14: de komst van Maurice Steijn

Na een seizoen waar Alfred Schreuder en John Heitinga aan het roer stonden en ook weer vertrokken, moest Ajax in de zomer van 2023 op zoek naar een nieuwe trainer. De namen van Arne Slot en Pascal Jansen zongen rond, maar de Amsterdammers kozen voor Sparta-coach Maurice Steijn. En ja, dat was hem ook niet.

Het huwelijk tussen Ajax en Steijn duurde uiteindelijk niet heel lang. Vanwege de dramatische seizoenstart, twee overwinningen in twaalf wedstrijden, vertrok Steijn eind oktober. Ajax stond toen 17e in de eredivisie. "Wij kwamen tot de conclusie dat dit nu het beste is voor Ajax, al vind ik het vreselijk jammer", aldus Steijn destijds. 

Later zei de oefenmeester, die nog altijd clubloos is, dat hij nooit het gevoel had dat hij 'één was met de spelersgroep'. Hij sprak ook van 'tegenwerking', al erkende hij wel dat hij verantwoordelijk was voor de vele verloren wedstrijden.

13: de Johan Cruijff Arena is van de Toppers

Het eredivisieseizoen loopt meestal tot halverwege mei. De nummer 16 gaat de strijd aan met teams uit de eerste divisie voor een plek in de eredivisie en de nummers 5 tot en met 8 strijden om een ticket in Europa. Voor Ajax-supporters is het seizoen dat allang afgelopen en kan er worden gekeken naar de Europese toernooien of zelfs een huldiging. 

Dat - vanwege de slechte resultaten - Ajax opeens zou gaan moeten strijden in de play-offs om Europa was al een drama, maar dat dat dan niet in de Johan Cruijff Arena zou kunnen sloeg alles. De Toppers treden dan namelijk op. De manager van de groep liet weten dat zij niet gingen wijken van de data en dat Ajax dan op zoek moest naar een andere speellocatie. Ajax werd met het idee geen stadion te hebben voor de nacompetitie, ook hier het lachertje van Nederland.

12: een roemloze aftocht in Europa

Nadat Ajax was uitgeschakeld in de groepsfase van de Europa League werd er met een knipoog hier en daar gezegd, 'dan winnen we toch de Conference League?' Maar het avontuur in de derde competitie van de Uefa bracht zeker niet het gehoopte succes. De tegenstander in de achtste finale was het Engelse Aston Villa en die bleken een maatje te groot. 

In een dramatische avond op Villa Park werd Ajax met 4-0 vernederd door de ploeg uit Birmingham. Naast het pak slaag kreeg Ajax ook voor de zoveelste keer een rode kaart in een Europese wedstrijd, dit keer voor Sivert Mannsverk, en vielen er drie verdedigers geblesseerd uit. Roemloos ten onder in Europa. 

11: Steijn gooit Mislintat-aankopen voor de bus

Ajax begon het seizoen dus op z'n zachtst gezegd niet sterk. Na vier wedstrijden, tegen ploegen waar normaliter van gewonnen moet worden, hadden de Amsterdammers 5 punten. Het gat met de top was daardoor al behoorlijk. Maar na de vierde wedstrijd, een treurige 0-0 tegen Fortuna Sittard. Ging Maurice Steijn met gestrekt been in op de aankopen van destijds directeur voetbalzaken Sven Mislintat. Het begin van het einde voor Steijn.

De oefenmeester vroeg zich na afloop af hoelang het gaat duren voordat het team een beetje ging lopen. "Heb je een maand of heb je twee maanden nodig? Dat ligt denk ik aan de kwaliteit van de spelers. Je ziet dat een aantal nog onwennig zijn." Steijn liet zich ook uit over het aankoopbeleid. "Sven is verantwoordelijk voor de spelers en ik aangeef welke posities we moeten hebben. Sven is aangekomen met alle spelers. Wij hebben onze ideeën bij hem neergelegd en hij heeft andere keuzes gemaakt." 

10: aanvallend Ajax-voetbal bij het grofvuil

Het Ajax-spel bestaat sinds jaar en dag uit aanvallen met bravoure en dat de bal lekker rondgaat door het team, maar op bezoek bij Brighton & Hove Albion in de groepsfase van de Europa League werd de Amsterdamse School volledig uit het raam gegooid. Ajax parkeerde de bus achterin en probeerde met zeer defensief spel het ergste te voorkomen, maar zelfs dit lukt niet. Ajax werd totaal weggespeeld. 

