Amsterdammers lijken zich weinig zorgen te maken over het toenemende cameratoezicht in de stad, zo blijkt uit een enquête onder ruim tweeduizend inwoners. Uit de peiling blijkt dat lang niet iedereen weet waar in de stad precies camera's hangen en voor welk doel ze dienen. En daar zou het college transparanter over mogen zijn, vindt een meerderheid van het AT5-panel.
In Amsterdam wordt cameratoezicht op steeds meer plekken ingezet. Niet alleen om overlast tegen te gaan, maar ook om bijvoorbeeld verkeer te managen. AT5 wilde weten of het voor Amsterdammers wel duidelijk is waar al die camera's hangen. En waar zij meer waarde aan hechten: handhaving of privacy.
De meeste panelleden (69 procent) blijken zich over privacy in elk geval niet zoveel zorgen te maken. 'Ze weten alles al', is één van de veelgehoorde argumenten. Of: 'Als je niks te verbergen hebt, is het geen probleem'. Esra is een van de Amsterdammers die meedeed aan het onderzoek. Zij is niet zo bang voor haar privacy en vindt het goed dat op veel plekken in de openbare ruimte camera's hangen.
'Ook omdat ik misschien teveel vertrouwen heb in dat de gemeente, mochten ze me opnemen op camera's, daar goed mee omgaat. En dat ze het dus niet doorverkopen aan derden. Daar ga ik een beetje vanuit. En daardoor maak ik me er ook niet zo druk over', vertelt Esra.
Op de vraag of panelleden zich teveel in de gaten gehouden voelen door camera's in de stad, antwoordt daarom slechts 20 procent met 'ja'. 'Camera's hangen er voor iedereens veiligheid, dus niets is teveel', vindt een panellid. Maar ook meerdere ondervraagden geven aan 'geen idee te hebben waar de camera's hangen'.
En dat is ook iets wat AT5-Panellid Luuk zorgen baart. 'Het verkeer dat Amsterdam in komt met camera's monitoren, dat vind ik echt een stap te ver. Want waar houdt het op? Op een gegeven moment wordt alles van ons opgenomen. Overal waar je bent. En dat kan toch niet de bedoeling zijn.'
'Meer informatie nodig'
Van de respondenten zegt 63 procent zelf niet op de camera's te letten. Toch vindt een meerderheid dat de gemeente wel wat meer informatie zou mogen verstrekken over waar die camera's dan precies hangen (56 procent). Daarnaast is bijna de helft (45 procent) van mening dat er meer informatie zou moeten komen over waaróm er ergens cameratoezicht is ingesteld.
Hoewel de gemeente wat hen betreft dus wel wat transparanter zou mogen zijn, is het merendeel van de ondervraagden alsnog vóór de inzet van camera's in hun eigen straat. Vooral omdat er volgens hen daardoor misdrijven opgelost kunnen worden. Ook denken ze dat cameratoezicht preventief kan werken.
Voor tegenstanders is privacy het voornaamste argument. Desondanks vinden de panelleden over het algemeen veiligheid net iets belangrijker dan privacy. 'Wanneer ik daar ben en er gebeurt iets achter mij en daardoor zijn ze geholpen om iemand op te pakken', geeft Esra als voorbeeld.
Hetzelfde geldt voor het managen van verkeer:
Een grote meerderheid vindt het daarom een goede zaak dat cameratoezicht ook steeds meer in het verkeer wordt ingezet (72 procent). 'Bij gebrek aan politie of boa's kunnen camera's toch zorgen voor de nodige controle en toezicht', is één van de argumenten. Anderen vinden het juist 'een te zwaar middel'.
'Ik weet natuurlijk wel dat er op de grote pleinen camera's hangen', zegt Luuk. 'Die zie je ook heel gemakkelijk. En ik weet dat er bijvoorbeeld camera's voor het vrachtverkeer hangen. Op de N-wegen rondom Amsterdam. Maar voor de rest is het mij geheel onduidelijk waar nog meer.'
'Het is mij, naast de grote pleinen en de N-wegen, geheel onduidelijk waar er camera's hangen'
Zeker als het gaat om de inzet van nieuwe technologieën, zoals gezichtsherkenning, zijn de panelleden voorzichtig. Slechts 34 procent zou dat middel in willen zetten om verkeersoverlast tegen te gaan. 'Buitengewoon disproportioneel', stelt één van de ondervraagden.
Wel staat een meerderheid positief tegenover de inzet van cameratoezicht met gezichtsherkenning als het gaat om de bestrijding van criminaliteit. Van de ondervraagden is 37 procent daar overigens ook duidelijk tegen. 'Alsjeblieft geen Chinese toestanden in onze stad.'
Lotte Houwing van Bits of Freedom zegt dat het voor burgers vaak onduidelijk is met welk doel een camera er hangt. 'Pas op het moment dat je eigenlijk weet hoeveel sensoren, camera's, technologie die ons monitort, er wordt opgehangen in de openbare ruimte, hoe meer je je er zorgen over gaat maken. Dus ik vraag me af bij heel veel mensen die zich er geen zorgen over maken, of ze zich er wel bewust van zijn van hoeveel er hangt.'
Van 2 tot en met 9 februari werd aan deelnemers aan het AT5-panel gevraagd de enquête in te vullen. In totaal vulden 2072 mensen de vragenlijst in. 43 procent van hen is vrouw, 57 procent is man. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers is 52 jaar.
Wil je ook meedoen aan het AT5-panel en meedenken over actuele kwesties in de stad? Meld je dan hier aan. Op dit moment zijn ruim 4000 Amsterdammers lid van het AT5-panel.
Heb jij ook een mening over de stad? Via het AT5-panel kan iedere Amsterdammer meedenken over actuele kwesties. Klik