Op dit moment bouwt Great Grey Investments Data center (GGID) het grootste datacenter van Amsterdam in het Westelijk Havengebied. Aan de Donauweg wordt de komende jaren gewerkt aan drie nieuwe gebouwen van elk tachtig meter hoog. Totale oppervlakte: 100.000 vierkante meter. De oplevering van de eerste toren staat voor midden volgend jaar gepland.

"Het is inderdaad een hele grote. Je ziet dat steeds meer it naar datacenters gaat. Hoe groter het is, hoe efficiënter het kan", zegt directeur Stijn Grove van Dutch Data Center Association.

Ter vergelijking: het meest bekende datacenter van de stad bij Science Park is één gebouw van 72 meter hoog. Het nieuwe datacenter in het havengebied gaat ook een beroep doen om een flink deel van het elektriciteitsnet: de drie torens zullen bij elkaar 100 megawatt aan stroom gaan gebruiken. Dat is evenveel als de stad Haarlem verbruikt. 

Code rood stroomnet

Mede door deze nieuwe datafabriek is het in West inmiddels code rood: het stroomnet is vol, wat betekent dat zich hier geen nieuwe bedrijven kunnen vestigen en er ook geen ruimte is voor de al huidige bedrijven om uit te breiden.

"Ik snap dat dit lastig uit te leggen is", reageert Grove. "Maar het grotere plaatje is natuurlijk dat heel Nederland rood is en dat ligt bijna niet, eigenlijk helemaal niet, aan de datacenters."

Hoogleraar energietechnologie aan de TU Eindhoven David Smeulders is daarentegen kritisch. "We hebben eigenlijk een stad als Haarlem bovenop Amsterdam geparkeerd wat betreft energiegebruik. Dat is vragen om moeilijkheden."

Ook Kees Noorman van Ondernemend Amsterdam (Oram) is allerminst blij. "Dit datacenter is wel een hele forse. We hadden het natuurlijk liever niet gehad. De wet heeft het toegestaan, dat ding komt er. Er is ook behoefte aan data. Het is wel erg ongelukkig dat het op deze schaal op deze plek komt.  De aanvraag van dit datacenter op het stroomnet was de druppel die de emmer deed overlopen. Het feit dat het nu vol zit, is wat mij zorgen baat."

Efficiënter

Grove is juist voorstander van grote datacenters, omdat er volgens hem veel voordelen aan zitten. "Hoe groter het datacenter, hoe efficiënter het gaat. De overheid is van 64 kleine datacenters naar vier grote gegaan, hierdoor is het stroomgebruik gehalveerd."

Datacenters zullen steeds meer stroom gaan gebruiken: netbeheerder Liander houdt er rekening mee dat datacenters in Amsterdam in 2030 veertig procent van al het stroom in beslag nemen. 

Ondanks de kritiek snapt Smeulders maar al te goed dat we datacenters nodig hebben. "Kijk: we kunnen de datacenters de schuld van alles geven, maar ze komen natuurlijk door ons. Wij willen kattenfilmpjes en Youtube kijken. Dat extra dataverkeer komt door ons. We stappen hierdoor ook minder in de auto, omdat we online kunnen Zoomen. Die data is een autonome groei die in stand zal blijven bij een zich ontwikkelende maatschappij."

Smeulders, maar ook Kees Noorman van Ondernemend Amsterdam, betwijfelen of het wel nodig is om energieslurpende datacenters in de hoofdstad van het land te bouwen.

Prioriteren de oplossing?

"Waarom moet dat in Amsterdam? Daar is nu net congestie (overvol stroomnet, red.). We hebben natuurlijk een nota die voorschrijft dat datacenters geplaatst moeten worden waar nog capaciteit is; zoals in de Eemshaven", zegt Smeulders. Noorman: "De vraag is natuurlijk wat is de schaal. Is het op stadsniveau, of is het op zo'n schaal dat je je moet afvragen of het realistisch is."

De oplossing, zolang er een tekort aan stroom is, volgens deskundigen: de overheid moet meer regie pakken en prioriteiten gaan stellen tussen aanvragers. Nu is het nog op het stroomnet: wie het eerst komt, die het eerst maalt. Smeulders: "De ambtenaren moeten nu hard gaan schrijven op dit voor de minister mogelijk te maken."

"Als een casino een aanvraag doet en je weet dat de dag erop een ziekenhuis dit ook doet, dan wil je eigenlijk een andere afweging maken", vult Noorman aan.