Het was de eerste wedstrijd dat Hedwiges Maduro de honneurs waarnam na het vertrek van Steijn. De supporters zaten tussen hoop en vrees en daar was alle reden voor. Pas in de tweede helft kwam de eerste echte kans voor de Amsterdammers, maar toen stond de eindstand van 2-0 al op het scorebord. Uiteindelijk heeft Brighton het laten liggen, maar de Engelse kranten waren de volgende ochtend duidelijk: 'Brighton staat een straatlengte voor op de gevallen grootmacht'.

9: met spanning kijken naar de middenmoters

In de Formule 1 wordt het door Max Verstappen wel vaker gezegd: de strijd In het midden van het klassement is spannender dan die in de top. Die uitspraak werd voor Ajax-fans dit seizoen ook waarheid. Nadat de top 4 godbetert te hoog gegrepen leek, moesten de Amsterdammers de vijfde plaats behouden om überhaupt kans te hebben op het ontlopen van de play-offs voor Europa. 

Maar net als in de rest van het seizoen zaten de uitslagen niet altijd mee. Het werd daardoor de met spanning kijken naar wat ploegen als NEC, Sparta, FC Utrecht en Go Ahead Eagles deden. Of zoals Kale het zo goed beschreef: "Het is te gek voor woorden. Gisteren in het stadion hadden we het over de wedstrijd NEC tegen PEC Zwolle, kon weleens belangrijk worden voor ons. Te bizar voor woorden dat een paar jaar na de halve finale Champions League over dat resultaat praat."

Als kers op de taart in die tijd konden de play-offs (in de eredivisie) alleen worden ontlopen met een overwinning van Feyenoord in de bekerfinale. 'We' moesten blij zijn als de Rotterdammers zouden winnen. De beloning is dat Ajax al op 25 juli de eerste voorrondewedstrijd moet spelen voor plaatsing in de Europa League.

8: eerste tekenen van het rampseizoen

Na een voorbereiding die snel kon worden vergeten, waarin Ajax maar twee van de zes oefenduels won, begon de campagne om de groepsfase van de Europa League te halen. De tegenstander was het Bulgaarse Ludogorets. Bij de heenwedstrijd kwam Ajax dankzij een glansrijke hattrick van Mohammed Kudus met gemak langs de Bulgaren, maar de return bleek achteraf de eerste tekenen van het rampseizoen wat te wachten stond. In de tussentijd waren de meeste sterkhouders vertrokken. Ludogorets won met 1-0 in de Arena.

7: het Mislintat-onderzoek

Bij Borussia Dortmund wist hij de ene verborgen parel na de andere op te sporen en bij Ajax was de hoop dat hij dat ook zou doen. Sven Mislintat moest Ajax een nieuwe generatie topspelers leveren, of zoals hij ze zelf graag noemde 'overperformers'. De Duitser werd echter eind september al ontslagen en een mogelijke belangenverstrengeling bij de transfer van linksback Borna Sosa op Deadline Day kwam naar boven.

Mislintat kocht via een Duits zaakwaarnemerskantoor, dat aandelen bezit in een privébedrijf van hemzelf, de Kroatische speler. Vraagtekens waren er bij iedereen nadat het nieuws naar buiten kwam en Ajax besloot daarom om een onderzoek te laten uitvoeren over het handelen van de Duitser. 

Uit dat onderzoek kwam bijna een half jaar later naar voren dat er geen aanwijzingen zijn voor belangenverstrengelingen tijdens transfers van de Duitser in zijn periode bij de club. Wel konden er vraagtekens worden geplaatst bij de handelwijze van de Duitser. "Onder meer het feit dat hij in enkele gevallen de door een tussenpersoon voorgestelde vraagprijs voor een transfer accepteerde zonder daarover rechtstreeks namens Ajax in onderhandeling te treden met de betreffende club." Wat er precies in het onderzoek staat is nog altijd niet duidelijk, dat maakt de club niet openbaar. 

6: daar kunnen we toch niet van verliezen?

Ajax begon het seizoen dramatisch, maar een andere ploeg in de eredivisie had het misschien nog wel zwaarder: FC Utrecht. De club, die normaal gesproken wel strijd om een plek in Europa, was de absolute hekkensluiter. Toen Ajax - na al een groot aantal verschrikkelijke uitslagen - de Utrechters op bezoek kreeg was de toon onder de supporters 'daar kunnen we toch niet van verliezen?' Alleen niets bleek minder waar. 

Een 4-3 nederlaag was het laatste optreden van Steijn als hoofdcoach van Ajax. Het was een voorbeeld voor wat er allemaal misging afgelopen seizoen: te makkelijk goals weggeven en niet meer scherp zijn in de slotfase. Ajax kreeg dit seizoen maar liefst 61 doelpunten tegen, dat is meer dan clubs als Fortuna, Sparta, RKC en Almere City. Ook werd er vijf keer punten verspeeld in de laatste minuten. 

