De leden Leenders en La Rose (PvdA), Van Pijpen (GroenLinks), Van Renssen (GroenLinks, De Grave-Verkerk (VVD), Hammelburg (D66) en Flentge (SP) hebben het initiatiefvoorstel ingediend. Ze noemen het ‘niet meer van deze tijd dat er nog altijd te veel lood in het drinkwater van Amsterdammers terecht komt. Dat hoort niet en verdient juist ook op gezondheidsvlak een adequate opvolging.’

In het voorstel staat dat volwassenen en kinderen van wie bekend is dat ze te veel lood hebben binnen gekregen op dit moment nog worden doorverwezen naar de huisarts en GGD. Er is te weinig aandacht voor de gezondheidssituatie van deze mensen, hoewel de risico's van loodintoxicatie bekend zijn. De raadsleden geven aan dat een te hoge loodinname bij kinderen kan leiden tot ontwikkelingsstoornissen: 95 procent van het lood verzamelt zich in de botten en dit kan leiden tot onder andere sufheid en verwardheid.

Gezondheidsgevolgen

Op dit moment ligt de toegestane norm voor lood in drinkwater op 10 microgram lood per liter water. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) heeft dit verlaagd naar 5 microgram per liter. De nieuwe norm gaat in 2022 van kracht. Aantallen hoger dan 10 microgram hebben een negatieve impact op de groei, nieren en het zenuwstelsel. 

Voor jonge kinderen zijn de effecten van te veel lood groot. Zo kan een hoge inname leiden tot verminderde cognitieve vaardigheden. Dat komt omdat het brein zich het meest ontwikkelt als je jong bent. Een zwangere vrouw kan lood ook direct doorgeven aan haar ongeboren kind. 'Dit kan ernstige gevolgen hebben en er voor zorgen dat het kind al met een (gezondheids)achterstand geboren wordt', aldus het voorstel. 

'Maatschappelijke verantwoordelijkheid'

De indieners vragen de gemeente daarom een tiental Amsterdamse kinderen met loodvergiftiging te onderzoeken. Het zou betere inzichten kunnen geven in de situatie en is deel van de gemeentelijke zorgplicht. Het voorstel spreekt van een maatschappelijke verantwoordelijkheid van de gemeente: 'Het aanpakken van ongelijkheid in gezondheid in Amsterdam heeft voor ons grote prioriteit. Met name als gaat om de meest kwetsbaren in onze samenleving, kinderen en jongeren'. 

Drie keer de norm

In 2019 werd bekend dat er te veel lood was aangetroffen in het water in woningen in Noord. Bewoner Fiona Kluck vertelde toen aan AT5  dat het loodgehalte in haar water op 28,3 microgram per liter zat. Dat is bijna drie keer zoveel als de huidige norm van 10 microgram per liter.

Het hoge gehalte lood leidde dan ook tot grote zorgen: ‘Ik weet niet wat voor klachten mijn kind nog gaat krijgen, zeker omdat het een kind is in ontwikkeling. Lood kan leiden tot hersenschade of een lager IQ.’ Daarom riep Fiona de gemeente op om de gezondheidsgevolgen beter in kaart te brengen. ‘Bijvoorbeeld bij zwangere vrouwen. Ik hoor veel gevallen van miskramen hier in de buurt.’

200.000 woningen

In heel Nederland zijn er naar schatting nog 200.000 woningen met loden leidingen. Hoe hoog dat aantal ligt in Amsterdam, is nog onduidelijk. De gemeente, woningcorporaties en eigenaren zijn bezig de leidingen op te sporen en te vervangen.