Start van hoofdcontent

AT5 onderzoekt

nl

Een erotisch centrum: hoe doen ze dat in Antwerpen? Op bezoek bij ‘Villa Tinto’

8 april 2023, 07.00 uur · Door Daan Kool

In Amsterdam zorgt de komst van een erotisch centrum voor verhitte discussies. In Antwerpen staat al 18 jaar zo’n centrum. In tegenstelling tot bij ons leidde dat bij onze zuiderburen nauwelijks tot commotie. Hoe doen ze dat daar?

‘Villa Tinto’, heet het megabordeel in de Belgische havenstad. Met 51 ramen, verdeeld over drie verdiepingen, is het kleiner dan het Amsterdamse centrum moet worden. Toch noemde burgemeester Halsema het meermaals als voorbeeld voor haar plannen. 

Wie er rondloopt begrijpt waarom. Villa Tinto oogt netjes en modern. Geen groezelig gebouw in een onguur achterafsteegje, maar een strak rechthoekig pand met een ruime binnenplaats. Het zou evengoed een appartementencomplex kunnen zijn. Deels is het dat ook: de bovenste verdieping bestaat uit luxe woonappartementen met dakterras, waaronder een B&B. Beneden is een post van het prostitutieteam van de politie.

Het Schipperskwartier, de rosse buurt van Antwerpen

Eigenaar Karin Vander Elst noemt Villa Tinto een ‘house of pleasure’. “We bieden plek aan allerlei sekswerkers, van de meer vanillaseks tot SM tot trans.” Achter ieder raam zijn twee ruimtes, een benedenruimte waar de klant wordt ontvangen en een bovenruimte waar de actie plaatsvindt. Sekswerkers kunnen een raam huren voor overdag of ‘s avonds en ‘s nachts. 

Aanvankelijk wilden Vander Elst en haar man het pand een horecabestemming geven. Het was de gemeente die hen vroeg er een erotisch centrum te vestigen. “De stad had het ramengebied verkleind tot een zone van drie straten”, zegt Lieve Huijskens, prostitutie-ambtenaar van de gemeente Antwerpen. “Er waren veel te weinig ramen voor het aantal klanten. Zo is het plan ontstaan.”

Quote

“Dat aapjes kijken zoals bij jullie op de Wallen, dat gebeurt hier niet”

Lieve Huijskens, prostitutie-ambtenaar van Antwerpen.

Er zijn een aantal belangrijke verschillen tussen de Antwerpse situatie en die in Amsterdam.  In de stad aan de Schelde is de rosse buurt, het Schipperskwartier, geen toeristische trekpleister. Er lopen geen dronken en blowende toeristen door de straten, maar vrijwel alleen buurtbewoners en klanten die sekswerkers komen bezoeken. “Er is hier een hele andere vibe”, zegt Huijskens. “Dat aapjes kijken zoals bij jullie op de Wallen, dat gebeurt hier niet.”

Een ander verschil is de locatie van de erotische centra. Villa Tinto staat midden in de Antwerpse rosse buurt, op een steenworp afstand van het stadscentrum. Voor buurtbewoners veranderde de komst van het megabordeel dus weinig; ze woonden toch al bij de rosse buurt. Bij ons moet het erotisch centrum juist aan buiten het stadshart verrijzen.

Ondanks de verschillen zou men in de Stopera misschien wat kunnen leren van de Antwerpse aanpak. Die bestaat onder meer uit een digitaal identificatiesysteem voor sekswerkers. Een soort ramenagenda, waarin precies staat welke sekswerker op welk moment achter welk raam werkt. De politie kan zo in de gaten houden of er geen sprake is van doorverhuur. In Villa Tinto kunnen sekswerkers hun ruimte zelfs alleen betreden met hun vingerafdruk.

Een andere maatregel is dat geen enkele eigenaar in Antwerpen meer dan 25 procent van de ramen mag bezitten. “Stel dat er misstanden zijn bij een eigenaar en je moet zijn panden sluiten, dan wil je niet dat heel veel sekswerkers zonder werkplek komen te zitten”, legt Huijskens uit. 

In Antwerpen hebben ze zo hun bedenkingen over de Amsterdamse plannen. Prostitutie-ambtenaar Huijskens kan zich voorstellen dat sekswerkers het niet zien zitten om hun werk op een geïsoleerde plek uit te oefenen. Villa Tinto-eigenaar Vander Elst deelt die zorg. “Gaan zij hun klandizie mee kunnen nemen naar de rand van de stad? Ik denk dat daar nog eens heel goed over moet worden nagedacht.”

Mocht Halsema tips willen over hoe je een erotisch centrum van de grond kunt krijgen, kan ze bij Vander Elst aankloppen. Samen met het gemeentebestuur van de Belgische kustplaats Oostende werkt ze aan de totstandkoming van een Villa Tinto-vestiging in die stad, dat alle bestaande ramen in de havenbuurt moet vervangen. Het wordt een multifunctioneel gebouw met onder meer een microbrouwerij en een brasserie. De locatie - het oude havengebouw bij het station - staat al vast. 

Ook op nationaal niveau wijkt het Belgische beleid af van het Nederlandse. In ons land heb je een vergunning nodig om sekswerk te mogen doen. De gemeente bepaalt of je de vergunning krijgt. In veel gemeenten is het niet mogelijk om een vergunning te krijgen. Wie wel een vergunning krijgt, wordt ingeschreven in een landelijk register. Wie geen vergunning krijgt en toch sekswerk doet, werkt illegaal.

 In België is sekswerk sinds een jaar gedecriminaliseerd. Er is geen onderscheid tussen legale en illegale sekswerkers. Alle sekswerkers worden op dezelfde wijze behandeld - en niet vervolgd omdat ze sekswerker zijn.