Start van hoofdcontent

AT5 onderzoekt

nl

Centrum en Nieuw-West worden het meest in de gaten gehouden door cameratoezicht

22 mei 2023, 07.00 uur · Aangepast 22 mei 2023, 07.29 uur
Door Bas Velzel · Foto: AT5 / Luuk Koenen

32 gebieden in de stad worden op dit moment met camera's in de gaten gehouden vanwege ernstige geweldsincidenten of andere verstoringen van de openbare orde. Dat blijkt uit een inventarisatie van AT5. Het centrum en Nieuw-West worden het meest in de gaten gehouden, in beide gevallen gaat het om zeven locaties. Maar of het toezicht ook werkt, kan de gemeente niet met zekerheid zeggen.

Politie op de Oudezijds Voorburgwal na een schietpartij eerder dit jaar - Martin Damen

Ondanks het grote aantal gebieden met toezicht en het feit dat burgemeester Halsema na een aantal incidenten relatief snel voor een korte tijd camera's ophangt, is de burgemeester volgens de woordvoerder toch terughoudend met het middel. "Cameratoezicht zal alleen ingesteld worden als dit noodzakelijk is", waar de woordvoerder de nadruk legt op noodzakelijk. "Daarmee bedoelen we dat de ernst van de overlast, criminaliteit en/of openbare orde verstoringen dusdanig ernstig is dat het de inzet van cameratoezicht rechtvaardigt én dat de inzet van andere minder ingrijpende maatregelen niet het gewenste resultaat heeft."

Centrum

In het centrum hangen de camera's vooral in de binnenstad en rond de uitgaansgebieden. Zo hangen ze bij de Kalverstraat en het Rokin, het Wallengebied en de Nieuwendijk en bij het Centraal Station. In alle gebieden werd de afgelopen jaren een daling van het aantal incidenten gezien, maar volgens de gemeente komt dat vooral door de coronacrisis. Bij het Centraal zijn de camera's nodig vanwege het aantal dak- en thuislozen, bedelaars en verslaafden die voor overlast zorgen. In oktober vorig jaar werd er ook met die reden een alcoholverbod rond het station ingesteld. 

Rond de uitgaanspleinen - Leidse, Rembrandt en het Spui - hangen ook al een tijd camera's. Het uitgaanspubliek kan zorgen voor overlast, zo kunnen er gevechten uitbreken en worden er fietsen en scooters gestolen. Daarnaast hebben de uitgaansgebieden een aantrekkingskracht voor straatdealers. Vanwege die dealers werd het toezichtsgebied rond het Rembrandtplein uitgebreid naar de Kloveniersburgwal en het 's-Gravelandseveer, aangezien dit twee populaire vluchtroutes zouden zijn. 

Als laatste locatie in het centrum staat Witten- en Kattenburg onder cameratoezicht. De buurt ervaart overlast van de jeugd en ruzies op straat. Sinds het plaatsen van de camera's is de overlast wel verminderd, maar nog niet volledig afgenomen. Daarom werd het toezicht, net zoals bij de rest van de camera's in het stadsdeel, verlengd tot het einde van 2023. Dat wil niet zeggen dat de camera's vervolgens verdwijnen, aangezien de camera's al een langere tijd in het centrum staan en al eerder zijn verlengd. 

De groene gebieden zijn de locaties waar de camera's van de gemeente toezicht houden - Gemeente Amsterdam

Nieuw-West

In Nieuw-West staan ook zeven gebieden onder toezicht van camera's. Vooral rond een aantal grote pleinen in het stadsdeel hangen ze. Bij Plein '40-'45, Delfland-, Lambertus Zijl-, Piet Mondriaan- en Osdorpplein. De bewoners rondom de pleinen ervaren vooral overlast van criminaliteit, jongeren en daklozen. Het gaat dan om ruzies en lawaai, maar ook soms om het gooien van vuurwerk, mishandeling, steekpartijen en overvallen. De gemeente voerde in een aantal gebieden waar camera's hangen een veiligheidsonderzoek uit onder buurtbewoners. Het Delflandplein kwam daarin het slechts uit de bus, 37 procent van de ondervraagden gaven aan zich onveilig te voelen.  

Naast een aantal pleinen in het stadsdeel, hangen de overige camera's in de Wildeman- en Lodewijk van Deysselbuurt. Bij de laatstgenoemde ervaren omwonenden last van een grote groep jongeren die ouderen belagen, met stenen gooien en vernielingen aanrichten. In de Wildemanbuurt gaf ook een grote groep bewoners, 32 procent, aan zich niet veilig te voelen. 

