"Het karakteristieke wordt er wel uit gesloopt", zegt Fleur Welter mistroostig, terwijl ze naar de achterzijde van haar woning kijkt. Inmiddels zijn alle balkons van de drie verzakte woonpanden verwijderd. Zij en haar buurvrouw Agnes Zuiker zijn de enige huurders die nog strijden om hun pand terug te krijgen; met de andere acht heeft Rappange inmiddels een schikking getroffen.

Afgelopen mei leek het er nog op dat de bewoners hun zin kregen, toen ze de rechtszaak die ze tegen Rappange hadden aangespannen wonnen. Rappange moest binnen twee weken beginnen met de herstelwerkzaamheden. Maar dat gebeurde niet. De makelaar, die de panden wil slopen om er nieuwe woningen op te bouwen, ging in hoger beroep. Voor die nieuwbouw heeft Rappange overigens nog geen bouwvergunning gekregen.

Sloopmelding

Terwijl dat beroep nog loopt heeft Rappange nu een sloopmelding ingediend bij de gemeente. Welter: "Dat betekent dat ze een sloopvergunning krijgen en daar zijn ze nu mee bezig. Dus aan dat funderingherstel zijn ze nooit begonnen, ze zijn gewoon meteen voor de sloop gegaan."

Omdat de huizen momenteel onbewoonbaar zijn, wonen Welter en Zuiker in tijdelijke, vervangende woningen. Maar ze willen terug. Welter wijst naar haar oude slaapkamer in het souterrain, dat niet meer bereikbaar is sinds Rappange het terrein met hekken heeft afgezet: "Het is helemaal ondergelopen. Kijk, dat gele streepje geeft aan hoe hoog het water daar staat. Dat komt helemaal tot aan je heup."

Als Rappange de sloop doorzet, is Zuiker bang dat ze straks geen woning meer heeft: "Dan ontbinden ze ons huurcontract, dus dan moet ik binnen zeven dagen ook mijn vervangende woning verlaten en sta ik op straat." "Ja, mijn dochter en ik ook", voegt Welter toe.

'Duurt veel te lang'

Dat Rappange al met de sloop begonnen is terwijl een datum voor het hoger beroep nog bepaald moet worden is opmerkelijk. In een reactie laat het bedrijf weten: "Het duurt allemaal veel te lang. We zijn nu tweeënhalf jaar verder na de ontruiming van de woningen. Ongeacht de uitkomst van het hoger beroep zal het pand herbouwd moeten worden. Daarvoor zal er eerst gesloopt moeten worden. Voor het slopen is geen vergunning vereist, dus die werkzaamheden zijn gestart."

Inmiddels krijgen de bewoners bijval van Erfgoedvereniging Heemschut en de GroenLinks-fractie van stadsdeel West. Fractievoorzitter Anneke Veenhoff: "Het is lastig geregeld in Amsterdam. Je kunt als gemeente een pand als dit niet beschermen. Als een bedrijf een sloopmelding doet, dan krijgt het in principe die sloopvergunning."

Afgesproken is dat de voorgevel van de panden in elk geval blijft staan, maar Veenhoff is bang dat dat erbij inschiet: "Het hele rijtje is nog mooi, en we zien zo nu en dan dat er een hap uit zo'n rijtje wordt genomen en dan moeten we niet willen." De gemeente erkent dat er voor deze panden geen sloopvergunning nodig is en dat alleen een melding volstaat.

Hoger beroep

"De balkons zijn weg, de deuren staan open, de ramen staan open... Als je naar binnen kijkt zie je dat er niets meer van het plafond over is, het is meer dan casco", zegt Welter. Zuiker: "Ze hebben last van ons, we moeten weg. Ze willen slopen en bouwen en geld verdienen, en daar passen wij niet in."

Hoe langer de zaak duurt, hoe meer verwaarloosd de panden raken. Desondanks blijven de vrouwen strijdvaardig en niet van plan om op te geven. Zuiker: "Laat eerst dat hoger beroep maar eens komen en de uitspraak van het gerechtshof, en dan zien we wel weer verder."