Burgemeester Halsema presenteerde vorige week de plannen voor een nieuw coffeeshopbeleid. Onderdeel daarvan is het weren van buitenlandse toeristen in coffeeshops. Voornaamste reden is de overlast van zogenoemde drugstoeristen, die met name de binnenstad al jaren in z'n greep houden. 

'We snappen heel goed dat de burgemeester maatregelen moet nemen om overlast door toeristen tegen te gaan, maar we hebben wel wat zorgen rondom straathandel,  kwetsbare jeugd en kwaliteit van de cannabis die wel gepaard gaan met het verbod', zegt Tom Bart, preventiemedewerker bij Jellinek.

'In cannabis zit thc, dat is de werkzame stof. Je hebt allerlei synthetische stoffen, die je bij wijze van spreken gewoon in een lab kunt maken. Die bootsen het effect van thc na. Als je wiet van slechte kwaliteit hebt, dan kun je er bijvoorbeeld synthetische thc opspuiten, waardoor de wiet wat betere kwaliteit krijgt, maar eigenlijk gevaarlijker wordt. Van die stoffen weten we gewoon nog niet wat de gezondheidsgevolgen zijn. In veel gevallen lijken die groter te zijn dan bij thc', waarschuwt de preventiemedewerker. 

Jellinek maakt zich ook zorgen over kwetsbare jongeren die door het toeristenverbod wel eens sneller de drugshandel in kunnen worden gezogen. En dan is er nog het probleem van de handhaving. Ook al kampt de politie kampt nu al met een capaciteitsgebrek, dat hoeft volgens oud-hoofdcommissaris Joop van Riessen niet direct een probleem te zijn. 

'Laat ik een voorbeeld noemen: de tippelzone. Toen dat werd beëindigd, werd permanent gezegd: dat kan niet, want dan komt de tippelzone weer op straat in Amsterdam. Dat is niet gebeurd. De politie heeft daar op alle plekken waar het maar even zou starten onmiddellijk een einde aan gemaakt. En de ervaring was dat de meeste dames van de tippelzone weer verdwenen naar het land waar ze vandaan kwamen', schetst van Riessen.

Hij vindt  dat - als de plannen erdoor komen - burgemeester Halsema een standbeeld verdient. Maar dan moet er volgens hem wel flink worden ingezet op de handhaving. 'Je moet er een prioriteit van maken. Dit is zó fundamenteel voor Amsterdam. Dan moet je daar ook maar ruimte voor maken. En als je het vanaf het begin af aan consequent doet dan  valt dat wel mee met die capaciteit. Echt waar.'

Tom Bart van Jellinek schetst dat Amsterdam al langer problemen ondervindt van 'drugstoeristen'. Volgens de preventiemedewerker is ongeveer een derde van de ambulanceritten die met drugs te maken heeft cannabis-gerelateerd. Het is volgens de verslavingsinstelling de vraag of de coffeeshopplannen bij zullen dragen aan een oplossing. 'Het zijn vaak toeristen die in een omgeving gebruiken die ze niet kennen. Dat is een groep die toch een behoorlijke druk oplevert voor de gezondheidszorg in Amsterdam', zegt Bart.

'Het is de vraag of dat gaat toenemen of afnemen, want nu heb je juist dat toeristen in de coffeeshop kunnen gebruiken waar getraind personeel is die ze eventueel kunnen opvangen, zodat er geen ambulance nodig is. Het gebeurt vaak wanneer ze op straat moeten gebruiken en niet weten waar ze hulp moeten zoeken, daar in paniek raken en dan een ambulance moeten bellen.'

Voorlopig gaat het nog om een plan. De burgemeester gaat er eerst nog over in gesprek met de gemeenteraad. Het duurt nog zeker een jaar voordat er volgens Halsema stappen kunnen worden gezet.