Onder de naam Helius (Healthy Life in an Urban Setting) voerden de onderzoekers de afgelopen tien jaar honderdvijftig losstaande onderzoeken uit. De resultaten daarvan werden dinsdag gepresenteerd tijdens een symposium in de Tolhuistuin.

"Voor een deel liggen de oorzaken voor de gevonden verschillen in de sociale economische omstandigheden", zo licht Karien Stronks van Amsterdam UMC de uitkomsten toe. "Maar voor een deel zijn er ook heel specifieke verklaringen. Zo bleken depressieve klachten sterk samen te hangen met ervaren discriminatie bij een aantal groepen. Dat is informatie die we eerder nog niet hadden, omdat deze bevolkingsgroepen eigenlijk nauwelijks in dit soort grote onderzoeken betrokken zijn."

Stigmatisering

Andere uitkomsten: de helft van de Hindoestaans-Surinaamse Amsterdammers boven de zestig jaar heeft diabetes, hart- en vaatziekten komen vaker voor bij Ghanese en Hindoestaanse Amsterdammers. Stigmatisering zou bij zo'n onderzoek met zulke bevindingen op de loer kunnen liggen, maar daar is volgens de onderzoekers geen sprake van.

"Stigmatisering is natuurlijk een heel belangrijk probleem en daarom zeggen wij ook niet: dit is een probleem wat de schuld is van die mensen zelf", aldus Stronks. "We proberen juist die aspecten in de omgeving van die mensen te specificeren, te benoemen. Bijvoorbeeld die ervaren discriminatie. Dan is dat een oorzaak die ons allemaal aangaat."

Blijvend issue

De onderzoeken werden dus gedurende tien jaar uitgevoerd, niet alle huidige uitkomsten zijn dan ook nieuw. "En dat is voor ons ook wel weer het schokkende: je probeert daar van alles aan te doen, het onderwerp is niet nieuw, het probleem is niet nieuw en het is gewoon heel hardnekkig", zegt Arnoud Verhoeff van de GGD Amsterdam.

"Er is vandaag aandacht voor omdat we vandaag met deze resultaten komen", voegt Stronks toe. "Maar het is ook al vaker in het nieuws geweest en ik hoop nu echt dat het een blijvend issue is op de agenda."