De meeste camera's hangen in Nieuw-West al een langere tijd en hangen in ieder geval tot het einde van dit jaar, met kans op verlenging. Alleen op het Piet Mondriaanplein zit het anders. Halsema besloot vorig jaar voor de derde keer daar camera's te plaatsen en in maart van dit jaar werd het toezicht met een half jaar verlengd. De camera's hangen er nu tot 1 september. 

Een steekpartij op het Holendrechtplein in 2021 - Inter Visual Studio / Remy Roosien

Zuidoost

Zuidoost is na het centrum en Nieuw-West het stadsdeel waar de meeste camera's hangen. Op vier van de vijf locaties blijven de camera's tot in ieder geval het einde van het jaar hangen. Alleen op de Gooise Kant, waar Halsema begin deze maand na een explosie en een autobrand toezicht aanwees, verdwijnen de camera's begin juni.

Het cameratoezicht rond de Arenapoort, bij het stadion van Ajax en het station, en bij Ganzenpoort is volgens de gemeente voornamelijk vanwege de grote hoeveelheid bezoekers die daar komen. Met winkels en locaties waar evenementen worden gehouden, zoals de Ziggo Dome, in combinatie met veel kantoren zijn het twee gebieden waar toezicht noodzakelijk blijft. 

In de K-buurt en in Holendrecht zijn de camera's nodig vanwege criminele activiteiten. Halsema besloot vorig jaar om het toezicht in Holendrecht uit te breiden naar de hele buurt. "Er zijn meldingen van drugsdealen, gewelds- en schietincidenten", aldus de burgemeester. Ook in de K-buurt, rond het metrostation Kraaiennest en het winkelcentrum, is er last van ernstige criminaliteit. Zo werd sinds 2019 een granaat voor een winkel gelegd en werd er een liquidatie gepleegd. Daarnaast stelt de gemeente dat er twee groepen zijn rond de flat Kikkenstein die zich bezig houden met 'high impact crimes'.

Noord

In Noord is er cameratoezicht op vier locaties. Rond station Noord bij het Buikslotermeerplein hangen de camera's vanwege een aantal overvallen en de drukte die steeds groter wordt. Het gebied ondervindt voornamelijk last van vechtpartijen, zo werd vorig jaar een jongen van 12 jaar door een leeftijdsgenoot neergestoken. Bij een ander druk gebied in Noord, rond de Buiksloterweg, hangt ook een aantal camera's. De drukte ontstaat daar vanwege de pont en een aantal toeristische trekpleisters, zoals de A'dam Toren en Eye. Volgens de gemeente ontstaan er vanwege de drukte vaak opstootjes. Daarnaast is de pont een vluchtroute van straatrovers rond het Centraal Station. 

Ook het Waterlandplein, een wijk waar veel nieuwe woningen worden gebouwd, staat onder cameratoezicht. In de buurt werden meerdere woningen beschoten en er werd in 2019 een vrouw doodgestoken. De laatste locatie waar camera's hangen in het stadsdeel is rond de straten Mastbos en Lohuis. Tussen augustus en november vorig jaar ging het meerdere keren mis in het gebied. In Lohuis werd 29 augustus een woning onder vuur genomen; in het nabijgelegen Mastbos werd een dag later een explosief gevonden, waarop Halsema besloot om camera's op te hangen. Een maand later, op 1 oktober, raakten twee jongens van 17 gewond bij een steekpartij. Het toezicht werd door de burgemeester verlengd tot eind juni van dit jaar, in de rest van de gebieden staan de camera's er in ieder geval tot 31 december. 

De EOD bergt een explosief in de straat Lohuis - Inter Visual Studio

Oost en West

Zowel in stadsdeel Oost als West hangen er in drie gebieden camera's. In Oost staat de Dapperbuurt en de Indische Buurt onder toezicht, ook rond de Pampuslaan hangen camera's. In de twee buurten ondervinden omwonenden overlast van drugshandel en gebruik. In de Indische Buurt, die veel horecagelegenheden kent, worden er ook overvallen en straatroven gepleegd. Op de Pampuslaan werd vorig jaar september het toezicht verlengd tot het einde van dit jaar, dezelfde voorlopige einddatum als bij de rest. De reden is dat er veel zwaar vuurwerk wordt afgestoken en dat bewoners worden geïntimideerd. Ook na het plaatsen van de camera's zijn er nog altijd diefstallen en gaan mensen op de vuist met de politie. 

