Burgemeester Halsema ziet preventief fouilleren niet als mogelijke reactie op het geweld in Zuidoost de afgelopen tijd. Dat heeft de burgemeester donderdagavond gezegd tijdens een debat in de commissie Algemene Zaken.
Een van de agendapunten was de onrust in Zuidoost. In dat stadsdeel vonden de afgelopen tijd namelijk meerdere geweldsincidenten plaats.
Zo werd in juli de Amsterdamse crimineel Inchomar Balentien doodgeschoten. In augustus vonden er in het stadsdeel nog drie schietincidenten plaats binnen een week. Bovendien raakte een persoon twee weken geleden lichtgewond bij een steekincident. Inmiddels werd al twee keer een mars tegen geweld gehouden in Zuidoost. Afgelopen dinsdag nog werd de 18-jarige Jay-Ronne Grootfaam neergestoken bij de flat Florijn. Woensdag overleed hij aan zijn verwondingen.
Lees ook: Mars tegen geweld in Zuidoost: 'De steek- en schietpartijen moeten stoppen'
Een van de insprekers vanmiddag was Joel Ricardo, organisator van de marsen die gehouden zijn. Ricardo hield een emotioneel betoog. 'Er zijn filmpjes dat jongens langsreden terwijl hij bloedend op de grond lag en schreeuw. De situatie en de mentaliteit van de jongeren is ver buiten onze controle. Professionele hulp zal niet helpen, naar mijn mening. Geef ons een kans, is mijn vraag'
Complex probleem
Vervolgens werden mogelijke maatregelen naar aanleiding van de incidenten besproken. De VVD is een van de partijen die vanmiddag aangaf preventief fouilleren als optie te zien om het wapenbezit in het stadsdeel tegen te gaan. 'De beschikbaarheid van wapens is een grote oorzaak voor het geweld, door preventief fouilleren vergroot je de pakkans', zei Marianne Poot van de VVD over preventief fouilleren in het stadsdeel.
Reinier van Dantzig van D66 gaf aan dit geen goede boodschap naar de inwoners van het stadsdeel. 'Je zegt op die manier: wat we voor u doen, is dat elke tiende bezoeker met de politie mag praten. Dat is niet het juiste antwoord op een complex probleem.'
Lees ook: Kritische burger ontdekt onterecht preventief fouilleren
Diederik Boomsma van het CDA gaf aan preventief fouilleren wél als mogelijkheid te zien. 'Het begint ermee dat wij verantwoordelijkheid nemen en dat we niet zeggen hoe oneerlijk het is als mensen preventief worden gefouilleerd.' Daarbij gaf hij aan dat dat preventief fouilleren vooral bij jonge mannen effectief zou kunnen zijn, omdat binnen die groep relatief het grootst aantal misdaadplegers voorkomen. Mourad Taimounti van Denk vond dit geen goed idee. 'Op deze manier ben je aan het profilen en dat kan nooit iets goeds opleveren.'
De burgemeester gaf aan zowel preventieve als repressieve maatregelen te willen nemen. 'Preventie kan niet zonder repressie', zei ze daarover. Als preventieve maatregel noemde ze het programma Drugs, dat in oktober aan de gemeenteraad zal worden aangeboden. Het programma richt zich onder andere op het tegengaan van het verder afglijden van kwetsbare jongeren in de drugshandel, op het versterken van wijken, groepen en netwerken in de strijd tegen drugshandel en het tegengaan van de zwijgcultuur.
Lees ook: 'Gemeente lapt regels preventief fouilleren aan laars'
Als repressieve maatregel achtte de burgemeester preventief fouilleren dus niet geschikt. 'Bij uitzondering wordt er preventief gefouilleerd in de stad. Zoals bij Ajax-Juventus. Dat heeft te maken met korte duur, een extreme situatie en specifieke locatie. Zoals we het nu hebben opgeschreven denken we dat de effectiviteit ervan in dit geval gering is, terwijl de kansen op negatieve gevolgen groot kunnen zijn.'
Inleverpunt wapens
Een repressieve maatregel waar wel naar wordt gekeken is het instellen van een inleverpunt voor wapens. De burgemeester gaf eerder al aan deze maatregel te verkennen. De partijen in de gemeenteraad gaven over het algemeen aan deze maatregel te zien zitten. 'Ieder wapen dat van de straat is, is er één', zei Annabel Nanninga van Forum van Democratie erover. De burgemeester denkt ook dat zo'n inleverpunt een oplossing kan bieden.
Lees ook: Zorgen bij bewoners Zuidoost over schietgeweld: 'Als er geschoten wordt is dat altijd te veel'
Ook zei de burgemeester dat een publiekscampagne wordt ontwikkeld om wapengeweld tegen te gaan in Amsterdam. Deze campagne is ter ondersteuning van de lokale aanpakken en het mobiliseren van bewoners om hun wapen in te leveren.
Ook had Halsema het over het introduceren van zogenoemde community courts in Zuidoost, een soort buurtrechtbank. Hierbij is de gedachte dat de rechtspraak naar de mensen toe komt, zodat Amsterdammers het idee hebben dat deze zich om hen heen bevindt en 'niet op afstand in een groot gebouw waar ze niets van meekrijgen', aldus de burgemeester.