Dat vervuilde lucht slecht is voor onze gezondheid, dat is bij vele wel bekend. Het kan op korte termijn zorgen voor griepachtige symptomen, zoals een jeukende keel, keelpijn, hoesten en bronchitis. 

Op langere termijn zorgt het constant inademen van vervuilde deeltjes voor bronchiale astma, hartaandoeningen en zelfs longkanker. Jaarlijks overlijden wereldwijd minstens zeven miljoen personen als gevolg van de effecten van luchtverontreiniging. Vaak komen ouderen te overlijden als gevolg van ademhalingsproblemen en hart- en vaatziekten. Naast de vermindering van de leefkwaliteit, leven Nederlanders gemiddeld één jaar korter door langdurige blootstelling aan fijnstof.

Slechte luchtkwaliteit

Dat het zo slecht met de Amsterdamse luchtkwaliteit gesteld is, kan je niet zien in de stad. De deeltjes die in de lucht worden verspreid, zijn namelijk zo klein dat je ze niet met het blote oog kunt zien. Wanneer we onze vinger over de vensterbank buiten halen, dan zie je dat deze zwart wordt. Diezelfde zwarte stof ademen we dagelijks in. Er zitten veel verschillende stofjes in luchtvervuiling: allerlei gassen die je liever niet inademt en ook stofdeeltjes.

Het RIVM publiceerde eerder dit jaar cijfers over de luchtkwaliteit in ons land. Door de lockdown werd duidelijk hoeveel impact het verkeer heeft op de kwaliteit van onze lucht. In grote steden liep de luchtvervuiling het snelst terug. Maar naast verkeer hebben ook industriegebieden en landbouwbedrijven een slechte invloed. "Zo is te zien in gebieden als Brabant, waar veel landbouwbedrijven zitten, dat daar de luchtvervuiling ook groter is", legt Joost Wesseling, onderzoeker Luchtkwaliteit bij het RIVM uit.

Dat de luchtkwaliteit in de stad er slecht aan toe is, komt volgens Wesseling voornamelijk door de hoeveelheid activiteit die er plaatsvindt. "Er is meer verkeer op deze plekken, dan bijvoorbeeld in het noordoosten van het land."

Hoeveel last wij hebben van die vervuilde lucht is ook afhankelijk van het weer volgens Wesseling: "Het weer zorgt ervoor dat de lucht wordt verdund. Veel harde wind zorgt namelijk voor verdunning van de lucht." Maar warm weer zorgt weer voor verdikking. "Dit noemen we ozonsmog en dit gebeurt vaak bij een warme dag met wind vanuit het zuid-oosten."

Vergelijking

Je kunt de European city air viewer gebruiken om te controleren hoe de luchtkwaliteit in grote steden in Nederland de afgelopen twee jaar was en om deze te vergelijken met de luchtkwaliteit in andere steden in heel Europa. Steden worden gerangschikt van de schoonste tot de meest vervuilde, op basis van het gemiddelde fijnstofgehalte, oftewel PM2,5, over de afgelopen twee kalenderjaren.

Het in Kopenhagen gevestigde bureau, dat het onderzoek heeft gepubliceerd, gebruikte de gegevens van de afgelopen twee jaar uit vierhonderd meetstations die in de steden hangen door heel Europa en bijvoorbeeld de hoeveelheid fijnstof en stikstofdioxide in de lucht registreren. In totaal zijn er negen Nederlandse steden met meer dan 50.000 inwoners onderzocht.