In West hangen er onder andere camera's rond het Vondelpark, zoals op de Overtoom. Er is uitgaansgeweld als het Leidseplein leegstroomt, en drugshandel. Ook rond het Karel Doormanplein, in Bos en Lommer, ervaren de bewoners veel overlast. De laatste locatie in West is de Jan Evertsenstraat en het Mercatorplein. Een deel van de Jan Evertsen is een drukke winkelstraat waar volgens de gemeente veel mishandelingen en winkelovervallen plaatsvinden. Het Mercatorplein, waar vorig jaar na WK-wedstrijden van Marokko meerdere keren ongeregeldheden ontstonden, is voor de verdachten een belangrijke vluchtroute. Alle camera's in West hangen er nu nog tot het einde van het jaar. 

Zuid en Weesp

Zuid en Weesp kennen de minste locaties met camera's. In Zuid staat een gedeelte van de Pijp en de Diamantbuurt onder toezicht en in Weesp alleen het gebied rond het station. In De Pijp, voornamelijk rond de Ferdinand Bolstraat en de Albert Cuypmarkt, zijn veel horecagelegenheden. In combinatie met de metrohalte bij de Ceintuurbaan, waar in mei 2021 een man vijf mensen neerstak, komen er veel meldingen van overlast binnen. Dit verschilt van openbare dronkenschap tot ruzies. 

Het toezicht in de Diamantbuurt werd begin dit jaar door Halsema met een jaar verlengd. Vooral vorige zomer was het in de buurt onrustig, toen een groep jongeren voor overlast zorgde. In juli werd er meerdere nachten achter elkaar brand gesticht en in augustus volgde een explosie op straat. Aangezien de situatie niet veel verbeterd is, hangen de camera's er een jaar langer. 

In Weesp hangen er alleen camera's rond het Stationsplein. Er is daar veel overlast van hangjongeren en er worden tientallen fietsen en brommers gestolen. Sinds 2018, toen het stadsgebied nog niet onder ander de Amsterdamse gemeente viel, werden er al meerdere maatregelen genomen. Toch blijven er nog te veel incidenten om het cameratoezicht te stoppen. De camera's blijven voorlopig tot het einde van het jaar hangen.

In augustus 2022 ging er een explosief af voor een woning aan de Lutmastraat - Inter Visual Studio

Werkt cameratoezicht?

Naast een aantal locaties waar de gemeente al een lange tijd camera's heeft hangen, zoals rond de uitgaanspleinen, wordt er ook hier en daar na incidenten voor een korte tijd camera's geplaatst, bijvoorbeeld op de inmiddels cameravrije Nieuwe Houttuinen in het centrum en het Martin Ennalsplein in Zuidoost. Maar de vraag is dan of het toezicht werkt. Een woordvoerder van burgemeester Halsema laat weten dat dat lastig te bepalen is. 

"We weten dat het instellen van cameratoezicht het veiligheidsgevoel van omwonenden over het algemeen verhoogt. Of het ook daadwerkelijk geweld, overlast, criminaliteit voorkomt kunnen we natuurlijk niet met zekerheid vaststellen." Volgens de woordvoerder komt dat omdat je niet weet wat er rond de locatie zou zijn gebeurd als er geen camera had gehangen en omdat het toezicht altijd gepaard gaat met een aantal andere maatregelen, zoals bijvoorbeeld extra politiesurveillance of een alcoholverbod. "We kunnen als het rustig blijft op een locatie dus niet met zekerheid zeggen dat het puur door het cameratoezicht komt.""

Alle 32 locaties met cameratoezicht

Centrum: Kalverstraat - Rokin, Leidseplein, Rembrandtplein, Spui, Stationseiland, Wallen - Nieuwendijk, Wittenburg - Kattenburg.

Nieuw-West: Burgemeestersbuurt, Delflandplein, Lamberts Zijlplein, Lodewijk van Deysselbuurt, Osdorpplein - Tussen Meer, Piet Mondriaanplein, Wildemanbuurt - Osdorperban.

Zuidoost: Arenapoort, Ganzenpoort, Holdendrecht, K-buurt, Gooise Kant.

Noord: Buikslotermeerplein, Buiksloterweg, Mastbos - Lohuis, Waterlandplein. 

Oost: Dapperbuurt, Indische Buurt, Pampuslaan. 

Zuid: De Pijp, Diamantbuurt.

West: Jan Evertsenstraat - Mercatorplein, Karel Doormanplein, Vondelparkbuurt Oost.

Weesp: Stationsplein. 

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938