenis ben beland waar ik niet zoveel meer kan. Als ik deze tijd goed in beeld wil brengen, moet ik geen galerie meer hebben."

En wat de toekomst brengt? "Ik heb dit zo lang gedaan, ik kan er niet zomaar mee stoppen. Mijn idee is om me meer op andere disciplines te richten, zoals de wetenschap, en die te verbinden met kunst. En ik heb zin om met jonge kunstenaars echt aan de inhoud te werken."

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938