De Pride Walk is morgen het startschot van ruim twee weken aan Pride-evenementen in de stad. Dit jaar onder toeziend oog van een nieuwe organisator, Queer Amsterdam. Die drukt een stempel op de activistische protestmars, en niet iedereen is daar even blij mee.
AT5
"Zie je het Van Gogh Museum?" Hans Verhoeven staat voor het Concertgebouw en wijst naar het midden van het Museumplein. "Onze vlaggen mogen tot daar komen." Daarachter, laat hij zien op een kaartje, begint het terrein waar zaterdag Queer Amsterdam het Queer Fest houdt, het vrolijke, festival-achtige eindpunt van de Pride Walk.
Zero Flags Project
De vlaggen waar Verhoeven het over heeft zijn onderdeel van zijn Zero Flags Project. Van elk land waar homoseksualiteit strafbaar is, wordt de vlag gevoerd. 67 zijn het er dit jaar. "Vorig jaar waren het er nog zo'n 72", zegt Verhoeven met een glimlach. Op enkele eilanden in het Caraïbische gebied vochten mensenrechtenorganisaties met succes zo'n verbod aan. Het doel: zo snel mogelijk naar de nul vlaggen.
Op het oog hadden de vlaggen van Verhoeven niet misstaan op de Pride Walk, de activistische mars van de queergemeenschap. Meerdere edities liepen hij en tientallen vrijwilligers ook mee. Tot vorig jaar.
Wie organiseert de Pride Walk?
Tot 2021 viel de organisatie van de Pride Walk onder Stichting Pride Amsterdam (SPA). De editie van vorig jaar werd georganiseerd door enkele kleinere partijen. Sindsdien vormen zij, samen met andere activistische lhbtiq+ organisaties, Queer Amsterdam (QA). Van 22 juli tot en met 28 juli organiseert QA de eerste Queer Pride. Daarna organiseert SPA de Amsterdam Pride. Dit jaar organiseert QA de Pride Walk.
Struikelblok is een principieel verschil van mening. Vorig jaar verspreidde de organisatie van de Pride Walk, tegenwoordig verenigd onder de noemer Queer Amsterdam, een manifest. Hierin wordt gestreefd naar een 'intersectionele Pride': "Wij kunnen niet de vrijheid van een bepaalde groep vieren als die ten koste gaat van de vrijheid van andere groepen." Solidair zijn met de bevolking van bezette gebieden, zoals de Palestijnse gebieden, is daarom een vanzelfsprekendheid voor Queer Amsterdam. Hun strijd, onze strijd.
Naam en toenaam
Elders in het manifest worden ook rechtse en christelijke politieke partijen, de ING Bank en het leger van Israël met naam en toenaam genoemd. Het nadrukkelijk aanwijzen van tegenstanders leidt her en der tot gefronste wenkbrauwen. "Dit is nooit de gedachte geweest achter de Pride Walk", zegt Verhoeven. Die gedachte was juist dat iederéén welkom is, wat je ook vindt van actuele kwesties of wat je politieke mening ook is. "Vind je ergens wat van, schrijf het op een bord en loop mee."
Dat de Palestijnse Vlag wordt meegevoerd als een symbool van solidariteit voor onderdrukte Palestijnen, kan hij best begrijpen. "Maar onze vlaggen gaan uit van de relatie tussen staat en burger", zegt hij. Het Zero Flags Project volgt in de vlaggententoonstelling het ILGA (International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association): landen die volgens deze organisatie homoseksualiteit in het wetboek van strafrecht hebben staan, kunnen rekenen op een plekje. De Palestijnse vlag hoort daarbij.
Principiële en logistieke bezwaren
Dit jaar is er geen manifest, ook omdat delen van de QA-achterban zich beklaagden dat enkele achtergestelde groepen onvoldoende werden gesteund in het manifest van vorig jaar. Toch slaat Verhoeven ook dit jaar over.
"Wij hebben niet rechtstreeks met QA gecommuniceerd. Wel hoorden we van de gemeente dat er bepaalde bezwaren waren over een deel van onze activiteiten", aldus Verhoeven. Ook zijn er logistieke hindernissen: "We zijn al gauw met een groep van honderd mensen." Toen die ruimte niet kon worden toegezegd, zag Verhoeven er vanaf.
Queer Amsterdam-voorzitter Naomie Pieter benadrukt geen grote bezwaren tegen het Zero Flags Project te hebben. "Het staat iedereen vrij een protest te organiseren", zegt ze. "Zaterdag 22 juli houden we onze Pride Walk, en we nodigen iedereen die onze waarden onderschrijft daaraan mee te doen." Het Queer Fest en het Zero Flags Project kunnen prima naast elkaar bestaan. "Het is niet of-of."