Start van hoofdcontent

Stad

nl

Schiffmachers willen beeld voor uit hun huis weggevoerde joden: "Meer dan 30 mensen zijn verdwenen" 

21 september 2023, 07.00 uur · Aangepast 21 september 2023, 08.07 uur · Door Jimmy Miltenburg

Louise en Henk Schiffmacher zijn druk bezig met een eerbetoon voor de tientallen slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog die woonden op de Weesperzijde. De ontdekking dat hun huis een Joods pension was en dat er vanuit daar 36 ouderen van joodse komaf zijn gedeporteerd en vermoord, ligt ten grondslag aan deze wens. 

AT5

Louise Schiffmacher legt momenteel de laatste hand aan het beeldje van Leendert Pop. Hij was één van de bewoners van Pension Verdooner, dat gevestigd was in het huis waarin zij nu samen met Henk Schiffmacher woont. De 83-jarige Pop was een gepensioneerde ketellapper, die werkte op de Albert Cuyp, en is door Louise nu vereeuwigd in een wassen beeld.

Groot verleden

"Dit komt wel binnen, want je realiseert je: het was een vader van elf kinderen", aldus Schiffmacher. "Je ontmoet de kleinkinderen en die man was 83 en is afgevoerd met de trein. Dat gaat je niet in de koude kleren zitten."

Door een fotobijlage van Het Parool in 2010 komen de Schiffmachers achter het oorlogsverleden van hun woning. Die was tot dan toe volledig onbekend bij het stel. "Toen bleken we zo'n schandalig groot verleden te hebben, dat was echt shockerend", aldus Henk Schiffmacher. "Er zijn meer dan dertig mensen uit dat huis verdwenen." 

Quote

"We hopen enorm dat hij een plekje krijgt, uitkijkend over de Amstel"

Louise Schiffmacher - beeldend kunstenaar

Toen er niet veel later, op 5 mei, een openstelling van het huis werd georganiseerd, ontmoetten ze de kleinkinderen van Leendert Pop. Zij lieten een foto van hem achter, die jaren in het huis hing. Het stel ontwikkelt een band met Pop en fantaseren over wat voor man hij geweest kon zijn. Voor Louise extra bijzonder, haar grootouders hadden een bakkerij op de Weesperzijde. Dus naast dat ze er al dertig jaar woont samen met Henk, is er kans dat Leendert Pop haar grootouders gekend heeft. 

Toen de foto na jaren ietwat verbleekte, besloot Louise hem te vereeuwigen. Aangewakkerd door contact met Rogier Schravendeel, die al negen jaar de oorlogsgeschiedenis van Amsterdam-Oost in kaart brengt. Door zijn zoektocht naar verhalen, kwam hij ook in contact met de Schiffmachers en samen spraken ze over de geschiedenis van Pension Verdooner.

Het drietal besloot dat er iets ter ere van dit verhaal op de Weesperzijde moest komen. "Zij liepen maar van: wat kunnen we nou doen?", beschrijft Schravendeel het contact. "We moeten iets doen, want er woonden 36 mensen in ons huis die allemaal vermoord zijn. En zo zijn we bij elkaar gekomen." 

Er is gesproken over struikelstenen, maar dat zagen de Schiffmachers niet zo zitten. "Toen hadden we zoiets: moeten we hier voor de deur 36 van die bronzen strompelstenen maken?", geeft Henk aan. "Dan heb je zo'n enorm veld van die dingen, dat is ook niet echt lekker. We kunnen misschien beter iets leukers doen."

Crowdfunding

Op dat moment besloot Louise te starten met het beeld van Leendert Pop. "Je schept een band", zegt ze al kloppend op het beeld. "En ik heb ook een lijntje met de kleinkinderen van deze man. Die vinden het fijn dat ik het doe en dat Rogier en Henk zich ermee bemoeien. We hopen enorm dat hij een plekje krijgt, uitkijkend over de Amstel. En dat hij dan ook symbool staat voor alle andere weggevoerde mensen."

Een emotioneel en intens proces komt nu tot een climax. Het beeld staat, maar nu moet een crowdfunding de kosten dekken voor het gieten in brons, de sokkel en de nodige veiligheidsmaatregelen. Rogier Schravendeel is namens het drietal ook in gesprek met het stadsdeel.

Stadsdeelbestuurder Jan-Bert Vroege is enthousiast, zo laat hij weten in een reactie: “Het stadsdeel is gelukkig met dit initiatief van betrokken bewoners. Het kunstwerk verdient een plek waar het beeld goed tot zijn recht komt. Dat bewoners zich zo inzetten om een herinnering in stand te houden is iets moois. Het beeld van Leendert Pop draagt bij aan het behoud van de herinnering aan de Joodse geschiedenis en Joodse bewoners van de Weesperzijdebuurt. We gaan met alle betrokken partijen samen zorgen dat dit beeld een passende plek in de openbare ruimte krijgt.”

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938