In oktober 2019 werd door GGD Amsterdam bekendgemaakt dat er in Amsterdam duizenden woningen van voor 1960 zijn met oude loden waterleidingen. Dit zorgde voor veel onrust omdat een te hoog loodgehalte in het drinkwater een groot gezondheidsrisico geeft. Kinderen die veelvuldig worden blootgesteld aan lood in drinkwater, kunnen een tot 5 punten lager IQ ontwikkelen. 

Dwangsom

Woningeigenaren zijn zelf verantwoordelijk voor het vervangen van de loden leidingen, maar een verbod op de leidingen is er niet. De grote steden als Amsterdam hadden graag een verbod op loden leidingen gehad, maar die wet is er landelijk niet gekomen. Om toch de eigenaren te dwingen, richt de gemeente zich nu op het zorgplichtartikel 1a van de Woningwet. Die wet zegt dat een beheerder moet zorgen voor een veilige en gezonde woning. Om die reden wil de gemeente nu gaan handhaven en mogelijk een dwangsom op gaan leggen.

Wethouders bezorgd

Wethouders Ivens en Kukenheim zijn bezorgd omdat volgens hen de aandacht voor loden leidingen verslapt, bij zowel de woningeigenaren als de huurders zelf. Om de aandacht te vragen van particuliere verhuurders werd in mei dit jaar een brief verstuurd naar alle 24.000 verhuurders waarin ze worden gewezen op de risico’s van loden leidingen en om hen aan te sporen tot actie. In deze brief werd verwezen naar een enquête, waarin hen gevraagd worden aan te geven of ze bezig zijn met onderzoek naar en/of vervanging van loden leidingen en waar men tegenaan loopt. Die enquête werd door 819 verhuurders ingevuld.

Hoewel de enquête niet representatief is, blijkt uit de antwoorden dat een groot aantal verhuurders nog niet kan of wil zeggen of er een probleem is en/of ze dat willen aanpakken. Opmerkelijk is ook dat er ook een groep respondenten is die de moeite neemt de enquête in te vullen, maar op voorhand aangeeft geen onderzoek te willen doen naar loden leidingen en/of deze niet te willen vervangen. Zorgwekkend, vindt de gemeente en heeft ruim 260 verhuurders uitgenodigd voor een gesprek over het vervangen van de loden leidingen.

Gratis watertest 

Huurders worden verzocht om hun verhuurders aan te spreken op de aanwezigheid van loden leidingen. Voor huurders van particuliere huurwoningen die geen gehoor krijgen bij hun verhuurder, worden 250 gratis watertesten aangeboden waarvan de uitkomsten gebruikt kunnen worden om een verhuurder tot sanering aan te zetten. Aanmelden kan vanaf 14 oktober 2020 via de gemeentelijke website. 

Kinderopvanglocaties

Kinderdagverblijven en buitenschoolse opvanglocaties (bso’s) die gevestigd zijn in gebouwen van voor 1960 zijn benaderd door de GGD. Hen is gevraagd om te controleren of er in het gebouw loden leidingen aanwezig zijn en deze te laten vervangen. Bij 238 van de in totaal 244 kinderopvanglocaties is het drinkwater op basis van een rapport van een gecertificeerd bedrijf inmiddels als veilig bestempeld.

Van vijf van de zes andere kinderdagverblijven is er tot nu toe geen rapport ontvangen. Op deze locaties wordt verder toezicht gehouden door de Inspectie kinderopvang. De gemeente laat weten dat deze vijf bedrijven een brief hebben ontvangen met de mededeling dat zij onderwerp van jaarlijkse inspectie worden vanwege ‘weigering medewerking’.

Bij de laatste locatie is een verhoogde concentratie van lood aangetroffen, maar werd daar geen actie in ondernomen. Deze locatie heeft een paar maanden om andere redenen de deuren gesloten.