5: zelfs 'de redder van Ajax' drinkt uit de gifbeker

Het seizoen leek een gifbeker die maar niet leeg bleek te worden, maar op 15 maart zou daar verandering in komen. Het was de dag dat Alex Kroes in zijn nieuwe functie als algemeen directeur bij Ajax begon, een dag waar Ajax-supporters langer dan een halfjaar naar hadden uitgekeken. Maar de gifbeker bleek nog niet leeg, want na ongeveer twee weken werd hij geschorst op verdenking van handel met voorkennis. 

RvC-voorzitter Michael van Praag was onverbiddelijk toen het nieuws naar buiten: "We hoeven Kroes niet terug, Ajax is geen speeltuin." Kroes zou, een week voordat op 2 augustus vorig jaar bekend werd dat hij bij Ajax zou gaan werken, ruim 17 duizend aandelen in de club hebben gekocht. 

Na een paar weken waarin veel werd gezegd en vraagtekens bij de toekomst van Ajax werden gezet, kwam naar voren dat Kroes toch bij de club bleef. Hij gaat verder als technisch directeur. Er wordt nog wel onderzoek gedaan naar de acties van Kroes. Mochten de bevoegde autoriteiten vaststellen dat er sprake is geweest van een overtreding van Kroes, dan kan ook zijn positie als technisch directeur heroverwogen worden.

4: vernedering, vuurwerk én vernielingen

Het geloof is er voor een Klassieker altijd bij de supporters: Feyenoord wint niet zomaar in de Arena. Dat geloof werd echter snel verloren nadat Ajax voor rust al met drie doelpunten achterstond. Een deel van de supporters liet zich niet van hun beste kant zien en gooide twee keer vuurwerk op het veld, waardoor de wedstrijd definitief gestaakt. Wat daarna gebeurde, sloeg alles. 

Er ontstond buiten het stadion een grimmige sfeer. Relschoppers vernielden de hoofdingang van de Arena en gooiden vuurwerk, stenen en flessen naar agenten. Uiteindelijk moet de Mobiele Eenheid de boel schoonvegen met onder andere het gebruik van traangas. Drie dagen later werd de wedstrijd uitgespeeld in een lege Arena. 

3: te kijk gezet door een stelletje amateurs

Omdat Ajax in de groepsfase van de Europa zat, mocht de club de eerste ronde van de KNVB-Beker overslaan. De loting voor de tweede ronde tegen de amateurs van USV Hercules zou normaal gesproken een makkie moeten zien. Maar niets in dit seizoen bleek nog maar eens een zekerheidje te zijn. 

Ondanks dat Ajax met een aantal bankspelers begon, stonden er tegen de amateurs ook echt wat basisklanten in het veld. Diant Ramaj, Jorrel Hato, Josip Sutalo, Kenneth Taylor en Chuba Akpom. Zelfs Brian Brobbey speelde een hele helft. Maar al die namen kregen het niet voor elkaar. Nadat Ajax een 2-0 achterstand had weggewerkt, viel opnieuw in de extra tijd de beslissing voor de tegenstander. 3-2 tegen amateurs in de beker, een blamage die de wereld overging. Het was duidelijk voor de hele wereld: Ajax is niet meer de ploeg van het seizoen 2018/19. 

2: voor het eerst laatste in de geschiedenis...

Het was Ajax nog nooit overkomen, maar na een 5-2 verlies tegen PSV gebeurde het absoluut ondenkbare. Ajax stond op de laatste plaats in de eredivisie. Weliswaar met een paar wedstrijden minder dan de rest, maar laatste stonden ze. De hekkensluiter, de rodelantaarndrager en het degradatiespook. Het drama was compleet. 

1: grootste afgang ooit in de Kuip: 6-0

Cruijff zei ooit 'je gaat het pas zien als je het doorhebt', maar de Ajax-selectie bleek had dit seizoen he-le-maal niets in de gaten. Pak slaag na pak slaag kregen ze om de oren, met als absolute dieptepunt het historische verlies tegen Feyenoord in de Kuip. 6-0. Ajax had nog nooit zo'n verlies meegemaakt in de geschiedenis van de eredivisie. Bij terugkeer in Amsterdam werd de spelersbus dan ook opgewacht door een groep boze fans. 

En zo is het seizoen waar maar geen einde aan leek te komen eindelijk voorbij. Ajax is vijfde geworden in de competitie en mag zich dankzij de bekerwinst van Feyenoord gaan bewijzen in de voorrondes van de Europa League.

Op 17 juni moeten de Ajacieden, die niet op het EK spelen, zich weer melden op De Toekomst. Met een nieuwe trainer en mogelijk een heel andere selectie. Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Maar er moet wel heel wat verbeteren, want we willen volgend jaar niet nog zo'n lijst opstellen.