"Het gebeurt weleens dat mensen in tranen uitbarsten", begint vrijwilliger Monique Davidson. Ze werkt al jaren in OLVG West als gastvrouw, net als Floor Pauw. "Dan neem ik ze mee, geef ik ze een kop koffie of thee en praat ik met ze. Ik probeer ze gerust te stellen." Patiënten hebben met veel nieuwe indrukken te maken tijdens een ziekenhuisbezoek, Floor en Monique zijn samen met zo'n 170 anderen het eerste gezicht als mensen binnenkomen.

Tijdens covid kwam al het vrijwilligerswerk stil te liggen en sindsdien ziet teamleider Ellen Schmidt van het OLVG de aanmeldingen afnemen; "Waar we vroeger per week 10 a 20 aanmeldingen kregen, is dat nu maar ongeveer vijf per week. Van die vijf valt doorgaans tachtig procent af omdat ze niet aan de eisen voldoen." 

Nieuwe generatie

Schmidt constateert dat er een verschuiving is van de populatie van vrijwilligers. Voorheen was het vooral de 'oudere generatie'  die zich aanmeldde voor het werk: "Een manier om onder de mensen te blijven, niet eenzaam te worden en voldoening uit een dag te halen." Maar ook die delen hun tijd tegenwoordig anders in. Sommigen gaan reizen of passen meer op op kleinkinderen.

"Steeds meer jonge mensen willen ook wat terug doen voor de maatschappij." Bijvoorbeeld jongeren die studeren en zich willen oriënteren in de zorg, maar ook mensen die na een eigen ziekbed of ervaring in het ziekenhuis zelf ook willen bijdragen. Zo wilde vrijwilliger Floor erachter komen of de zorg iets voor haar zou zijn. Inmiddels moet ze stoppen met het vrijwilligerswerk, ze gaat namelijk in opleiding op de afdeling anesthesie: "Ik ben zo blij dat ik dit heb gedaan, ik ga elke dag met een lach naar huis." Op deze groeiende groep probeert Schmidt te anticiperen. Deze jonge groep heeft een ander, vaak drukker, privéleven dan gepensioneerden en hebben behoefte aan flexibiliteit.

Andere ziekenhuizen

Bij Amsterdam UMC is sinds corona het aantal actieve vrijwilligers zeker met een derde afgenomen, vertelt Geraldine van der Waal van vrijwilligerszaken bij het ziekenhuis. "Aan de ene kant zie je dat mensen meer zorg en aandacht nodig hebben voor hun familie en naasten, bijvoorbeeld oppassen op kleinkinderen of mantelzorg plegen, maar soms kan een reden ook financieel zijn."

Zo zijn er mensen die met pensioen gaan, maar naast hun (kleine) pensioen ook echt een baan nodig hebben voor één of twee dagen in de week om rond te kunnen komen. "Ik noem het vaak: even geen witte jas. Dat is zó belangrijk."

Twee andere ziekenhuizen in de stad, het Antoni van Leeuwenhoek en het BovenIJ, hebben geen last van een tekort. "Wij zijn een gespecialiseerd ziekenhuis", vertelt een woordvoerder van het Antoni van Leeuwenhoek. "Mensen die zelf ziek zijn geweest of mensen die familie hebben die hier heeft gelegen komen hier zelf dan terug om iets te doen voor kankerpatiënten."

Verlichten van het personeel

"Als het tekort nog meer toeneemt is dat een groot probleem", vertelt teamleider Schmidt. "De medische zorg wordt niet minder goed, maar het ziekenhuis wel minder persoonlijk."

Ook vrijwilligers Floor en Monique verwachten dit: "Het is toch een stukje comfort dat mensen dan missen. En dan moet iemand anders dat doen, terwijl artsen daar vaak geen tijd voor hebben." Om die reden denkt Ellen op een andere manier na te moeten denken over de indeling van dit werk: "We moeten ons richten op de nieuwe generatie die flexibeler willen werken."