"Mijn inkomen, mentale gezondheid en toekomst zijn me afgenomen", zegt een emotionele sekswerker vandaag in de rechtszaal. "De laatste twee weken heb ik nauwelijks iets verdiend, ik heb hoofdpijn, paniekaanvallen en slaapproblemen."

Sinds twee weken moeten de prostitutieramen op de Wallen in de weekenden drie uur eerder dicht, om drie uur in plaats van zes uur in de ochtend. Voor cafés geldt dat zij om twee uur 's nachts moeten sluiten. Een uur daarvoor morgen ze al geen nieuwe gasten meer binnenlaten, terwijl de meeste cafés eerder nog tot drie uur in de nacht open mochten blijven. 

Provinciestad

"Horeca en prostitutie zijn verbonden met de Wallen en hebben een grote aantrekkingskracht op bezoekers. De vraag is wat van er de bigcity-gedachte overblijft wanneer de gemeente dit beleid mag doorvoeren: wordt Amsterdam een provinciestad?", aldus Ramon Ridder, die als advocaat namens de BIZ Burgwallen, raamexploitanten en sekswerkers spreekt. 

Dat er op de Wallen overlast is, ontkennen ook de ondernemers niet, maar de ingestelde maatregelen vinden ze niet effectief en ze voelen zich gestraft. Overlast zou vooral worden veroorzaakt door toeristen en een klein aantal bedrijven dat zich niet aan de regels houdt. Zij pleiten met name voor meer handhaving als alternatief voor de vroege sluitingstijden, maar dat is lastig voor de Amsterdamse politie, die al tijden met capaciteitsproblemen kampt.

Toeristencampagnes

De advocaten van de ondernemers en sekswerkers wijzen erop dat de gemeente de overlast over zichzelf heeft afgeroepen door jarenlang campagnes te voeren om meer toeristen naar de stad te krijgen, zoals de I-Amsterdam-campagne. Horecaondernemers en sekswerkers worden volgens hen nu benadeeld voor de drukte die de gemeente zelf heeft veroorzaakt.

De gemeente betoogt vandaag dat de campagnes er nooit op gericht zijn geweest om toeristen naar de Wallen te laten komen. De aanwezige jurist zegt dat sekswerkers op de Wallen een toeristische attractie zijn geworden, en dat vooral de kijkers overlast veroorzaken: "De burgemeester wil de horeca en prostitutie in het Wallengebied niet de nek omdraaien." Er klinkt gelach uit de zaal, een ondernemer roept: "Jawel!"

Tippelen

Volgens de ondernemers en sekswerkers hebben de vroege sluitingstijden niet alleen financiële gevolgen. Een raamexploitant wijst erop dat het voor sekswerkers een stuk onveiliger wordt: "Eerst hoorde ik zelden dat sekswerkers klanten mee naar huis namen na sluitingstijd, maar de afgelopen weken heb ik al vijf keer waargenomen dat ze met iemand naar een hotel gaan. Ik heb zelfs iemand na sluitingstijd zien tippelen op de Wallen, dat had ik nog nooit meegemaakt."

Volgens de aanwezige sekswerker, die ook namens ruim tweehonderd andere sekswerkers spreekt, kunnen zij niet anders dan tot drie uur 's nachts doorwerken. "Tot één uur 's nachts zijn het meestal window shoppers, daarna komen de echte klanten. Om mijn kamerhuur terug te verdienen, moet ik dan heel hard doorwerken, en alsnog haal ik het nu niet. Als iedereen tegelijkertijd vertrekt met cash op zak, heb je de slachtoffers voor het uitkiezen."

Volgens de gemeentejurist zijn sekswerkers niet verplicht om om drie uur 's nachts hun werkruimte te verlaten en mogen zij dus rustig blijven wachten tot ze het wel verantwoord vinden om te vertrekken. 

Voorsorteren op erotisch centrum

Voor de gemeente is de inperking van openingstijden onderdeel van een groter pakket aan maatregelen, zoals de stayaway-campagne voor Britse toeristen en het aanstaande blowverbod op de Wallen. Daarmee hoopt de burgemeester overlast op de Wallen te beteugelen, de bewoners hun nachtrust terug te geven en de aantrekkingskracht op het gebied te verminderen.

Volgens de ondernemers en sekswerkers een lauw smoesje. Zij menen dat de gemeente met deze maatregelen voorsorteert op de komst van een erotisch centrum. De advocaat verwijst hiervoor naar Het Gesprek met de Burgemeester van AT5, waarin burgemeester Halsema zegt dat de komst van een erotisch centrum het aantal ramen op de Wallen moet verminderen: "Dat kun je afdwingen door verdere vernauwing van de sluitingstijden, met de gordijnen dicht." 

Volgens de gemeentejurist hebben deze twee zaken niets met elkaar te maken: "De vervroegde sluitingstijden gelden nu tot 1 april 2025, dan is het erotisch centrum er nog lang niet. Dat staat pas voor 2028."

Vooralsnog blijven de ramen en deuren in het weekend eerder dichtgaan. De rechter doet uiterlijk over twee weken uitspraak.