Aankomende dinsdag houden premier Mark Rutte en coronaminister Hugo de Jonge een persconferentie. Verwacht wordt dat zij bekend zullen maken welke regels er tijdens de kerstdagen en oud en nieuw zullen gelden.

'We zitten in de feestmaand en ook in de maand waarin het kouder wordt. Virussen verspreiden zich over het algemeen dan veel makkelijker. Met dit aantal besmettingen en de geringe daling wordt het wel steeds moeilijker om te denken laten we lekker gaan versoepelen rond de kerst en oud en nieuw. Dat wordt wel een moeilijker verhaal', zegt de viroloog en het OMT-lid De Jong.

Hij vervolgt: 'Iedereen moet voor zichzelf de risico's inschatten. Ik zou me kunnen voorstellen dat het kerstdiner met wat meer eigen familie wordt gevierd. Het blijft een risico. Elke samenkomst van mensen heb kans op verspreiding van het virus.'

Daling stagneert

De laatste weken blijft het aantal besmettingen in Nederland hangen tussen de 4000 en 6000 per dag. De Jong: 'Je ziet landelijk dat de daling zeer traag is. Dat zie je bij het aantal infecties, maar ook bij het aantal ziekenhuisopnames. Het stagneert allemaal een beetje of het daalt heel licht. Tijdens de eerste golf zag je een hele sterke daling, die zie je nu niet.'

De viroloog ziet daarvoor wel een verklaring: 'In de eerste golf waren de maatregelen veel strikter en hield men zich er ook veel beter aan. Er was een soort collectieve verantwoordelijkheid, die is nu wat minder. Er is toch meer mobiliteit en mensen werken bijvoorbeeld meer op het werk. De scholen zijn ook open, die waren toen dicht. Daar speelt ook wel wat aan infecties. Er zit een groot verschil in de omvang van maatregelen tussen de eerste en tweede golf.'

Vaccinatie

Toch lijkt er licht aan het einde van de tunnel nu Nederland begin volgend jaar wil beginnen met vaccineren. 'Het inenten zal geleidelijk gaan. De eerste groepen mensen die gevaccineerd zullen worden zijn de kwetsbaren. Dat is echt, net zoals alle andere maatregelen, bedoeld om hen te beschermen. Als dat gebeurt, wordt de druk op de ziekenhuizen kleiner. Daarna is het zorgpersoneel aan de beurt en ook dat verlicht weer de druk op het ziekenhuis. De reguliere zorg kan dat weer normaal doorgang vinden.'

Volgens De Jong kun je nadat deze groepen zijn gevaccineerd, beginnen met versoepelen. 'Dan zitten we in maart 2021 denk ik. Dan zal er veel modelleerwerk gedaan moeten worden om te kijken wat je kunt versoepelen.'

In de zomer van 2021 zetten we nog meer stappen richting het 'oude normaal', denkt het OMT-lid nu. 'Het is een gezond uitgangspunt om met zijn allen te zeggen: laten we die winter maar met zijn allen goed doorkomen en laten we onze stinkende best nog even doen. Als we gaan vaccineren, wordt het weer ook beter en dan is er alle ruimte voor toenemende versoepelingen en een toenemende normale samenleving. Tot het moment dat we elkaar weer een hand kunnen geven en knuffelen.'

Wanneer dat is? 'Dat ligt aan de hoeveelheid vaccins, de logistiek en hoeveel mensen zich willen laten vaccineren. Je moet voor groepsimmuniteit naar zo'n zeventig procent. Ik hoop dat we dan ergens na de zomer klaar zijn. Met de nadruk op hoop, ik geef geen garanties.'